WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:00.380 . 00:00:00.380 --> 00:00:04.550 Bizden 4/9'u ve 11/12'yi toplamamız ve karma kesir olarak yazmamız ve daha sonra sadeleştirip tekrar karma kesir olarak yazmamız istenmiş. 00:00:04.550 --> 00:00:07.310 . 00:00:07.310 --> 00:00:09.240 . 00:00:09.240 --> 00:00:11.970 İki tane eklemek istediğimiz kesrimiz var fakat bunların paydaları farklı. 00:00:11.970 --> 00:00:13.700 . 00:00:13.700 --> 00:00:15.800 Unutmayın ki ne zaman iki kesri toplayacak olsanız yapmanız gereken paydalara dikkat etmek. 00:00:15.800 --> 00:00:16.880 . 00:00:16.880 --> 00:00:18.840 Eğer paydalar aynıysa payları direk toplayabilirsiniz fakat farklı ise yapmanız gereken paydalarını eşitlemek. 00:00:18.840 --> 00:00:21.600 . 00:00:21.600 --> 00:00:22.580 . 00:00:22.580 --> 00:00:27.860 Şimdi yapmamız gereken 12 ve 9'un ortak bir katını bulmak ve o sayı bizim ortak paydamız olacak. Neden 9 ve 12'ün katları olması gerektiğini göreceksiniz. 00:00:27.860 --> 00:00:30.890 . 00:00:30.890 --> 00:00:33.800 . 00:00:33.800 --> 00:00:34.970 . 00:00:34.970 --> 00:00:37.070 O zaman 9'un ve 12'nin en küçük katlarının ne olduğunu düşünelim ve en kolay yoldan 12 ve 9' çarpalım. 00:00:37.070 --> 00:00:39.790 . 00:00:39.790 --> 00:00:44.300 . 00:00:44.300 --> 00:00:46.540 . 00:00:46.540 --> 00:00:49.310 Diğer bir yol ise 9'un katlarına bakıp onların 12'ye bölünüp bölünmediğini denemek. 00:00:49.310 --> 00:00:51.450 . 00:00:51.450 --> 00:00:54.800 O zaman 9 ile başlayalım --burada yapabilirim.-- 00:00:54.800 --> 00:00:57.230 9'umuz var ama 12'ye bölünmüyor. 00:00:57.230 --> 00:00:59.810 18 12'ye bölünmüyor. 00:00:59.810 --> 00:01:02.810 27 de 12'ye bölünemiyor. 00:01:02.810 --> 00:01:05.670 36, bu 12'ye bölünüyor. 00:01:05.670 --> 00:01:07.480 3 tane 12. 00:01:07.480 --> 00:01:11.560 O zaman 9 ve 12'yi 36 yapıyoruz. 00:01:11.560 --> 00:01:13.620 Yapmak istediğimiz ortak bir paydada yazmak. 00:01:13.620 --> 00:01:17.870 Yani 4/9'u bir şey bölü 36 olarak; 11/12'yi de bir şey bölü 36 olarak yazacağız. 00:01:17.870 --> 00:01:23.500 . 00:01:23.500 --> 00:01:27.370 O zaman 9'u 36 yapmak için onu 4 ile çarpmamız gerek değil mi ? 00:01:27.370 --> 00:01:32.720 . 00:01:32.720 --> 00:01:37.620 9 çarpı 4 eşittir 36. 00:01:37.620 --> 00:01:40.240 Sadece paydayı 4 ile çarpamazsınız. 00:01:40.240 --> 00:01:43.560 Payı da 4 ile çarpmanız gerekir. 00:01:43.560 --> 00:01:45.600 O zaman payı 4 ile çarparsak 4 çarpı 4, 16 yapar. 00:01:45.600 --> 00:01:48.090 . 00:01:48.090 --> 00:01:52.460 Yani 4/9 eşittir 16/36. 