-
Chào mừng bạn đến với bài giảng Phép tính trừ - cấp độ 4
-
Hãy bắt đầu với vài bài toán.
-
Bài toán đầu tiên tôi có ở đây là 33,220 trừ 399.
-
Đây giống như chúng ta đã biết rằng
-
chúng ta mượn trong một phép toán trừ
-
chúng ta phải điểm qua tất cả các chữ số ở dòng trên
-
và bắt đầu với chữ số ngoài cùng bên phải
và chắc chắn rằng
-
chữ số này phải lớn hơn số ở dòng bên dưới
-
bởi vì chúng ta chỉ có thể trừ một số nhỏ hơn
(Số bị trừ)
-
với điều kiện Số trừ phải lớn hơn
-
Ta không thể thực hiện phép toán này
theo cách khác,
-
cho đến khi chúng ta học được số âm
-
Vậy hãy kiểm tra qua bài toán và đảm bảo
-
tất cả những con số dòng trên là đều lớn hơn.
-
À, ngay tức thì, ta thấy là không
-
Rõ ràng là số 0 (ở hàng đơn vị) không lớn hơn 9
-
Vậy ta phải mượn thêm để làm cho nó lớn hơn
-
Những gì ta làm là mượn thêm 1 (ở hàng chục)
-
À ,vài người sẽ nói rằng,
chúng ta đang mượn mỗi số 1 hả?
-
Ý tôi là chúng ta mượn 1 ở hàng chục
-
thì thật ra là ta đang mượn 10
-
Cho nên để đơn giản, ta nói là mượn 1
-
Vậy là bạn mượn 1 từ số 2 ở hàng chục và
-
ta có 10
-
Và từ khi mượn 1 từ 2 (ở hàng chục), 2 sẽ còn lại 1
-
Chúng ta lấy 1 từ 2 và thêm số 0 để thành 10
-
(nhớ là thật ra chúng ta lấy 10 từ 20)
-
(Bởi vì đây là số 2 của hàng chục)
-
Tôi không muốn các bạn bị nhầm lẫn
-
Nếu có một công thức thì
đơn giản là chúng ta lấy 1 từ 2
-
sau đó thêm số 0 vào đằng sau để thành số 10
-
Nào bây giờ tiếp tục kiểm tra
-
Bây giờ ở chỗ này ta còn lại số 1
-
1 thì nhỏ hơn 9, vậy là phải mượn tiếp nữa rồi.
-
Bây giờ mượn 1 từ số 2 này (hàng trăm)
-
Cho nên là 2 bây giờ còn 1 (của hàng trăm)
-
Và số 1 này sẽ trở thành 11
-
Bây giờ trở lại, ta có 10 lớn hơn 9
-
11 lớn hơn 9
-
1 không lớn hơn 3, vậy là phải mượn tiếp
-
Quả là hay ho
-
Có lẽ tôi nên làm bạn nóng người lên một chút
-
Nãy giờ vay mượn nhiều quá
-
Vậy cứ làm theo cách như ta đã mượn
-
1 trở thành 11
-
Và ta mượn 1 từ 3, nên 3 còn lại 2
-
thế là xong
-
10 lớn hơn 9, 11 lớn hơn 9, 11 thì lớn hơn 3
-
2 thì lớn hơn 0
(0 là số hàng ngàn của dòng dưới)
-
3 thì lớn hơn 0
(0 là số hàng chục ngàn của dòng dưới)
-
Vậy bây giờ ta bắt đầu thực hiện phép trừ nhé
-
Đây đúng là một trò dễ ẹc
-
10 - 9 = 1
-
11 - 9 = 2
-
11 - 3 = 8
-
2 - 0 = 2
-
3 - 0 = 3
-
Vậy kết quả là 32.821
(ba mươi hai ngàn tám trăm hai mươi mốt)
-
Điều duy nhất làm cho cái này
hơi khó hơn một phép trừ bình thường
-
là bạn phải biết cách "vay mượn"
-
Và cách tôi mượn là hơi khác so với
-
cách mà bạn học ở trường,
nhưng tôi cá là nó dễ hiểu hơn
-
Bởi vì bạn sẽ mượn tất cả một lần thay vì chuyển đổi
-
qua lại giữa mượn rồi lại trừ.
-
Rồi chúng ta chỉ cần làm một phép tính đơn giản ở đây,
ta nói 0 nhỏ hơn 9
-
Hãy mượn 1
-
Chữ số 0 lúc này trở thành 10
bởi vì chúng ta có 1 ở đây
-
Ta có 1 từ số 2 (hàng chục) cho nên số 2 này còn lại 1
-
Tôi nghĩ bạn có thể phát hiện ra quy tắc
-
nếu chúng ta làm thêm vài bài toán nữa
-
Vậy hãy làm thêm vài bài nữa
-
Nếu tôi có 25.633 trừ đi 578
-
Một bài tập giống ở trên
-
Bắt đầu từ dòng trên bên phải
và chúng ta phải đảm bảo rằng
-
Những chữ số ở dòng trên phải lớn hơn những chữ số ở dòng dưới
-
Ngay lập tức chúng ta thấy 3 thì nhỏ hơn 8,
vậy ta phải mượn
-
Vậy 3 trở thành 13
-
Và vì chúng ta mượn từ số 3 này, nên nó còn lại 2.
