-
Eğer çalıştıysanız ve çarpma tablosunu ezberlediğinizi umarak artık bir çok çarpma işlemini yapabilirsiniz
-
.
-
.
-
Şunu bilmelisiniz ki, aklıma daha iyi bir kelime gelmediğinden, çarpma böyle yapılır.
-
.
-
.
-
Bu arada, size sadece çarpma sistemini öğretiyor olmayacağız, aynı zamanda neden çarpma işlemi yaparız, onu da göstereceğiz..
-
.
-
O zaman yapamayacağınızı düşündüğünüz bir çarpma sorusu ile başlayalım.
-
.
-
Şimdi 16 kere 9 kaç eder ?
-
16 kere 9.
-
Hemen şunu cevabı vereceksinizdir: ama ben 16'nın çarpım tablosunu ezberlemedim, bunu yapamam.
-
.
-
.
-
Bnim cevabım ise, sen bunu yapabilirsin olacak çünkü bu soruyu sizin cevabını bildiğiniz problemlere ayıracağız.
-
.
-
.
-
Öncelikle 9 çarpı birler basamağını buraya koyalım.
-
.
-
Yani 9 çarpı 6.
-
9 çarpı 6 ne eder biliyor olmalısınız.
-
Buraya yazıyorum.
-
54 eder.
-
Bu işlemi çarpım tablonuzdan biliyor olmalısınız.
-
Yapmanız gereken 54'ün dördünü birler basamağına yazıp, onlar basamağındaki beşi taşımanız.
-
.
-
.
-
Yapmanız gereken tek şey bu.
-
Taşımak fiilini toplama işlemi yapraken de kullanabiliyoruz, her neyse buna da taşımak diyeceğiz.
-
.
-
.
-
Daha iyi kelimelere olmadığı için.
-
Şimdi 9 çarpı 1.
-
9 çarpı 1.
-
Bu çok kolay.
-
9 çarpı 1 9'dur.
-
Bir şeyi bir ile çarparsak kendisi olarak kalır.
-
Ama elimizde önceden taşıdığımız beşimiz var, yani dokuz çarpı 1, artı 5.
-
.
-
Yani 5'i de eklemek zorundayız.
-
Ne çıkıyor ?
-
9 çarpı 1, artı 5; yani 9 artı beş o da eşittir 14.
-
.
-
Durun şuraya yazayım.
-
14.
-
İşte buldunuz.
-
16 çarpı 9 eşittir 144.
-
Eğer çarpım tablonuzu hatırladıysanız, 12 çarpı 12 de 144'e eşittir.
-
.
-
Ama sadece bu iki bilgi ile daha zor bir problemi çözebiliriz.
-
.
-
Şimdi siz diyebilirsiniz ki, tamam Cenk, bu küçük bir hile, ama nasıl çalışıyor ?
-
.
-
Bunu hep sormalısınız.
-
.
-
Sadece ezberleyip çalıştığını düşünmemelisiniz.
-
Açıklamak için sayıları bir daha yazacağım.
-
16'yı -- durun şuraya yazayım-- 10 artı 6 olarak yazabilirsiniz.
-
.
-
Bu 16.
-
9'u bir daha yazabilirim, yani aynısını geri yazacağım. Tam buraya.
-
.
-
Ve işlemi yapayım.
-
Buraya bir çarpma işareti koyuyorum.
-
İlk olarak 9'la altıyı çarpalım.
-
Ve diyebilirsiniz ki "Cenk, neden bu yol ile bölmüyorsun?"
-
Aslında onlar ve birler basamağını birbirinden ayırmak istiyorum.
-
Bu, ikinci sütundaki, bu bir değil, 10.
-
.
-
10 artı 6, işte bu yüzden önceki yol ile yazmak istedim.
-
.
-
Neyse, probleme dönelim.
-
Önceki ile aynı şeyi yapalım.
-
Diyoruz ki, 9 çarpı 9-- durun yazayım.
-
.
-
9 çarpı 6 eşittir 54.
-
Ama 54 yamak yerine 50+4 y azacağım.
-
.
-
9 çarpı 6 eşittir 50+4..
-
Bu sağdaki birler basamağı.
-
Durun bir noktalı çizgi yapayım.
-
Bu benim birler basamağım.
-
O zaman 4'ü buraya koyabilirim ama 50 ile yapmak gereken bazı şeyler var.
-
.
-
50'yi bir yere koymam gerekiyor ve kuralı gereği ya da ben öyle öğrendiğim için 50'yi buraya koyuyoruz.
