WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:04.112 Sayıları sıralama videosuna hoş geldiniz. 00:00:04.143 --> 00:00:05.930 Alıştırma yaptıkça pratik kazanacağınızı düşündüğüm birkaç problemle başlayalım. 00:00:05.945 --> 00:00:08.240 . 00:00:08.286 --> 00:00:10.171 . 00:00:10.217 --> 00:00:11.656 . 00:00:11.686 --> 00:00:14.174 Sıralamamız gereken ilk sayılar kümesinin elemanları %35.7, %108.1, 0.5, 13/93 ve 1 tam 7/68 00:00:14.205 --> 00:00:44.141 . 00:00:44.187 --> 00:00:45.723 Problemi çözmeye başlayalım. 00:00:45.739 --> 00:00:48.272 Bu problemleri yaparken unutmamanız gereken şey tüm bunların, sayıları ifade etmenin farklı şekilleri olduğudur. 00:00:48.272 --> 00:00:52.033 Hepsi yüzdelik veya ondalık sayı, basit kesir ya da karma kesir. 00:00:52.033 --> 00:00:54.990 . 00:00:55.051 --> 00:00:58.736 . 00:00:58.751 --> 00:01:02.076 . 00:01:02.122 --> 00:01:04.872 Hepsini bu haliyle karşılaştırmak mümkün değil. 00:01:04.902 --> 00:01:07.472 Bu yüzden hepsini ondalık sayıya çevireceğim. 00:01:07.489 --> 00:01:11.668 Ama hepsini yüzdeliğe ya da basit kesre çevirmek isteyenler de olabilir. 00:01:11.672 --> 00:01:13.945 . 00:01:14.014 --> 00:01:16.597 Ama ondalık kesre çevirdiğimizde daha kolay olduğunu düşünüyorum. 00:01:16.597 --> 00:01:19.297 %35.7 ile başlayalım. 00:01:19.297 --> 00:01:21.527 Bunu ondalık sayıya çevirelim. 00:01:21.588 --> 00:01:25.436 Yüzdelerle ilgili hatırlamanız gereken şey, % işaretinden kurtulup sayıyı 100 üzeri olarak yazmaktır. 00:01:25.436 --> 00:01:28.648 . 00:01:28.660 --> 00:01:37.556 Yani %35.7 ve 35.7/100 birbirine eşittir. 00:01:37.587 --> 00:01:41.466 %5'in 5/100'e eşit olması gibi. 00:01:41.501 --> 00:01:44.684 Ya da %50'nin 50/100 olması gibi. 00:01:44.731 --> 00:01:53.509 %35.7=0.357 00:01:53.571 --> 00:01:54.891 Eğer bu kafanızı karıştırıyorsa 35.7% şeklinde yazabilirsiniz 00:01:54.968 --> 00:01:59.155 . 00:01:59.186 --> 00:02:03.024 Tek yapmanız gereken % işaretinden kurtulmak ve virgülü iki basamak sola kaydırmak. 00:02:03.076 --> 00:02:07.269 . 00:02:07.315 --> 00:02:09.616 Ve cevap yine 0.357 oluyor. 00:02:09.709 --> 00:02:11.839 Birkaç örnek daha yapalım. 00:02:11.877 --> 00:02:14.344 Diyelim ki %5 00:02:14.405 --> 00:02:19.619 Bu 5/100 ile aynıdır. 00:02:19.665 --> 00:02:22.406 Ya da ondalık sayı tekniğini kullanabilirsiniz. 00:02:22.429 --> 00:02:24.506 % işaretinden kurtulup virgülü kaydırabilirsiniz. 00:02:24.629 --> 00:02:28.598 Virgülü iki basamak sola kaydırıyorsunuz ve buraya bir 0 ekliyorsunuz. 00:02:28.652 --> 00:02:29.921 Cevap 0.05 00:02:29.968 --> 00:02:32.370 . 00:02:32.420 --> 00:02:36.153 0.05 ile 5/100'ün aynı olduğunu biliyorsunuz. 00:02:36.171 --> 00:02:37.717 Probleme geri dönelim. 00:02:37.763 --> 00:02:40.587 Umarım bunlar kafanızı karıştırmamıştır. 00:02:40.614 --> 00:02:42.514 . 00:02:42.545 --> 00:02:47.674 %35.7=0.357 00:02:47.690 --> 00:02:51.766 Aynı şekilde 108.1% 00:02:51.794 --> 00:02:53.741 Yüzde işaretinden kurtulup virgülü kaydırdığımız tekniği kullanalım. 00:02:53.767 --> 00:02:59.139 . 00:02:59.139 --> 00:03:05.975 Cevap 1.081 oluyor. 