İnsanlar interneti çeşitli sebeplerden dolayı kullanıyor. Meğerse internet sitelerinin en popüler kategorilerinden biri insanların genellikle başkaları yokken baktığı bir şeymiş. Merakı, rahata düşkünlüğün pek az olmadığı seviyeleri içeriyor ve diğer insanların üreme aktivitelerini kayda almanın çevresinde dönüyor. (Gülüşmeler) Tabii ki soyağacından bahsediyorum -- (Gülüşmeler) soygeçmiş bilimi. Soygeçmişi detaylandırmak söz konusu olunca her ailede soyağacına takıntılı bir kişi vardır. Bu kişiye Bernie amca diyelim. Bernie amca, Şükran Günü yemeğinde kesinlikle yan yana oturmak isteyeceğiniz son insandır çünkü bazı eski akrabalarınız hakkındaki garip detaylarla içinizi bayacaktır. Ancak bildiğiniz üzere her şeyin bir bilimsel tarafı da vardır ve Bernie amcanın hikâyelerinin biyomedikal araştırma için çok büyük bir potensiyele sahip olduğunu bulduk. Bernie amcanın ve soy izleme uzmanlarının geni.com adındaki bir soyağacı internet sitesi aracılığıyla soyağaçlarını belgelemelerini istedik. Kullancılar soyağaçlarını internet sitesine yüklediklerinde akrabalarını tarıyor ve var olan ağaçlarla eşleşmeler buluyor, var olan ve yeni ağacı birleştiriyor. Varılan sonuç, geniş soyağaçlarının her soy izleme uzmanın bireysel düzeyinin ötesinde yaratıldığı. Şimdi, bu süreci tüm dünyadaki milyonlarca insanla tekrar ettiğimizde tüm insalığın bir soyağacının yapısını kitle kaynakla kullanabiliriz. Bu internet sitesini kullanarak 125 milyon insanı tek bir soyağacı ile birleştirmeyi başardık. Ağacı burdaki ekranda çizemem çünkü bu ağaçtaki insan sayısından daha az piksele sahipler. Ancak size 6 bin bireyin bir alt kümesinin örneğini göstereyim. Her yeşil düğüm, bir kişi. Kırmızı düğümler evlilikleri temsil ediyor ve bağlantılar ebeveynliği temsil ediyor. Bu ağacın tam ortasında ataları görebilirsiniz ve dış kenarlara gittikçe torunlarını görebilirsiniz. Bu ağaçta tahmini olarak 7 nesil var. Bireylerin sayısını 70 bin kişiye yükselttiğimizde ise işte bu oluyor -- sahip olduğumuz tüm verinin çok küçük bir alt kümesi. Buna rağmen birçok uzaktan akrabayla birlikte devasa soyağaçlarının oluşumunu şimdiden görebilirsiniz. Soy izleme uzmanlarımızın sıkı çalışması sayesinde yüzlerce yıl önceye, geçmişe gidebiliriz. Örneğin 1755'te doğan Alexander Hamilton. Alexander, ABD'nin ilk hazine bakanıydı ancak günümüzde çoğunlukla popüler bir Broadway müzikaliyle tanınıyor. Alexander'ın eğlence sektöründe daha derin bağlantıları olduğunu bulduk. Aslında kan bağı var, Kevin Bacon'la! (Gülüşmeler) Her ikisi de 13. yüzyılda yaşayan İskoçyalı bir hanımefendinin neslinden geliyor. Dolayısıyla Alexander Hamilton'ın Kevin Bacon soyağacında 35 derece olduğunu söyleyebilirsiniz. (Gülüşmeler) Ağacımızın bunun gibi milyonlarca hikâyesi var. Verilerimizin kalitesini doğrulamak için önemli derecede çaba sarf ettik. DNA kullanarak verilerimizdeki anne-çocuk bağlantılarının %3'ünün yanlış olduğunu bulduk ki bu, ABD'nin 2. Dünya Savaşı öncesindeki evlat edinme oranlarıyla eşleşebilir. Baba tarafı içinse haberler o kadar iyi