-
Ta lấy 1 từ 3, thì nó còn lại 2
-
Và số 1 ở đây
-
13 thì lớn hơn 8, nhưng 2 thì nhỏ hơn 7
-
Vậy chúng ta phải mượn tiếp
-
Số 2 trở thành 12
-
Và số 6 này còn lại 5
-
13 lớn hơn 8, 12 lớn hơn 7
-
5 thì bằng 5, vậy giờ thì chỉ cần làm phép toán trừ
-
Vì 5 - 5 bằng đúng 0
-
Miễn là số hàng trên không nhỏ hơn
-
số hàng dưới
-
Và tiếp tục ta có 5 lớn hơn 0
-
và số 2 này lớn hơn 0
(Số 0 tưởng tượng ở hàng dưới)
-
Bây giờ chúng ta sẵn sàng để trừ
-
13 - 8 = 5
-
12 - 7 = 5
-
5 - 5 = 0
-
Đem số 5 xuống
-
Đem số 2 xuống
-
vậy kết quả là 25.055
-
Rồi, bây giờ thử làm một bài toán
có thể gây nhầm lẫn một chút xíu thử xem
-
Bởi vì không phải lúc nào việc vay mượn cũng dễ
-
Đôi khi bạn phải mượn từ 2 chỗ
-
Ta có 37.002 trừ đi 155
-
cùng một hàng
-
2 thì nhở hơn 5, vậy ta phải mượn
-
2 thành 12
-
Như mà số 0 ở đây, không thể mượn 2 từ 0
-
Một vài người sẽ nói là bạn hãy mượn từ 0
-
Nhưng có vẻ như nó làm ta khó hiểu
-
Bởi vì chúng ta không thể mượn từ 0, 0 nghĩa là không có gì
-
Vậy nên thay vì mượn từ 0, chúng ta xem số 0 này
-
À, tiếp tục là không có gì ở đây
-
Bây giờ nhìn xem, ồ, may quá, có số 7 ở đây
-
Vậy chúng ta thay vì mượn 1 từ 0,
-
(điều này khó để làm), chúng ta có thể mượn 1 từ 700, từ số 700 này
-
vậy 700 trừ 1 thì còn nhiêu?
-
Dễ mà, 699
-
Vậy 700 còn 699
-
Viết ra những con số này
-
Nào bây giờ ta kiểm tra lại các con số
-
12 lớn hơn 5, 9 lớn hơn 5, 9 lớn hơn 1
-
6 thì lớn hơn 0, 3 thì lớn hơn 0 (số 0 tưởng tượng)
-
Vậy sẵn sàng thực hiện phép trừ thôi
-
12 - 5 = 7
-
9 - 5 = 4
-
9 - 1 = 8
-
6 - 0 = 6
-
3 - 0 = 3
-
Rồi xong.
-
Kết quả là 36.847
-
Tôi nghĩ là chúng ta có đủ thời gian cho một bài toán nữa
-
Cho 3.201 trừ 502
-
cùng một hàng chữ số
-
1 thì nhỏ hơn 2, vậy ta phải mượn
-
và nó trở thành 11
-
Nhưng chúng ta không thể mượn từ 0, vậy bạn sẽ
-
phải mượn từ 20
-
vậy 20 trừ 1?
-
là 19
-
Chỗ này trở thành 19
-
Vậy, hãy kiểm tra lại lần nữa
-
11 thì lớn hơn nhiều so với 2
-
Kiểm tra xem
-
9 đương nhiên là lớn lơn 0
-
kiểm tra.
-
uhm
-
1 thì nhỏ hơn 5
-
Vậy chúng ta phải mượn tiếp thôi
-
1 trở thành 11
-
Chúng ta đã mượn từ 3, vậy 3 còn 2.
-
11 lớn hơn 2, 9 lớn hơn 0, 11 lớn hơn 5
-
2 thì rõ ràng lớn hơn 0
(không có gì - số 0 tưởng tượng)
-
Vậy chúng ta sẵn sàng để làm phép tính
-
11 - 2 = 9
-
9 - 0 = 9
-
11 - 5 = 6
-
Và 2 - 0 = 2
-
Vậy 3.201 - 502 = 2.699
-
Tôi cho rằng bạn đã sẵn sàng
-
thử giải quyết một vài bài toán trừ ở cấp độ 4
-
Bạn phải luôn nhớ,
-
thục hiện việc vay mượn trước
-
Đảm bảo rằng tất cả những con số ở hàng trên (số trừ) lớn hơn,
-
hoặc ít nhất là số bị trừ lớn hơn số trừ.
-
Và rồi bạn mới có thể thực hiện phép trừ
-
Giống như phép toán trừ đơn giản
-
Tôi hi vọng các bạn đã có một chút niềm vui
khi học bài này
-
Hẹn gặp các bạn khi khác nhé