-
Ta có góc ABC, và hình vẽ như sau, đỉnh của nó sẽ ở điểm 'B'
-
Điểm 'A' nằm ở đây, và điểm 'C' ở kia
-
Và ta có một góc khác là DAB, đúng hơn là góc DBA
-
Tôi muốn góc này cũng có đỉnh 'B'
-
Và hình vẽ như thế này, ở đây là điểm 'D'
-
Và ta đã biết số đo góc DBA bằng 40 độ.
-
Vậy, góc này có số đo 40 độ
-
Cho số đo góc ABC bằng 50 độ
-
Sẽ có nhiều điều thú vị xảy ra ở đây
-
Điểm thú vị đầu tiên là bạn có thể nhận ra rằng cả hai góc này
-
có chung một cạnh, nếu bạn xem những cạnh này là các tia, chúng có thể là những đường thẳng
-
Với những đoạn thẳng hoặc tia, nếu bạn xem chúng là tia,
-
thì cả hai góc sẽ có chung tia BA, và khi hai góc
-
như thế này có chung cạnh, chúng được gọi là hai góc kề nhau
-
Bởi vì từ "kề" có nghĩa là 'bên cạnh'
-
Đây là những góc kề nhau.
-
Bây giờ, còn một điều khác mà bạn có thể sẽ thấy thú vị,
-
chúng ta biết rằng số đo góc DBA là 40 độ
-
và số đo góc ABC là 50 độ
-
và bạn có thể đoán được rằng số đo góc DBC là bao nhiêu
-
số đo góc DBC, nếu chúng ta đưa thước đo độ đến đây
-
tôi sẽ không đưa thước đo độ vào, nó sẽ làm hình vẽ của tôi lộn xộn
-
nhưng nếu chúng ta... Tôi sẽ vẽ nhanh một thước đo độ
-
Khi đó, nếu chúng ta đặt thước đo độ ở đây, rõ ràng góc này sẽ mở đến 50 độ
-
và góc này sẽ bằng 40 độ, vì vậy nếu bạn muốn
-
tìm độ lớn góc DBC,
-
thì, nó sẽ là tổng của 40 và 50 độ.
-
Tôi sẽ xóa bớt hình ở đây, để cho hình vẽ được rõ ràng
-
Vậy, số đo góc DBC sẽ là 90 độ
-
và chúng ta đã biết rằng góc 90 độ là một góc đặc biệt
-
đây là một góc vuông, một góc vuông
-
Còn có một từ dùng để chỉ hai góc có tổng là 90 độ,
-
và đó là góc phụ nhau.
-
Chúng ta cũng có thể nói là góc DBA và
góc ABC phụ nhau
-
Vì tổng số đo của cúng bằng 90 độ,
-
Nên số đo góc DBA cộng số đo góc ABC,
-
bằng 90 độ, chúng tạo thành một góc vuông
khi ta cộng chúng lại.
-
Và có một thuật ngữ khác, nó cũng có liên quan
đến góc vuông,
-
khi bạn tạo được, một góc vuông
được tạo ra, 2 tia tạo nên góc vuông,
-
hoặc 2 đường thẳng tạo nên góc vuông đó,
cũng có thể là 2 đoạn thẳng,
-
được gọi là VUÔNG GÓC (hay thẳng góc).
-
Nên vì ta biết số đo của góc DBC bằng 90 độ,
-
nên góc DBC là một góc vuông, điều này
cho ta biết
-
DB, nếu ta gọi như vậy, có thể nói đoạn DB
-
vuông góc với đoạn BC,
-
hay ta cũng có thể nói là tia BD,
thay vì dùng từ "vuông góc"
-
Ta cũng có kí hiệu này, để biểu thị cho
hai đường vuông góc,
-
DB vuông góc với BC
-
nên tất cả các phát biểu ở đây,
-
đều dẫn đến một điều là góc tạo bởi
DB và BC
-
là một góc 90 độ
-
Bây giờ, ta có một khái niệm mới khi
ta cộng 2 góc lại với nhau,
-
Ví dụ, tôi có một góc ở đây,
-
Tôi sẽ vẽ ra, đặt tên cho nó cái,
-
tôi sẽ đặt một vài chữ cái để xác định,
'X','Y' và 'Z'.