00:03:05.975 --> 00:03:10.999 0.357'nin 1.081'den küçük olduğunu biliyoruz. 00:03:11.034 --> 00:03:13.963 Sıradaki sayımız kolay, ondalık sayı formunda. 00:03:14.025 --> 00:03:16.372 0.5 yine 0.5 00:03:16.402 --> 00:03:20.942 13/93 00:03:20.996 --> 00:03:23.713 Bir basit kesri ondalık kesre çevirmek için paydayı paya bölüyoruz. 00:03:23.744 --> 00:03:27.155 . 00:03:27.169 --> 00:03:28.335 . 00:03:28.350 --> 00:03:33.523 93, 13'e bölünür mü? 00:03:33.530 --> 00:03:39.390 Bölünmediğini biliyoruz. 00:03:39.416 --> 00:03:42.084 O zaman buraya bir virgül koyalım. 00:03:42.104 --> 00:03:47.181 93, 130'a bölünür mü? 00:03:47.230 --> 00:03:48.838 Evet, bir defa bölünür. 00:03:48.853 --> 00:03:52.069 1x93=93 00:03:52.108 --> 00:03:56.044 Burası 10 oluyor. 00:03:56.100 --> 00:03:58.449 Burası da 2. 00:03:58.478 --> 00:04:02.060 37 çıkıyor. 00:04:02.090 --> 00:04:05.074 Bir 0 ekliyoruz 00:04:05.088 --> 00:04:09.509 93, 370'e bölünür mü? 00:04:09.518 --> 00:04:10.649 Bakalım. 00:04:10.664 --> 00:04:14.722 4x93=372, o zaman üç defa bölünüyor. 00:04:14.738 --> 00:04:15.882 . 00:04:15.882 --> 00:04:21.779 3x3=9 00:04:21.810 --> 00:04:25.677 3x9=27 00:04:25.698 --> 00:04:30.818 . 00:04:30.870 --> 00:04:37.427 Burası 10 oluyor. 00:04:37.446 --> 00:04:39.438 Burası 16. 00:04:39.469 --> 00:04:41.246 Ve bu da 2 oluyor. 00:04:41.292 --> 00:04:44.093 81 00:04:44.100 --> 00:04:47.803 Peki 810'da 93 kaç defa var? 00:04:47.803 --> 00:04:49.749 8 defa. 00:04:49.749 --> 00:04:51.897 Devam edebiliriz ama zaten yeteri kadar basamağa ulaştık. 00:04:51.942 --> 00:04:53.966 . 00:04:53.966 --> 00:04:57.512 . 00:04:57.558 --> 00:04:59.998 İşlemi burada durduruyoruz. 00:04:59.998 --> 00:05:01.490 Artık sayının ondalık hali konusunda yeterince bilgiye sahibiz. 00:05:01.536 --> 00:05:02.790 . 00:05:02.821 --> 00:05:04.998 . 00:05:04.999 --> 00:05:09.599 0.138 ve devamı gelebilir. 00:05:09.599 --> 00:05:11.592 Bunu yazalım. 00:05:11.592 --> 00:05:15.351 Ve son olarak bir karma kesrimiz var. 00:05:15.389 --> 00:05:16.550 Yaptıklarımızı silelim ki kafanız karışmasın. 00:05:16.566 --> 00:05:18.652 . 00:05:18.667 --> 00:05:21.034 Ya da kalsın. 00:05:21.088 --> 00:05:21.739 Karma kesri çevirmenin iki yolu var. 00:05:21.770 --> 00:05:25.444 Karma kesri ondalık sayıya çevirmenin en kolay yolu, sayının 1 tam ve 1'den daha küçük bir sayının toplamı olarak yazmaktır. 00:05:25.444 --> 00:05:29.532 . 00:05:29.578 --> 00:05:32.598 . 00:05:32.621 --> 00:05:36.407 Ya da karma kesri bileşik kesre çevirebiliriz. 00:05:36.430 --> 00:05:38.793 Gerçi burada bileşik kesrimiz yok. 00:05:38.870 --> 00:05:39.626 Bu yolu kullanalım. 00:05:39.657 --> 00:05:41.036 Önce bileşik kesre ardından ondalık kesre çevireceğiz. 00:05:41.036 --> 00:05:42.414 . 00:05:42.491 --> 00:05:45.791 Yeniler için biraz yer açalım. 00:05:45.806 --> 00:05:48.901 . 00:05:48.956 --> 00:06:00.531 . 00:06:00.550 --> 00:06:08.289 1 tam 7/68 00:06:08.366 --> 00:06:12.460 Karma kesri bileşik kesre çevirelim. 00:06:12.483 --> 00:06:16.840 Yapmanız gereken 1 ile 68'i çarpmak. 00:06:16.863 --> 00:06:19.628 Sonra sonucu paya eklemek. 