-
გაამარტივეთ: მინუს ერთხელ
ეს გამოსახულება ფრჩხილებში:
-
მინუს შვიდს პლუს
ორჯერ სამს პლუს ორი მინუს ხუთი კვადრატში.
-
ესაა ამოცანა
მოქმედებების თანმიმდევრობაზე,
-
გახსოვდეთ, რომ პირველ
რიგში ფრჩხილები უნდა ამოვხსნათ.
-
პიველ რიგში ფრჩხილები უნდა მოიხსნას,
-
შემდეგ ხარისხები.
-
ამ ამოცანაში ხარისხი გვაქვს, აი აქ.
-
შემდეგ გამრავლებაზე გადავდივართ,
-
გამრავლებაზე და გაყოფაზე და ბოლოს
-
შეკრებაზე და გამოკლებაზე.
-
მოდით, ამოვხსნათ
ეს გამოსახულება.
-
პირველ რიგში ფრჩხილებს მივხედოთ.
-
ფრჩხილებში სამს
პლუს ორი გვაქვს, ანუ ხუთი.
-
გამოსახულების სხვა ნაწილებში
შეგვიძლია სხვა რაღაცების კეთება ისე, რომ
-
ფრჩხილებზე გავლენა არ მოვახდინოთ.
-
აქ გვაქვს მინუს ხუთი კვადრატში,
-
უფრო სწორად რაღაცას
ვაკლებთ ხუთის კვადრატს.
-
ჯერ ხარისხი უნდა
გავაკეთოთ, სანამ გამოკლებაზე გადავალთ.
-
ხუთის კვადრატი
ჩავწეროთ, როგორც 25.
-
ერთდროულად ბევრ
მოქმედებას ნუ შევასრულებთ.
-
ეს ყველაფერი გამარტივდება:
მინუს ერთი
-
და შემდეგ ფრჩხილებში გვაქვს
მინუს შვიდს პლუს ორჯერ ხუთი.
-
დავხუროთ ფრჩხილი და დავწეროთ მინუს 25.
-
ახლა გამრავლებაზე გადავიდეთ.
-
შეიძლება მითხრათ, ჯერ
ფრჩხილებს უნდა მივხედოთ, მაგრამ
-
ეს მარტივი ამოსახსნელია,
-
აქ მხოლოდ მინუს შვიდი გვაქვს,
-
რაც არაფერს ცვლის.
-
ასე რომ უბრალოდ
დავტოვოთ მინუს შვიდი.
-
აი, ეს გამოსახულება უნდა
ამოვხსნათ, სანამ რამე სხვაზე გადავალთ.
-
ფრჩხილების გახსნაც კი
შეგვიძლია, მაგრამ თანმიმდევრობას მივყვეთ.
-
ამოვხსნათ ეს გამოსახულება.
-
ჯერ უნდა
გავამრავლოთ და მერე შევკრიბოთ.
-
ორჯერ ხუთი გვაქვს.
-
ორჯერ ხუთი ათია.
-
მაშ ასე, მთლიანი გამოსახულება გახდება,
-
ძირითადად, ასე ხშირად
გამოსახულების გადაწერა არაა საჭირო
-
მაგრამ ამ შემთხვევაში დარწმუნებული
უნდა ვიყო, რომ არავინ დაიბნევა.
-
მინუს ერთხელ მინუს შვიდს პლუს ათი,
-
დავხუროთ ფრჩხილი, მინუს 25.
-
ახლა მარტივად ამოვხსნით.
-
მინუს შვიდს პლუს ათი. შეგვიძლია
მინუს შვიდი აღვიქვათ საწყის წერტილად.
-
რიცხვით წრფეს ავაგებ,
-
დავიწყოთ - დავხაზოთ რიცხვითი წრფე -
-
მინუს შვიდით ვიწყებთ.
-
მონაკვეთის სიგრძეა მინუს შვიდი,
რომელსაც ათს ვუმატებთ.
-
ათით მარჯვნივ გადავაადგილდეთ.
-
შვიდით მარჯვნივ
თუ წამოვალთ, ნულთან მივალთ.
-
და ამის შემდეგ
კიდევ სამით გადავიწევით,
-
შვიდი, რვა, ცხრა, ათი.
-
პლუს სამთან მოვედით.
-
სხვანაირად რომ დავფიქრდეთ,
-
განსხვავებულნიშნიან
რიცხვებს ვკრებთ, შესაბამისად
-
ჯამი შეგვიძლია
განვიხილოთ, როგორც
-
ამ რიცხვების სხვაობა.
-
და რადგან დიდი
რიცხვი დადებითია,
-
პასუხიც დადებითი იქნება.
-
ანუ შეგვიძლია ეს
აღვიქვათ, როგორც ათს მინუს შვიდი.
-
ათს მინუს შვიდი სამია.
-
ეს სამი ხდება და
მთლიანი გამოსახულება იქნება:
-
მინუს ერთხელ, -
რომ არ დაიბნეთ, გეტყვით, რომ
-
კუთხოვანი და მრგვალი
ფრჩხილები ერთი და იგივეა.
-
ზოგჯერ ბევრი მრგვალი ფრჩხილის
გარეთ ოთხკუთხა ფრჩხილებს ვიყენებთ,
-
რათა უფრო
მარტივად წასაკითხი გახდეს, მაგრამ
-
მაგრამ ისინი ერთი და იგივეა.
-
ასე რომ ესკუთხოვანი ფრჩხილები
ასე შემეძლო ჩამეწერა.
-
შემდეგ კი მინუს 25 გვაქვს.
-
ახლა შეკრებამდე და
გამოკლებამდე უნდა გავამრავლოთ ან გავყოთ.
-
მინუს ერთი უნდა გავამრავლოთ სამზე,
-
მივიღებთ მინუს სამს.
-
ახლა კი ამას 25
უნდა გამოვაკლოთ.
-
მინუს სამს მინუს 25,
-
ერთნიშნიან
რიცხვებს ვკრებთ.
-
უკვე მინუს
სამთან ვართ.
-
ის 25-ით უფრო
უარყოფითი გახდება, ვიდრე ეს.
-
შეგიძიათ ეს აღიქვათ, როგორც
-
25-ით გადაადგილება
უარყოფითი მიმართულებით.
-
ან შეგვიძლია, რომ ეს განვიხილოთ
როგორც სამს პლუს 25, რაც 28-ს უდრის,
-
ოღონდ უარყოფითი მიმართულებით ვმოძრაობთ,
-
ანუ მინუს 28 გვაქვს.
-
ამგვარად ეს უდრის მინუს 28-ს.
-
მაგალითი ამოხსნილია!