Return to Video

Пачаткі алгебры

  • 0:00 - 0:02
    Што я хачу зрабіць у гэтым відэа...
  • 0:02 - 0:04
    думаю, распавесці пра ўзнікненне алгебры.
  • 0:04 - 0:07
    Узнікненне алгебры.
  • 0:07 - 0:08
    Гэтае слова
  • 0:08 - 0:10
    асабліва асацыіюецца з ідэямі,
  • 0:10 - 0:12
    якія цяпер прадстаўляе алгебра.
  • 0:12 - 0:15
    Яно прыходзіць, прыходзіць з кнігі
  • 0:15 - 0:18
    ці, па праўдзе, старонкі гэтай кнігі, што
  • 0:18 - 0:20
    ў перакладзе на англійскую мову называецца
  • 0:20 - 0:25
    "The Compendious book on Calculation by Completion and Balancing" ("Сціслая кніга папаўнення і супрацпастаўлення").
  • 0:25 - 0:28
    Яна была напісаная персідскім матэматыкам
  • 0:28 - 0:30
    які жыў у Багдадзе ў...
  • 0:30 - 0:33
    ў 8-м ці 9-м стагоддзі.
  • 0:33 - 0:35
    Я лічу, што ён сапрады жыў у 820 годзе н.э.,
  • 0:35 - 0:37
    то бок тады, калі ён напісаў гэтую кнігу.
  • 0:37 - 0:38
    Нашай эры.
  • 0:38 - 0:41
    Алгебра - арабскае слова,
  • 0:41 - 0:43
    якое тут з'яўляецца фактычна назвай, дадзенай матэматыкам.
  • 0:43 - 0:45
    Гэта арабская назва.
  • 0:45 - 0:48
    "Алгебра азначае аднаўленне ці завяршэнне"
  • 0:48 - 0:55
    папаўненне... папаўненне ці завяршэнне... завяршэнне
  • 0:55 - 0:58
    Матэматык звязаў яе ў сваёй кнізе з канкрэтнай аперацыяй:
  • 0:58 - 1:01
    перамяшчэнне чагосьці з аднаго боку ўраўнення
  • 1:01 - 1:03
    на другі ягоны бок.
  • 1:03 - 1:06
    Мы бачым гэтае слова тут. Хаця я не ведаю арабскай,
  • 1:06 - 1:10
    але я ведаю некаторыя мовы, што, здаецца, запазычылі крыху лексікі з арабскай,
  • 1:10 - 1:12
    ці, можа, наадварот.
  • 1:12 - 1:14
    Але гэта адлюстроўвае Аль Кітаб.
  • 1:14 - 1:18
    Да таго ж, я дастаткова добра ведае мову урду ці хіндзі, каб, прынамсі, зразумець добры індыйскі фільм.
  • 1:18 - 1:20
    Аль Кітаб. "Kitab" азначае "кніга".
  • 1:20 - 1:23
    Такім чынам, гэта частка "кнігі".
  • 1:23 - 1:27
    Я думаю, Аль-Мухтазар азначае "сціслы, кароткі",
  • 1:27 - 1:29
    бо я не ведаю перакладу для слова "сціслы", аднак падаецца, што гэта так.
  • 1:29 - 1:36
    Фі Хісаб. "Hisab" на мовах хіндзі ці урду азначае "вылічэнне", такім чынам гэта вылічэнне.
  • 1:36 - 1:38
    Аль-Габр гэта вядомае слова,
  • 1:38 - 1:41
    ад якога бярэ пачатак слова "алгебра".
  • 1:41 - 1:43
    Гэта адносіцца да слова "запаўненне".
  • 1:43 - 1:46
    Яшчэ можна разумець як "завяршэнне", "заканчэнне".
  • 1:46 - 1:49
    Затым ідзе Валь-Мукабала,
  • 1:49 - 1:52
    што, па сутнасці, азначае "ўраўнаважванне",
  • 1:52 - 1:55