-
.
-
.
-
50'nin bu sütuna geleceğini hatırladığımız sürece buraya da koyabilirdim
-
.
-
O zaman elliyi buraya yapıştırıyoruz.
-
İlk videoda yaptığımız gibi.
-
Sadece 5 yazıyorum.
-
İlk videoda buraya 5 koymuştum çünkü o onlar basamağındaydı.
-
.
-
Buradaki 5, 50 anlamına geliyor.
-
Aslında buradaki 1, 10 sayılıyor.
-
Ama ben onların 50 ve 10 olduğunu görmeniz için yazıyorum.
-
.
-
Peki, 9 çarpı 10 ne yapar ?
-
9 çarpı 10.
-
Bunu ezmerlemiştiniz.
-
Ve bir şey sayı çarpı 10, o sayının yanına sıfır koyulmuş haline eşittir.
-
Yani 90.
-
Yani 10 çarpı 9 eşittir90 ve buna 50 ekliyoruz.
-
.
-
Elli ekliyoruz.
-
90 artı 50 nedir?
-
140 yapar.
-
Yani 10 çarpı 9 eşittir 90; 50 eklersek 140.
-
.
-
Ve 140'ı, 100 artı 40 olarak yazabiliriz.
-
.
-
Şimdi 40'ı buraya koyacağız ve 100'ü taşıyacağız ama aslında 100 bir yere gitmiyor.
-
.
-
.
-
Buraya yazabiliriz yani.
-
.
-
100'ü buraya yazabilirdik.
-
Buraya koyabilirdik.
-
100'ü koyabileceğimiz birçok yer var ama daha çizmedim.
-
.
-
.
-
O zaman 100'ü buraya koyalım.
-
Sonuç olarak cevabımız 100 artı 40 artı , yani 144.
-
.
-
Umarım açıklama yararlı olmuştur.
-
Hadi biraz daha örnek çözelim, çünkü bence yapabilmek örnek çözmekle ilgili.
-
.
-
Şimdi 55 çarpı 8'e bakalım.
-
55 çarpı 8.
-
Aynı örnek.
-
İlk 8'den başlayın.
-
8 çarpı 5.
-
Durun yazayım.
-
8 çarpı 5, yapar.
-
O zaman 0'ı buraya yazalım.
-
Bu 0 artı 40'a eşittir.
-
Ve sonra tekrar 5 çarpı 8.
-
40 yapar.
-
Ve sonra 4'ü buraya ekleyin ve 44 elde edersiniz.
-
Yani sonuç 440.
-
Bunu da geçen örneği çözdüğüm yoldan yapabilirsiniz yani 50 artı 5 çarpı 8 olarak.
-
.
-
Bence daha çok örnek çözerseniz konuya daha hakim olabilirsiniz.
-
.
-
Bir tane daha yapalım-- Somon renginde yapayım, açık kırmızı.
-
.
-
O zaman 78 çarpı 7 yapalım.
-
8 çarpı 7.
-
8 çarpı 7 eşittir 56.
-
Durun yazayım-- bu farklı bir problem.
-
Evet, 8 çarpı 7 eşittir 56.
-
6'yı buraya yazıyorum, 5'i buraya koyuyorum.
-
7 çarpı 7 49'dur.
-
7 çarpı 7 eşittir 49.
-
Ama bu 5'i eklememiz gerekiyor.
-
49 artı 5 nedir?
-
54.
-
O zaman 7 çarpı 7 49'dur.
-
Artı 5, 44.
-
546.
-
On dakika önce 78'in çarpımlarını bilmediğinizi düşünüyordunuz ama şimdi ne kadar kolay olduğnu gördünüz.
-
.
-
.
-
Hadi biraz daha yapalım.
-
Bunu hepimiz çökene kadar yapacağım.
-
Çarpma yorgunluğundan çökene kadar.
-
O zaman 89 çarpı 3.
-
3 çarpı 9 nedir?
-
3 çarpı 9 eşittir 27.
-
7'yi birler basamağına koyalım.
-
2'yi de onlar basamağına çünkü bu 20 artı 7.
-
.
-
2 tane onluk yirmi eder.
-
Artı 7 eşittir 27.
-
Ve sonra 3 çarpı 8, 24.
-
3 çarpı 8 eşittir 24.
-
Ama bir de burada bir tane 2 var onu da ekliyorum.
-
.
-
Sonuç olarak 26 etti.
-
2 çarpı 8, 24.