00:06:19.677 --> 00:06:20.813 Peki neden böyle yapıyoruz? 00:06:20.874 --> 00:06:26.236 Çünkü 1 tam 68, 1 artı 7/68 demek. 00:06:26.282 --> 00:06:28.977 . 00:06:29.007 --> 00:06:31.542 Kesirler modülünden bildiğiniz gibi bu, 68/68+7/68 ile aynı şey. 00:06:31.544 --> 00:06:39.271 . 00:06:39.317 --> 00:06:47.259 Bu da 75/68 ile aynı şey. 00:06:47.290 --> 00:06:51.638 Yani 1 tam 7/68 = 75/68 00:06:51.669 --> 00:06:54.099 13/93 örneğindeki gibi bunu da ondalık sayıya çevireceğiz. 00:06:54.099 --> 00:06:56.293 . 00:06:56.370 --> 00:06:58.604 . 00:06:58.612 --> 00:07:04.258 75'i 68'e bölüyoruz.. 00:07:04.310 --> 00:07:06.102 . 00:07:06.117 --> 00:07:09.217 75'te 68 bir defa var. 00:07:09.224 --> 00:07:13.078 1x68=68 00:07:13.107 --> 00:07:15.683 75-68=7 00:07:15.714 --> 00:07:17.273 0 ekliyoruz 00:07:17.303 --> 00:07:19.540 Aslında virgülü yazmanıza gerek yok. 00:07:19.581 --> 00:07:20.920 Onu yoksayabiliriz. 00:07:20.944 --> 00:07:23.584 70'te 68 bir defa. 00:07:23.599 --> 00:07:26.113 1x68=68 00:07:26.128 --> 00:07:30.419 70-68=2 Bir 0 daha ekliyoruz 00:07:30.451 --> 00:07:32.941 20'de 68 sıfırkere var 00:07:32.968 --> 00:07:35.053 İşlem böylece uzayıp gidecektir. 00:07:35.053 --> 00:07:37.347 Ancak karşılaştırmamıza yetecek kadar basamak elde etiik. 00:07:37.363 --> 00:07:39.772 . 00:07:39.833 --> 00:07:47.363 1 tam 7/68 = 1.10 00:07:47.365 --> 00:07:51.555 Yeterince basamak elde ettiğimizi düşünüyorum. 00:07:51.601 --> 00:07:53.122 . 00:07:53.184 --> 00:07:56.119 Tüm bu sayıları ondalık sayı olarak yazmış bulunuyoruz. 00:07:56.151 --> 00:08:00.066 35.7%=0.357 00:08:00.084 --> 00:08:04.370 . 00:08:04.408 --> 00:08:05.585 %108.1=1.081 00:08:05.616 --> 00:08:09.277 . 00:08:09.309 --> 00:08:10.759 0.5 yine 0.5 00:08:10.805 --> 00:08:15.126 13/93 = 0.138 00:08:15.173 --> 00:08:19.915 1 tam 7/68 = 1.10 00:08:19.943 --> 00:08:22.565 Hangisi en küçük? 00:08:22.611 --> 00:08:25.288 . 00:08:25.313 --> 00:08:27.351 En küçük olan buradaki sayı. 00:08:27.382 --> 00:08:31.376 En küçükten en büyüğe doğru sıralayacağım. 00:08:31.414 --> 00:08:35.537 En küçük olan 0.138 00:08:35.565 --> 00:08:39.956 O zaman sıradaki sayı 0.357 olur. 00:08:40.013 --> 00:08:42.854 Bir sonraki 0.5 00:08:42.861 --> 00:08:46.223 1.08 00:08:46.269 --> 00:08:51.349 Ve 1 tam 7/68 00:08:51.358 --> 00:08:56.500 Bu konu hakkında daha fazla örnek çözeceğim ama sanırım zamanım şimdilik bu kadarına yetiyor. 00:08:56.523 --> 00:09:00.014 . 00:09:00.022 --> 00:09:01.830 Umarım bu tarz problemleri nasıl çözeceğiniz hakkında bir fikir sahibi olmuşsunuzdur. 00:09:01.860 --> 00:09:05.106 Karşılaştırmak için sayıyı ondalık sayıya çevirmeyi her zaman daha kolay bulmuşumdur. 00:09:05.136 --> 00:09:07.515 . 00:09:07.546 --> 00:09:10.789 Bence artık en azından problemleri çözmeyi denemeye hazırsınız. 00:09:10.827 --> 00:09:12.409 Eğer hazır değilseniz bu videoyu tekrar en baştan izleyebilirsiniz. 00:09:12.440 --> 00:09:15.026 . 00:09:15.049 --> 00:09:19.848 Ya da daha çok örnek olan bir video hazırlayabilirim. 00:09:19.862 --> 99:59:59.999 Görüşmek üzere!