1
00:00:00,255 --> 00:00:04,714
Bu videoda yapmak istediğim şey verilen kesirleri (rasyonel sayıları) küçükten büyüğe sıralamak.
2
00:00:04,714 --> 00:00:10,379
Bunu yapmanın en kolay yolu ,aynı zamanda doğru sonucu bulmanın en kesin yolu,
3
00:00:10,379 --> 00:00:14,002
ortak paydayı bulmaktır.Çünkü ortak paydayı bulamazsak
4
00:00:14,002 --> 00:00:21,432
bu kesirleri karşılaştırmak zorlaşacaktır.4/9,3/4,4/5 vs.
5
00:00:21,432 --> 00:00:25,844
Tahmin yürütebilirsin ama bunları direkt olarak karşılaştırma şansına sahip olursun
6
00:00:25,844 --> 00:00:32,467
paydaları eşitlersen.Bunun için yapacağımız ilk şey ortak paydayı bulmaktır.
7
00:00:32,467 --> 00:00:36,432
Bunun yapmanın birçok yolu var.Paydalardan birini seçebilir
8
00:00:36,432 --> 00:00:42,051
ve tüm paydaları bölen bir sayı bulana dek katlarını alabilirsin.
9
00:00:42,051 --> 00:00:45,667
Bir diğer yöntem de tüm paydaları asal çarpanlarına ayırmak
10
00:00:45,667 --> 00:00:52,067
ve sonra 'en küçük ortak payda' bulunan herbir asal sayıyı barındıran bir sayı şeklinde olur.
11
00:00:52,067 --> 00:00:58,630
Şimdi ikinci yoldan çözelim ve sonra sağlamasını yapalım.
12
00:00:58,630 --> 00:01:08,429
9, 3'le 3'ün çarpımı olduğundan 'EKOK'(En Küçük Ortak Kat) 'ta en azından 3*3 bulunur.
13
00:01:08,429 --> 00:01:12,191
Aynı şekilde 4 de 2*2 olduğundan
14
00:01:12,191 --> 00:01:17,810
ayrıca 2*2 , EKOK'un çarpanlarına katılır.
15
00:01:17,810 --> 00:01:22,361
5 asal sayı olduğundan onu da alıyoruz.
16
00:01:22,361 --> 00:01:31,185
Ve sonra 12'yi asal çarpanlarına ayırıyoruz.. 12=223
17
00:01:31,185 --> 00:01:40,867
EKOK'umuzda 2*2 ve 3 çarpanları zaten var.
18
00:01:40,867 --> 00:01:48,182
Bunu belirtmenin bir diğer yolu , 9 ve 4'e bölünebilen bir sayı
19
00:01:48,182 --> 00:01:50,200
12' ye de bölünecektir.
20
00:01:50,200 --> 00:01:58,770
Ve son olarak EKOK'un,15'in asal çarpanlarına bölünebilirliğini kontrol etmeliyiz.
21
00:01:58,770 --> 00:02:03,971
15'le 3*5 ile aynı şeyi ifade ediyor.
22
00:02:03,971 --> 00:02:09,312
Ve elimizde yine 3 ve 5 var.
23
00:02:09,312 --> 00:02:15,163
İşte en küçük ortak katımız..(EKOK)
24
00:02:15,163 --> 00:02:45,256
Bu yüzden EKOK ,33225=180 'e eşit olacaktır.
25
00:02:45,256 --> 00:02:52,873
EKOK'umuz 180.Şimdi bu kesirleri, paydaları 180 olacak şekilde tekrar düzenlemeliyiz.
26
00:02:52,873 --> 00:02:59,467
İlk kesrimiz 4/9. Birşey bölü 180'e eşit.
27
00:02:59,467 --> 00:03:04,065
9'la 180'e ulaşabilmek için 9'u 20'yle çarpmalıyız.
28
00:03:04,065 --> 00:03:16,836
Yani paydanın 180'e eşit olmasını istiyorsak 20'yle çarparız.
29
00:03:16,836 --> 00:03:21,851
Kesrin değerinin değişmemesi için ayrıca payı yani 4'ü de 20'yle çarpmalıyız.
30
00:03:21,851 --> 00:03:28,863
4*20=80. 4/9 , 80/180'le aynı şey.
31
00:03:28,863 --> 00:03:37,200
Şimdi 3/4'e gelelim.Paydayı 180'e eşitlemek için neyle çarpmalıyız?
32
00:03:37,200 --> 00:03:42,656
Bunu bulmak için 180'i 4'e bölebilirsin.
33
00:03:42,656 --> 00:03:54,452
4*45=180.Şimdi 45'i payla da çarpmamız gerek.
34
00:03:54,452 --> 00:04:09,200
3*45=135.Yani 3/4 eşittir 135/180
35
00:04:09,200 --> 00:04:31,929
Sıra 4/5'te.Paydayı 180'e eşitlemek için 36 ile çarpabiliriz.
36
00:04:31,929 --> 00:04:35,133
Payı da aynı sayıyla çarpmak zorundayız.
37
00:04:35,133 --> 00:04:46,325
Ve bulduğumuz sonuç,144/180.
38
00:04:46,325 --> 00:04:50,180
Şimdi sadece iki kesrimiz kaldı.
39
00:04:50,180 --> 00:05:25,846
180/12=15.Pyı ve paydayı 15'le çarparsak 11/12=165/180 'e ulaşırız.
40
00:05:25,846 --> 00:05:28,067
Son kesrimiz 13/15.
41
00:05:28,067 --> 00:05:51,434
Paydayı hangi sayıyla çarpmalıyız ki 180'i elde edelim?180'i 15'e bölersek bu sayıyı bulabiliriz.Yani 12'yi.
42
00:05:51,434 --> 00:05:54,128
Payı da aynı sayıyla çarpıyoruz.
43
00:05:54,128 --> 00:06:01,233
12*12=144 olduğunu biliyoruz.Bir 12 daha eklersek aynı şekilde payı bulabiliriz.
44
00:06:01,233 --> 00:06:08,431
Böylece tüm kesirlerin ortak bir paydası var.
45
00:06:08,431 --> 00:06:13,029
Şimdi onları karşılaştırmak çok daha kolay.Sadece paylara bakarak bunu yapabiliriz.
46
00:06:13,029 --> 00:06:21,434
Örneğin, en küçük pay 80, yani 4/9 kesirlerin en küçüğü.
47
00:06:21,434 --> 00:07:04,438
En küçük ikinci sayı 135 ki bu durumda 3/4 en küçük ikinci kesir.
48
00:07:04,438 --> 00:07:08,524
Ve sıradaki de 144/180'e eşit olan 4/5.
49
00:07:08,524 --> 00:07:20,831
Ondan sonraki 156/180'e eşit olan 13/15.
50
00:07:20,831 --> 00:07:35,970
Son olarak da 165/180'e eşit olan 11/12.
51
00:07:35,970 --> 99:59:59,999
Ve işimiz bitti.Sıralamayı bitirdik.