değil. Verilerimizdeki baba-çocuk bağlantılarının %1,9'u yanlış. Bazı insanların burada sırıttığını görebiliyorum. Tam olarak da düşündüğünüz şey -- dışarıda birçok sütçü var. (Gülüşmeler) Bununla beraber, bu babadan gelen bağlantılardaki %1,9'luk hata oranı verilerimize has bir şey değil. Önceki çalışmalar, kliniksel seviyedeki soyları kullanarak benzer bir hata oranı buldu. Bu yüzden verilerimizin kalitesi iyi ve bu bir sürpriz olmamalı. Bizim soy izleme uzmanlarımızın kendi soyağaçlarını doğru şekilde belgelemede çok derin, yetkili bir ilgileri var. İnsanoğlu hakkında sayısal bilgi öğrenmek için bu veriyi kullanabiliriz, örneğin demografi hakkındaki sorular için. Burada dünya haritasında bizim tüm profillerimiz bulunuyor. Her piksel belli bir noktada yaşamış bir insan. Çok fazla verimiz olduğundan dolayı birçok ülkenin hatlarını görebilirsiniz, özellikle de Batı dünyasını. Bu klipte 1400'lerden 1900'lere kadar olan bireylerin doğum yıllarına dayanan size gösterdiğim haritayı sınıflara ayırdık ve bilinen göç olaylarıyla karşılaştırdık. Klip, daha iyi arşivciliğin olduğu Birleşik Krallık'a kadar geri giden verilerimizdeki en eski soyları gösteriyor ve sonrasında Batı sömürgeciliğinin rotası boyunca yayılıyorlar. Hadi bunu izleyelim. (Müzik) [Doğum yılı:] [1492 - Columbus, mavi okyanusa açılıyor.] [1620 - Mayflower, Massachusetts'e ayak basıyor.] [1652 - Hollandalılar, Güney Afrika'ya yerleşiyor.] [1788 - Britanya'nın Avustralya'ya cezai taşımacılığı başlıyor.] [1836 - İlk göçmenler, Oregon Yolu'nu kullanıyor.] [Tüm etkinlikler] Bu filmi çok seviyorum. Bu göç etkinlikleri, ailelerin kaynağını veriyor, dolayısıyla bunun gibi sorular sorabiliriz: Eşlerin doğum yerleri arasındaki normal mesafe ne kadar? Mesafe, demografide çok önemli bir rol oynuyor çünkü aile oluşturmak için insanların göç etme kalıpları genlerin coğrafi bölgelerde nasıl yayıldığını belirliyor. Verilerimizi kullanarak bu mesafeyi inceledik ve eski zamanlarda insanların zorluk yaşamadığını bulduk. Yakınlardaki bir köydeki biriyle evleniyorlardı. Ancak Sanayi Devrimi aşk hayatımızı gerçekten zorlaştırdı. Günümüzde ise uygun uçak biletleri ve çevrim içi sosyal medya ile sıklıkla insanlar ruh eşlerini bulmak için doğum yerlerinden 100 kilometreden fazla göç ediyor. Şunu sorabilirsiniz: Tamam ama kim aile oluşturmak için bir yerden bir yere göç etme zahmetine giriyor? Bu kişiler kadın mı erkek mi? Bu soruyu irdelemek için verilerimizi kullandık ve en az son 300 yıldır kadınların aile oluşturmak için bir yerden bir yere göç etme zahmetine girdiğini bulduk. Bu sonuçlar istatistiksel olarak önemli dolayısıyla erkeklerin tembel olduğunu bilimsel bir gerçek olarak kabul edebilirsiniz. (Gülüşmeler) Demografi hakkındaki soruları geçebilir ve insan sağlığı hakkındaki soruları sorabiliriz. Örneğin genetik varyasyonların bireyler arasındaki ömür süresindeki farklılıkları ne ölçüde açıkladığını sorabiliriz. Önceki araştırmalar, bu soruyu irdelemek için ikizler ile yaşam süresi arasındaki ilişkiyi inceledi. Genetik varyasyonların