    заканчэнне і балансіроўка.
  • 1:55 - 1:57
    Такім чынам, калі мы хочам перакласці гэтую назву
  • 1:57 - 1:58
    (хоць я ведаю, гэта не відэа па перакладзе арабскай мовы),
  • 1:58 - 2:01
    дык кніга... Я лічу,
  • 2:01 - 2:10
    яна мусіць гучаць так: "Кароткая кніга па вылічэнні праз запаўненні і балансіроўку".
  • 2:10 - 2:12
    Гэта прыкладнае тлумачэнне,
  • 2:12 - 2:15
    аднак яно якраз крыніца слова "алгебра".
  • 2:15 - 2:18
    Не толькі праз тое, што гэта першая згадка слова "алгебра".
  • 2:18 - 2:21
    Шмат людзей лічаць гэтую кнігу адкрыццём
  • 2:21 - 2:25
    ідэі сучаснай алгебры
  • 2:25 - 2:32
  • 2:32 - 2:34
  • 2:34 - 2:36
  • 2:36 - 2:38
  • 2:39 - 2:42
  • 2:42 - 2:44
  • 2:44 - 2:46
  • 2:46 - 2:49
  • 2:49 - 2:50
  • 2:50 - 2:53
  • 2:53 - 2:56
  • 2:56 - 2:58
  • 2:58 - 3:01
  • 3:01 - 3:05
  • 3:05 - 3:09
  • 3:09 - 3:11
  • 3:11 - 3:13
  • 3:13 - 3:15
  • 3:15 - 3:18
  • 3:18 - 3:19
  • 3:19 - 3:20
  • 3:20 - 3:22
  • 3:22 - 3:25
  • 3:25 - 3:26
  • 3:26 - 3:28
  • 3:28 - 3:30
  • 3:30 - 3:32
  • 3:32 - 3:36
  • 3:36 - 3:37
  • 3:37 - 3:39
  • 3:39 - 3:41
  • 3:41 - 3:44
  • 3:44 - 3:48
  • 3:48 - 3:52
  • 3:52 - 3:55
  • 3:55 - 3:56
  • 3:56 - 3:57
  • 3:57 - 3:58
  • 3:58 - 4:01
  • 4:01 - 4:04
  • 4:04 - 4:06
  • 4:06 - 4:09
  • 4:09 - 4:12
  • 4:12 - 4:14
  • 4:14 - 4:21
  • 4:21 - 4:23
  • 4:23 - 4:24
  • 4:24 - 4:26
  • 4:26 - 4:27
  • 4:27 - 4:31
  • 4:31 - 4:33
  • 4:33 - 4:35
  • 4:35 - 4:38
  • 4:38 - 4:42
  • 4:42 - 4:45
  • 4:45 - 4:47
  • 4:47 - 4:49
  • 4:49 - 4:51
  • 4:51 - 4:54
  • 4:54 - 4:56
  • 4:56 - 4:58
  • 4:58 - 5:03
  • 5:03 - 5:08
  • 5:08 - 5:11
  • 5:11 - 5:14
  • 5:14 - 5:15
  • 5:15 - 5:18
  • 5:18 - 5:22
  • 5:22 - 5:25
  • 5:25 - 5:28
  • 5:28 - 5:29
  • 5:29 - 5:32
  • 5:32 - 5:33
  • 5:33 - 5:36
  • 5:36 - 5:40
  • 5:40 - 5:44
  • 5:44 - 5:48
  • 5:48 - 5:50
  • 5:50 - 5:53
  • 5:53 - 5:57
  • 5:57 - 5:59
  • 5:59 - 6:01
  • 6:01 - 6:03
  • 6:03 - 6:06
  • 6:06 - 6:08
  • 6:08 - 6:11
  • 6:11 - 6:13
  • 6:13 - 6:16
  • 6:16 - 6:18
  • 6:18 - 6:20
  • 6:20 - 6:22
  • 6:22 - 6:26
  • 6:26 - 6:29
  • 6:29 - 6:32
  • 6:32 - 6:34
  • 6:34 - 6:36
  • 6:36 - 6:39
  • 6:39 - 6:42
  • 6:42 - 6:45
  • 6:45 - 6:48
  • 6:48 - 6:52
  • 6:52 - 6:56
  • 6:56 - 6:57
  • 6:57 - 7:01
  • 7:01 - 7:04
  • 7:04 - 7:05
  • 7:05 - 7:09
  • 7:09 - 7:11
  • 7:11 - 7:12
  • 7:12 - 7:16
Title:
Пачаткі алгебры
Description:

Адкуль паходзіць слова "алгебра" і ягоныя асноўныя ідэі?

more » « less
Video Language:
English
Duration:
07:18

Belarusian subtitles

Incomplete

Revisions