Return to Video

Beginning of World War II

  • 0:00 - 0:05
    İkinci Dünya müharibəsi bəşər tarixinin ən böyük
    münaqişəsidir.
  • 0:05 - 0:07
    Tarixin ən böyük və qanlı müharibəsi.
  • 0:07 - 0:09
    Onun kifayət qədər mürəkkəb müharibə
    olduğunu deyə bilərik.
  • 0:09 - 0:16
    Bu videoda müharibənin ümumi təsvirini
    verməyə çalışacam.
  • 0:16 - 0:18
    Təbii ki, bir video bütün mövzuları
    əhatə edə bilməz.
  • 0:18 - 0:21
    Bu videoda hadisələrin necə başladığı
  • 0:21 - 0:23
    və nələrin baş verdiyi haqqında danışacağam.
  • 0:23 - 0:28
    İlk öncə Asiya və Sakit okean ərazilərinə
    nəzər salaq.
  • 0:28 - 0:33
    Bu ərazilər qərb nöqteyi nəzərdən kifayət qədər diqqət çəkmirlər,
  • 0:33 - 0:36
    lakin biz 1900-cü ilin əvvəllərinə qayıtsaq,
  • 0:36 - 0:39
    Yaponiyada militarizmin getdikcə artmağa
    başladığını
  • 0:39 - 0:41
    və millətçiliyin artdığını görə bilərik.
  • 0:41 - 0:43
    1900-cü ilin əvvəllərində, təxminən
  • 0:43 - 0:48
    1910-cu ildə Koreya işğal olunmuşdu
  • 0:48 - 0:51
    və 1931-ci ildə
  • 0:51 - 0:53
    Yaponiya Mancuriyanı işğal etmişdi.
  • 0:53 - 0:59
    Beləliklə, Yaponiya tam burada 1931-ci ildə
  • 0:59 - 1:04
    Mançjou-qo oyuncaq dövlətini yaratdı.
  • 1:04 - 1:06
    Oyuncaq dövlət dedikdə, orada bir
  • 1:06 - 1:08
    hökümət olduğu nəzərdə tutulur.
  • 1:08 - 1:11
    Lakin bu hökumət idarəedici orqan kimi görünsə də,
  • 1:11 - 1:15
    əslində, onlar bir növ oyuncaq kimi
    başqaları tərəfindən idarə olunur.
  • 1:15 - 1:19
    Həmin dövrdə bu, Yaponiya İmperiyası idi.
  • 1:19 - 1:23
    Yəqin ki 1930-cu ildə Çinin
  • 1:23 - 1:26
    vətəndaş müharibəsinə qarışdığı zamanı xatırlayırsınız.
  • 1:26 - 1:30
    Belə ki, bu vətandaş müharibəsi
  • 1:30 - 1:33
    millətçilər, homindan
  • 1:33 - 1:37
    və kommunistlər
  • 1:37 - 1:41
    arasında davam edirdi.
  • 1:41 - 1:44
    Kommunistlər Mao Zedong tərəfindən idarə olunurdu.
  • 1:44 - 1:47
    Homindanlara isə General Çan Kay-şekin rəhbərlik edirdi.
  • 1:47 - 1:49
    Onlar vətəndaş müharibəsinin ortasında idilər.
  • 1:49 - 1:53
    Yaponiya İmperiyası da Çindəki vəziyyətdən istifadə edərək
  • 1:53 - 1:57
    onun ərazilərində daha çox hökmranlıq etməyə başladı.
  • 1:57 - 2:00
    Bu isə 30-cu illərə kimi, yəni
  • 2:00 - 2:02
    1937-ci ilə qədər davam etmişdi.
  • 2:02 - 2:06
    1937-ci ildə yaponlar bəzi bəhanələrdən istifadə edirdi.
  • 2:06 - 2:08
    Məsələn, yanlış bayraq və s.
  • 2:09 - 2:12
    Düzü, bunların dərinliyinə getmək istəmirəm.
  • 2:12 - 2:14
    Lakin bunu Çinlə hərtərəfli müharibədə
  • 2:14 - 2:16
    əsaslandırma kimi
  • 2:16 - 2:20
    istifadə etmək olar.
  • 2:20 - 2:26
    Belə ki, 1937-ci il müharibəsi
  • 2:26 - 2:30
    ikinci Çin-Yapon
  • 2:30 - 2:35
    müharibəsi adlandırılır.