-
Ta cho số đo góc XYZ bằng 60 độ,
-
Và ta tạo một góc khác, nhìn như thế này,
-
tôi sẽ gọi tên là, có thể là 'M','N','O',
-
và số đo của góc MNO là 120 độ.
-
Nên ta đã có 2 số đo của chúng,
tôi sẽ ghi vào luôn,
-
số đo góc MNO cộng số đo góc XYZ,
-
bằng với, nó sẽ bằng với 120 độ cộng 60 độ.
-
bằng 180 độ, nên nếu bạn cộng 2 góc này lại,
-
Bạn đang đi hết một nửa đường tròn
-
Hoặc đi hết một nửa hình tròn, hoặc là
một hình bán nguyệt như thước đo độ vậy.
-
và khi bạn có 2 góc cộng lại bằng 180 độ,
ta gọi đó là 2 góc BÙ NHAU
-
tôi biết đôi lúc hơi khó nhớ một chút,
90 độ là PHỤ NHAU,
-
đó là hai góc phụ (phụ thuộc, bổ trợ)
với nhau
-
và nếu bạn cộng lại bằng 180 độ, bạn sẽ có
những góc bù nhau,
-
và nếu bạn có 2 góc bù nhau và còn kề nhau,
-
khi chúng có 1 cạnh chung,
tôi sẽ vẽ nó ở đây,
-
bạn có một góc như thế này,
-
và bạn có một góc khác, ta gắn chữ cái vào
một lần nữa,
-
Nên tôi phải tái sử dụng các chữ cái,
-
ta có 'A','B','C', và bạn cũng có
một góc khác nhìn như thế này
-
tôi đã dùng 'C', nó như thế này
-
lưu ý một lần nữa là đây là góc 50 độ,
-
còn góc này bằng 130 độ,
-
rõ ràng khi DBA cộng với ABC,
nếu bạn cộng chúng lại,
-
bạn sẽ được 180 độ
-
nên chúng bù nhau, để tôi viết lại,
-
góc DBA và góc ABC bù nhau,
-
chúng cộng lại bằng 180 độ,
nhưng chúng cũng là những góc kề nhau,
-
và vì các góc này bù nhau,
và chúng còn kề nhau nữa
-
Nếu bạn nhìn và cái góc rộng hơn này,
góc tạo bởi hai cạnh không phải cạnh chung,
-
nếu bạn nhìn vào góc DBC, nó chính là một đường thẳng,
-
và ta có thể là GÓC BẸT.
-
Vâng, tôi đã giới thiệu cho bạn một đống
những tên gọi ở đây bây giờ tôi nghĩ
-
ta có tất cả các công cụ ta cần
để làm một vài phép chứng mình thú vị
-
và tóm tắt lại ta đã nói về góc kề,
và tôi đoán những góc
-
mà cộng lại bằng 90 độ
đều có thể coi là phụ nhau,
-
Đây, cộng lại bằng 90 độ
-
nếu chúng kề với nhau và
hai cạnh hai bên tạo thành một góc vuông
-
khi bạn có một góc vuông ở đây thì
hai cạnh hai bên được cho là
-
VUÔNG GÓC
-
Và nếu nếu bạn có hai góc cộng lại
bằng 180 độ.
-
Thì chúng được coi là BÙ NHAU,
và nếu chúng còn kề với nhau.
-
Các góc đó sẽ tạo thành một GÓC BẸT.
-
Hoặc một cách khác để nói về nó là
nếu bạn có một góc bẹt,
-
nếu bạn có một góc, thì có còn lại
-
sẽ bù với góc mà bạn có,
chúng cộng lại sẽ bằng 180 độ.