Kur arti urban sjell një mesazh shprese dhe paqje.
-
0:01 - 0:05Në 2012, kur pikturova
minaren e xhamisë Jara, -
0:05 - 0:08në qytetin tim të lindjes Gabés,
në jug të Tunizisë, -
0:08 - 0:13nuk e kisha menduar se grafiti
do të sillte kaq shumë vëmendje në qytet. -
0:13 - 0:17Në fillim, po kërkoja vetëm për
një mur në qytetin e lindjes, -
0:17 - 0:20kur zbulova se minarja
ishte ndërtuar në 1994. -
0:21 - 0:26Dhe për 18 vjet, ato 57 metra
betoni kanë qenë gri. -
0:27 - 0:30Kur takova imamin
dhe i tregova për planin tim -
0:30 - 0:33më tha:
"Falë Zotit, erdhe më në fund." -
0:33 - 0:36Më tha që kishte pritur
prej vitesh për dikë -
0:36 - 0:37që ta bënte diçka të tillë.
-
0:37 - 0:42Më e pabesueshmja ishte që
imami nuk më kërkoi asgjë, -
0:42 - 0:45As edhe një skicë,
apo çfarë do të shkruaja aty. -
0:46 - 0:49Në secilën nga punët unë shkruaj mesazhe
-
0:49 - 0:53me stilin tim kaligrafitik,
një miks i kaligrafisë me grafitin. -
0:54 - 0:55Përdor citate ose poezi.
-
0:56 - 0:59Për minaren, mendova
që mesazhi më i përshtatshëm -
0:59 - 1:02për tu shkruar në një xhami
duhet të vinte nga Kurani. -
1:02 - 1:03Kështu që zgjodha këtë paragraf:
-
1:03 - 1:06"O njerëz! Ne ju krijuam
prej një mashkulli e një femre, -
1:06 - 1:10dhe ju shndërruam në popuj e fise,
në mënyrë që të njiheni me njëri-tjetrin" -
1:10 - 1:13Është një thirrje për paqe,
tolerancë dhe pranim -
1:13 - 1:17por shpesh e keqportretizuar në media.
-
1:18 - 1:21Isha i mahnitur të shikoja se si
komuniteti reagoi ndaj grafitit -
1:21 - 1:26dhe në çfarë pike ishte krenar
që minarja tërhoqi vëmendjen -
1:26 - 1:28e shtypit në mbarë botën.
-
1:29 - 1:32Për imamin ishte më shumë se një pikturë.
-
1:32 - 1:33Ishte më e thellë se aq.
-
1:33 - 1:37Ai shpresonte që minarja
do të bëhej monumenti i qytetit -
1:37 - 1:40dhe do të tërhiqte njerëzit
në këtë cep të harruar të Tunizisë. -
1:41 - 1:43Universaliteti i mesazhit,
-
1:43 - 1:45konteksti politik i Tunizisë,
-
1:45 - 1:49dhe fakti që Kurani
ishte shkruar me grafiti -
1:49 - 1:50ishte i shënuar.
-
1:50 - 1:52Komuniteti u ribashkua.
-
1:54 - 1:57Unë mbledh njerëzit,
kulturat dhe gjeneratat -
1:57 - 2:01nëpërmjet kaligrafisë arabe.
-
2:02 - 2:04Shkrimi i mesazheve
është baza e punës sime. -
2:05 - 2:08Është e bukur, se edhe ata
që e kanë gjuhën e tyre arabishten -
2:08 - 2:12duhet të përqëndrohen mirë
për të deshifruar atë që shkruaj. -
2:13 - 2:16Nuk ka nevojë të dish kuptimin
për të shijuar artin. -
2:16 - 2:20Mendoj që e shkruara arabisht prek
shpirtin përpara se të arrijë te sytë. -
2:20 - 2:22Ka një bukuri që nuk është
e domosdoshme të përkthehet. -
2:24 - 2:26Shkrimi arab i flet gjithë botës, mendoj;
-
2:26 - 2:29të flet ty, ty, ty, çdonjeriu,
-
2:29 - 2:31dhe kur e di kuptimin,
-
2:31 - 2:33ti ndjehesh i lidhur me të.
-
2:33 - 2:36Unë bëj kujdes që të shkruaj
-
2:36 - 2:38mesazhe që i përkasin vendit ku pikturoj,
-
2:38 - 2:41por mesazhe që kanë
një dimension universal, -
2:41 - 2:45në mënyrë që njerëzit nga e gjithë bota,
të gjejnë veten në të. -
2:45 - 2:47U linda dhe u rrita në Francë, Paris,
-
2:47 - 2:51dhe fillova të mësoj të shkruaj
e të lexoj arabisht kur isha 18 vjeç. -
2:52 - 2:55Sot shkruaj vetëm mesazhe në arabisht.