  • 2:35 - 2:38
    Bir çox tarixçilər bunu İkinci Dünya Müharibəsinin başlanğıcı hesab edirdilər.
  • 2:38 - 2:43
    Həmçinin onların bir qismi Yaponiya və Çin arasındakı müharibəni
  • 2:43 - 2:45
    İkinci Dünya Müharibəsinin Asiya teatrının başlanğıcı olduğunu da qeyd edirdilər.
  • 2:45 - 2:50
    Lakin bu, 1939-cu ildə Almaniyanın Polşanı işğal etməsindən
  • 2:50 - 2:53
    öncəyə, yəni İkinci Dünya müharibəsinin rəsmi başlanğıcından əvvələ təsadüf edir.
  • 2:53 - 2:57
    Amma bunu rəsmi başlanğıc hesab edib-etməməyinizdən asılı olmayaraq,
  • 2:57 - 2:59
    İkinci Çin-Yapon müharibəsi kimi qəbul edəcəyik.
  • 2:59 - 3:02
    Çünki digər Çin-Yapon müharibəsi 1800-cü illərin
    sonlarında baş vermişdir və
  • 3:02 - 3:04
    Birinci Çin-Yapon müharibəsi adlandırılır.
  • 3:04 - 3:09
    Bu, bir çox mülki vətəndaşa inanılmaz dərəcədə təsir edən
  • 3:09 - 3:11
    qəddar və qanlı müharibə idi.
  • 3:11 - 3:15
    Bu mövzuda çoxlu videolar çəkmək olar.
  • 3:15 - 3:16
    Bu müharibə başladıqdan sonra
  • 3:16 - 3:20
    vətəndaş müharibəsi 1937-ci ildə
    yaponlara qarşı
  • 3:20 - 3:25
    mübarizə etmək üçün arxa plana keçir.
  • 3:25 - 3:30
    Bu hadisələr II Dünya Müharibəsi ərəfəsində
    Sakit Okeanda baş verənlərin əsasını qoyur.
  • 3:30 - 3:33
    İndi isə Avropada nə baş verdiyini
  • 3:33 - 3:34
    xatırlamağa çalışaq.
  • 3:34 - 3:37
    1930-cu illərə baxsaq,
  • 3:37 - 3:41
    Hitler Almaniyası, Nasist Partiyasının getdikcə daha çox militaristləşdiyini görə bilərik.
  • 3:41 - 3:43
    Bu, Nasist Almaniyasıdır.
  • 3:44 - 3:47
    Baxın, Nasist Almaniyası buradadır.
  • 3:47 - 3:51
    Onlar Benito Mussolininin İtaliyası ilə müttəfiqdirlər.
  • 3:51 - 3:57
    Həmçinin onların hər ikisi milliyətçidirlər və kommunistləri qətiyyən sevmirlər.
  • 3:57 - 4:01
    Yəqin ki, 1938-ci ili xatırlayırsınız.
  • 4:01 - 4:06
    Həmin ildə Anşlussun olduğunu da bilirsiniz.
  • 4:06 - 4:11
    Çexoslovakiyadakı Sudetenland ərazisini ələ keçirildi.
  • 4:11 - 4:14
    Anşluss Almaniyanın Avstriyanı zorla
    birləşdirmək siyasəti idi.
  • 4:14 - 4:19
    Almanlar Çexoslovakiyadakı Sudetenland ərazisini də ələ keçirirlər.
  • 4:19 - 4:21
    Bu, həmin dövrün məşhur
    hadisələrindəndir.
  • 4:21 - 4:24
    Müttəfiq ölkələri
  • 4:24 - 4:27
    Hitlerin etdiklərinə baxmayaraq,
  • 4:27 - 4:29
    başqa bir müharibəyə başlamaq istəmirdi.
  • 4:29 - 4:32
    Onlar I Dünya Müharibəsinin dəhşətini hələ də
    xatırladıqları üçün
  • 4:32 - 4:37
    Hitleri bir növ sakitləşdirməyə çalışırdılar.
  • 4:37 - 4:43
    1938-ci ildə Avstriya
  • 4:43 - 4:47
    və Sudetenland ərazisi
  • 4:47 - 4:50
    Almaniya tərəfindən ələ keçirildi.
  • 4:50 - 4:56
    1939-cu illə davam etsək,
  • 4:56 - 5:00
    mart ayında Çexyaslovakiyanı
  • 5:00 - 5:02
    ələ keçirdilər.