-
Artı 2, 26.
-
267.
-
Bir tane daha yapacağım, ama ama bu biraz kazık olacak.
-
.
-
Siz ne zaman rahat çözüyor hale gelseniz ben sizi rahatsız edeceğim.
-
.
-
O zaman 239 çarpı 6 yapalım.
-
Bu bir tane bir basamaklı sayı ile bir tane iki basamaklı sayıyı çarpmayı öğretmek içindi.
-
Ama hazır başlamışken basamak sayısına bağlı olmadığını, aynı işlem olduğunu anlatıyım dedim.
-
.
-
.
-
Muhtemelen nasıl yapılacağını tahmin edebiliyorsunuzdur.
-
Peki, 6 çarpı 9 nedir?
-
Şuraya yazayım.
-
6 çarpı 9.
-
Önceden görmüştük.
-
54 eder.
-
O zaman 4'ü buraya yazıyoruz ve 5'i de 10'lar basamağına koyuyoruz çünkü o bir 50.
-
.
-
Güzel.
-
Şimdi 6 çarpı 3 yapacağız.
-
6 çarpı 3 eşittir 18.
-
.
-
Bizim hala burada bir adet 5'imiz var, o zaman onu da ekleyelim, 18 artı 5 nedir?
-
.
-
.
-
O zaman 3 çarpı 6 eşittir 18, artı 5 ise eşittir 23.
-
Yanlış anlamayın, 6 ile 3'ü çarpıp beş eklemedik.
-
.
-
Aslında, sorudaki basamağa bakarsanız o bir 30'du.
-
.
-
.
-
Sadece burada 3 olarak yazdım.
-
Ama bu 6 çarpı 30 artı 5.
-
Çünkü 39, 3 tane 10 yada 30.
-
Aslında, 6 çarpı 3 eşittir 18 dememe rağmen sayımız bu.
-
Artı 5 eşittir 23.
-
Bu sayı aslında 230.
-
O zaman 3'ü onlar basamağına koyuyorum.
-
Aslında, durun burada yaptığımdan başka bir renkle yazayım.
-
.
-
Bu eşittir 23.
-
3'ü onlar basamağına koyup 2'yi buraya koyuyorum.
-
.
-
Neredeyse bitti, bir işlem kaldı.
-
Bu 6 çarpı 2.
-
Bu kolay bir tane.
-
12 yapar.
-
Ama burada bir tane daha ikim var, o zaman onları da ekleyeyim.
-
.
-
Yani artı 2.
-
Neye eşittir peki ?
-
Bu eşittir 12 artı 2 o da eşittir 14.
-
.
-
O zaman 4'ü yazıyorum.
-
Yani 6 çarpı 2 12'dir.
-
Artı 2 eşittir 14.
-
4'ü buraya yazıyorum.
-
Başka basamaklar olsaydı buraya yazacaktım ama şu an elimizde yok.
-
.
-
O zaman buraya yazıyorum.
-
Sonuç olarak 234 çarpı 9 eşittir 1434.
-
Son bir tane daha yapalım.
-
Biraz yer açmam lazım.
-
Hazır ortalığı kızıştırmışken 4 basamaklı da yapalım bir tane.
-
.
-
O zaman 7362 çarpı -- zor bir tane olsun.
-
.
-
Çarpı 9.
-
Peki 9çarpı 2 nedir?
-
Tarafları söylemeyeceğim şimdi.
-
Olayı kavradığınızı sanıyorum.
-
9 çarpı 2 nedir?
-
9 çarpı 2 18'dir.
-
18.
-
Sonra 9 çarpı 6.
-
9 çarpı 6 eşittir 54.
-
Ve 54 artı 1 eşittir 55.
-
55.
-
9 çarpı 3 nedir?
-
9 çarpı 3 eşittir27-- eğer ezberlediyseniz.
-
Ve sonra 27 artı 5, 32 yapar.
-
Durun rengini değiştireyim.
-
23.
-
Ve sonra 9 çarpı 7 var.
-
63 eder ama elimizde bir de 3 vardı.
-
O zaman 9 çarpı 7 eşittir 63, artı 3 o da eşittir 66.
-
.
-
6'yı buraya yazalım, sonra 60'ı koyabileceğimiz bir yer yok o zaman onu da bir kenara yazalım.
-
.
-
.
-
Sonuç olarak 7362 çarpı 9 eşittir 66258 bulduk.
-
.
-
Umarım bu yolu yararlı bulmuşsunuzdur.