-
2:55 - 2:58Një nga arsyet për të cilat
kjo ka rëndesi për mua -
2:58 - 3:02buron nga të gjitha
reagimet në mbarë botën. -
3:04 - 3:08Në Rio de Janeiro kam përkthyer
këtë poemë portugeze -
3:08 - 3:09të Gabriela Tôrres Barbosa,
-
3:10 - 3:12që i bën homazh lagjeve të varfra.
-
3:13 - 3:15E pikturova mbi një çati.
-
3:15 - 3:18Banorët ishin vërtet
të intriguar nga puna ime, -
3:18 - 3:22por kur u shpjegova
kuptimin e kaligrafisë, -
3:22 - 3:26Ata më falenderuan se e
ndjenë veten të lidhur me pikturën. -
3:27 - 3:29Në Afrikën e Jugut, në Cape Town,
-
3:29 - 3:32komuniteti lokal i Filipi
-
3:32 - 3:35më ofroi të vetmin mur
prej betoni të lagjes. -
3:35 - 3:37Ishte muri i shkollës dhe shkrova mbi të
-
3:37 - 3:39një thënie të Nelson Mandela,
-
3:39 - 3:41qe thotë, [në arabisht],
-
3:41 - 3:44që do të thotë, "Duket e
pamundur derisa arrihet." -
3:44 - 3:48Pastaj një tip erdhi e më pyeti:
"Pse nuk shkruan në anglisht?" -
3:48 - 3:51Iu përgjigja: "Kjo pyetje
do të ishte legjitime -
3:51 - 3:54nëse do të më pyesje
pse nuk shkruaj në Zulu." -
3:55 - 3:57Në Paris, pati një ndodhi,
-
3:57 - 4:02ku njëri dhuroi murin për tu pikturuar.
-
4:02 - 4:04Dhe kur e pa që pikturoja në arabisht,
-
4:04 - 4:08u nervozua, u bë histerik,
dhe kerkoi që muri të fshihej. -
4:08 - 4:10Unë u tërbova dhe u zhgënjeva.
-
4:10 - 4:14Por një javë më vonë, organizatori
më kërkoi të kthehesha, -
4:14 - 4:18Më tha që kishte një mur,
mu përballë me shtëpinë e këtij tipit. -
4:18 - 4:19Kështu që ky njeri,
-
4:19 - 4:22(Të qeshura)
-
4:22 - 4:24ishte i detyruar ta shikonte çdo ditë.
-
4:24 - 4:27Ideja e parë që më erdhi
për të shkruar [në arabisht] -
4:27 - 4:28që do të thotë "ballë për ballë" por--
-
4:29 - 4:30(Të qeshura)
-
4:31 - 4:35Vendosa të bëhem më inteligjent
dhe shkrova [në arabisht] -
4:35 - 4:37"Hap zemren tënde"
-
4:37 - 4:40Jam shumë krenar për kulturën time,
-
4:40 - 4:46dhe po përpiqem të bëhem ambasador
i saj nëpërmjet artit tim. -
4:46 - 4:50Dhe shpresoj që do të thyej stereotipet që ne njohim,
-
4:51 - 4:53me bukurinë e shkrimit arab.
-
4:53 - 4:58Sot, nuk e shkruaj më
përkthimin e mesazhit në mur. -
4:59 - 5:03Nuk dua që poezia e kaligrafisë të thyhet,
-
5:03 - 5:06sepse është art dhe mund
ta shijosh pa e ditur kuptimin, -
5:06 - 5:09ashtu siç shijon muzikën e huaj.
-
5:10 - 5:13Disa njerëz e shohin si refuzim
apo si derë e mbyllur, -
5:13 - 5:16po për mua është një ftesë,
-
5:16 - 5:19për të zbuluar gjuhën,
kulturën dhe artin tim. -
5:19 - 5:20Falemnderit.
-
5:20 - 5:22(Duartrokitje)
- Title:
- Kur arti urban sjell një mesazh shprese dhe paqje.
- Speaker:
- el Seed
- Description:
-
eL Seed ka lindur në Francë nga prindër tuniziane. Ai vepron me entuziazëm midis kulturave, gjuhëve dhe identiteteve të ndryshme. Arti i tij frymëzohet nga poezia arabe dhe e sjell atë nëpërmjet artit të rrugës dhe grafitit. Përmes këtij prezantimi të apasionuar, eL Seed na përshkruan ambicjen e tij: të krijojë një art aq të bukur sa e kapërcen nevojën e përkthimit.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 05:39
Helena Bedalli approved Albanian subtitles for Street art with a message of hope and peace | ||
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for Street art with a message of hope and peace | ||
Alba Xhani accepted Albanian subtitles for Street art with a message of hope and peace | ||
Alba Xhani edited Albanian subtitles for Street art with a message of hope and peace | ||
Alba Xhani edited Albanian subtitles for Street art with a message of hope and peace | ||
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for Street art with a message of hope and peace | ||
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for Street art with a message of hope and peace | ||
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for Street art with a message of hope and peace |