bireyler arasındaki ömür süresindeki farklılıkların yaklaşık olarak bir çeyreğini açıkladığını tahmin ediyorlar. Fakat ikizler, çeşitli çevresel etkiler veya ortak bir ev de dahil olmak üzere birçok nedenden dolayı ilişkilendirilebilir. Geniş soyağaçları bize ikizler gibi yakın akrabaları, uzak akrabaları, hatta dördüncü derece kuzenleri inceleme fırsatı veriyor. Bu şekilde genetik varyasyonların katkısını çevresel etkilerden ayıracak sağlam modeller kurabiliriz. Verilerimizi kullanarak bu analizi gerçekleştirdik ve genetik varyasyonların bireyler arasındaki ömür süresindeki farklılıkların sadece yüzde 15'ini açıkladığını bulduk. Bu da ortalama olarak 5 sene. Dolayısıyla genler ömür süresine daha önce düşündüğümüzden daha az önem taşıyor. Bunun harika bir haber olduğunu düşünüyorum çünkü bu, eylemlerimizin daha önemli olduğu anlamına geliyor. Sigara içmek, örneğin, ortalama yaşam süresinin 10 yılını belirliyor -- genetik biliminin belirlediğinin iki katı. Soyağaçlarına baktıkça ve soy izleme uzmanlarını DNA bilgilerini kayıt altına almalarına ve kitle kaynağı kullanmalarına izin verdiğimiz sürece çok daha şaşırtıcı bulgular bile elde edebiliriz. Sonuçlar harika olabilir. Hayal etmesi zor olabilir ama Bernie amca ve arkadaşları, FBI'ın şu anda sahip olduğunu bile aşacak DNA adli kabiliyetleri yaratabilir. DNA'yı geniş bir soyağacına yerleştirdiğinizde etkili bir şekilde hepsinin DNA'yı oluşturan bir insana bağlı yüzlerce uzak akrabayı aydınlatan bir işaret ışığı yaratıyorsunuz. Geniş bir soyağacına birçok işaret ışığı yerleştirerek bilinmeyen bir insanın DNA'sını nirengi yapabiliyorsunuz, GPS sisteminin bir konumu bulmak için birçok uyduyu kullanması gibi. Bu tekniğin gücünün başlıca örneği ABD tarihindeki en kötü şöhretli suçlularından biri olan Golden State Katili'nin yakalanması. FBI, bu kişiyi 40 yılı aşkın bir süredir arıyordu. DNA'sına sahiplerdi ancak herhangi bir polis veri tabanında hiç çıkmamıştı. Bir sene kadar önce FBI bir genetik soy izleme uzmanına danıştı ve o da uzak akrabalarını tespit edecek bir soyağacı hizmetine adamın DNA'sını yüklemelerini önerdi. Bunu yaptılar ve Golden State Katili'nin üçüncü derece kuzenini buldular. Geniş bir soyağacı oluşturdular, bu ağacın farklı dallarını taradılar ta ki Golden State Katili hakkında bildikleriyle tam olarak eşleşen bir profil bulana kadar. Bu kişiden DNA aldılar ve ellerinde olan DNA'yla mükemmel bir eşleşme buldular. Onu tutukladılar ve bu kadar sene sonra adalete teslim ettiler. O zamandan beri genetik soy izleme uzmanları, suçluları yakalamak için bu tekniği kullanmaya ve yerel ABD emniyet teşkilatlarıyla çalışmaya başladılar. Sadece son altı ay içinde bu teknikle yirmiden fazla faili meçhul davayı çözebildiler. Neyse ki Bernie amca ve soy izleme uzmanları gibi insanlara sahibiz. Bu kişiler, kendilerince hobileri olan amatörler değiller. Bu kişiler, bize kim olduğumuzu söylemenin derin bir tutkusuna sahip olan bilim insanı birer vatandaşlar ve geçmişin, geleceğe ışık tuttuğunu biliyorlar. Çok teşekkür ederim. (Alkış)