  • 5:02 - 5:05
    Müttəfiqlər daha öncəki kimi özlərini çox
  • 5:05 - 5:09
    narahat hiss etməyə başlamışdılar.
  • 5:09 - 5:11
    Onlar geri çəkilmək istəyirlər, lakin
  • 5:11 - 5:15
    başqa bir Dünya Müharibəsinin başlamağını
    istəmirdilər.
  • 5:15 - 5:18
    Onlar Almaniyanın dayanacağına ümid edirdilər.
  • 5:18 - 5:20
    Gəlin bunu yazaq.
  • 5:20 - 5:23
    Çexoslovakiya
  • 5:23 - 5:28
    Almaniya tərəfindən işğal olundu.
  • 5:28 - 5:33
    Bu isə 1939-cu ilin martında baş verdi.
  • 5:33 - 5:38
    Bu ilin avqust ayında isə almanlar
  • 5:38 - 5:41
    baş vermək üzərə olan müharibəyə
    hazırlaşırdılar.
  • 5:41 - 5:44
    Almanlar Sovet İttifaqı ilə
    döyüşmək istəmirdi.
  • 5:44 - 5:49
    Lakin sonda onlar Sovet İttifaqını
    məğıub edə bilirlər.
  • 5:49 - 5:54
    1939-cu ildə Sovet İttifaqı ilə pakt bağladılar.
  • 5:54 - 5:56
    Yəni, avqust ayında
  • 5:56 - 6:06
    qarşılıqlı təcavüzkarlıq hallarının olmaması üçün
  • 6:06 - 6:09
    Sovet İttifaqı ilə Molotov-Ribbentrop paktı
  • 6:09 - 6:12
    imzalandı.
  • 6:12 - 6:14
    Bu, bir növ qarşılıqlı hücumları
    sonlandıran bir müqavilə idi.
  • 6:14 - 6:18
    Onlar düşünürdülər ki,
    buradakı bütün ölkələri
  • 6:18 - 6:20
    öz təsir dairəsinə salacaq,
  • 6:20 - 6:22
    bu hissəyə nəzarət Almaniyaya keçəcək.
  • 6:22 - 6:26
    Sovet İttifaqı, yəni Stalin isə
  • 6:26 - 6:28
    bu hissəyə nəzarət edəcək.
  • 6:28 - 6:31
    Daha sonra baş verən hadisələrə nəzər salaq.
  • 6:31 - 6:34
    Sentyabr ayında,
    bunu fərqli rənglə qeyd edək,
  • 6:34 - 6:40
    1939-cu il 1 sentyabrda Almaniya
  • 6:40 - 6:44
    Polşanı işğal etdi,
  • 6:44 - 6:49
    bu hadisə II Dünya Müharibəsinin
    başlanğıcı hesab edilir.
  • 6:49 - 6:56
    Daha sonra Böyük Britaniya və Fransa
    Almaniyaya müharibə elan etdi.
  • 6:56 - 6:58
    Gəlin bunu yazaq.
  • 6:58 - 7:05
    II Dünya Müharibəsi başlayır.
  • 7:05 - 7:09
    Hər kəs bir-birinə müharibə elan edir.
    Almaniya Polşanı işğal edir.
  • 7:09 - 7:12
    Böyük Britaniya və Fransa Almaniyaya
    müharibə elan edir.
  • 7:12 - 7:13
    Molotov-Ribbentrop paktına əsasən
  • 7:13 - 7:19
    Stalinin narahat olmağa heç bir əsası yox idi.
  • 7:19 - 7:24
    Sentyabrın ortasında Stalin də həmçinin
    Polşanı işğal etdi.
  • 7:24 - 7:28
    Hər iki tərəf öz təsir dairəsini
  • 7:28 - 7:33
    müəyyənləşdirməyə çalışırdı.
  • 7:33 - 7:38
    Bütün bu baş verənlər
    yaxşı hadisələr olmayacağının xəbərçisi idi.
  • 7:38 - 7:42
    Asiyada İkinci Çin - Yapon müharibəsi
    davam edirdi.
  • 7:42 - 7:44
    Həmin müharibə kifayət qədər
  • 7:44 - 7:46
    dəhşətli bir müharibə idi.
  • 7:46 - 7:49
    I Dünya Müharibəsi kimi bir çox dövlətlərin
  • 7:49 - 7:53
    daxil olduğu müharibə başlamışdı.
Title:
Beginning of World War II
Description:
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
07:55

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.