00:01:52.460 --> 00:01:55.550 Eğer bunu 4/9'a sadeleştirmek isterseniz de pay ve paydayı 4'e bölmeniz yeterlidir. 00:01:55.550 --> 00:01:58.020 . 00:01:58.020 --> 00:02:00.010 Aynısını burada da yapalım. 00:02:00.010 --> 00:02:07.800 36 yani 12 çarpı 3; o zaman 12'yi 3 ile çarpıyoruz. 00:02:07.800 --> 00:02:10.030 Peki, bunu paydaya yaptıysak paya da yapmamız gerekir yani 11 çarpı 3 eşittir 33. 00:02:10.030 --> 00:02:14.180 . 00:02:14.180 --> 00:02:16.660 Ve böylece elimizdeki kesirleri ortak paydalara çevirip yazdık. 00:02:16.660 --> 00:02:19.660 . 00:02:19.660 --> 00:02:22.570 İkisinin de paydası 36. 00:02:22.570 --> 00:02:23.940 Şimdi eklemeye hazırız. 00:02:23.940 --> 00:02:29.170 Eğer bu ikisini eklersek paydalar değişmeyecek ve payımız da 16 artı 33 olacak. 00:02:29.170 --> 00:02:33.110 . 00:02:33.110 --> 00:02:35.470 . 00:02:35.470 --> 00:02:36.420 Durun yazayım. 00:02:36.420 --> 00:02:41.190 16 artı 33 pay olarak. 00:02:41.190 --> 00:02:44.620 16 artı 33 ne eder? 00:02:44.620 --> 00:02:48.020 6 artı 33 39 yapar ve bir 10 daha var 39 artı 10 da 49 yapar. 00:02:48.020 --> 00:02:49.770 . 00:02:49.770 --> 00:02:57.390 Yani ikisinin toplamı 49/36'ya eşittir. 00:02:57.390 --> 00:02:59.360 Şimdi bunu sadeleştirebilir miyiz? 00:02:59.360 --> 00:03:03.650 49, 7'nin karesi, yan, çarpanları 1 ve 7. 00:03:03.650 --> 00:03:06.000 Bunun 1'i var-- birkaç sayısı var ama 7'ye bölünmüyor, yani bu aslında en basit formunda ama bu bir bileşik kesir. 00:03:06.000 --> 00:03:12.770 . 00:03:12.770 --> 00:03:14.400 . 00:03:14.400 --> 00:03:16.260 Payı paydasından büyük. 00:03:16.260 --> 00:03:18.480 O zaman bunu bir basit kesir olarak yazalım. 00:03:18.480 --> 00:03:24.680 Bunu yapmak için, 36'yı 49'a bölmeliyiz. 00:03:24.680 --> 00:03:26.850 49'da kaç tane 36 vardır? 00:03:26.850 --> 00:03:29.440 Bir tane vardır yani eşittir 1. 00:03:29.440 --> 00:03:31.110 Geriye ne kadar kalıyor? 00:03:31.110 --> 00:03:36.130 49'da 1 tane 36 vardır ya da 1 tane 36 36'dır, sonra 49'dan geriye 13 kalıyor. 00:03:36.130 --> 00:03:38.750 . 00:03:38.750 --> 00:03:43.460 Yani 1 ve 13/36. 00:03:43.460 --> 00:03:46.100 Ve isterseniz kendiniz de yapabilirsiniz bunu. 00:03:46.100 --> 00:03:48.960 36'da 49 da diyebilirsiniz. 00:03:48.960 --> 00:03:50.680 46'da 36 bir tane var. 00:03:50.680 --> 00:03:54.130 1 tane 36 eşittir 36 ve sonra çıkartıyorsunuz. 00:03:54.130 --> 00:03:55.770 9 eksi 6 eşittir 3. 00:03:55.770 --> 00:03:58.310 4 eksi 3 eşittir 1. 00:03:58.310 --> 00:04:00.740 Kalanınız 13. 00:04:00.740 --> 00:04:04.090 Ve sonuç olarak cevabımız 1 ve 13/36. 00:04:04.090 --> 00:04:05.334 .