Πώς ο ρατσισμός βλάπτει τις εγκύους - και τι μπορεί να βοηθήσει

Ο ρατσισμός αρρωσταίνει τους ανθρώπους - κυρίως τις μαύρες γυναίκες και τα μωρά, λέει η Μίριαμ Ζόιλα Πέρεζ. Η μαμή αυτή που έγινε δημοσιογράφος, εξερευνά τη σχέση μεταξύ φυλής, κοινωνικής τάξης και ασθένειας, και μας μιλάει για ένα ριζοσπαστικό προ-γεννητικό πρόγραμμα συμπονετικότητας που μπορεί να προφυλάξει τις έγκυες γυναίκες από το στρες που αντιμετωπίζουν οι έγχρωμοι κάθε μέρα.

Οι περισσότεροι πιθανόν καταλαβαίνετε
πώς νιώθω αυτή τη στιγμή.

Η καρδιά μου χτυπά δυνατά
στο στήθος μου.

Οι παλάμες μου έχουν ιδρώσει λιγάκι.

Έχω ιδρώσει.

Και δεν μπορώ να αναπνεύσω ήρεμα.

Αυτά τα γνωστά συναισθήματα
είναι προφανώς το αποτέλεσμα

του να στέκομαι μπροστά
σε χίλιους ακροατές

και να κάνω ομιλία
που ίσως ανέβει στο διαδίκτυο

και ίσως τη δουν πάνω
από ένα εκατομμύριο.

Αλλά όσα νιώθω σωματικά
αυτή τη στιγμή

είναι αποτέλεσμα ενός πιο βασικού
ψυχοσωματικού μηχανισμού.

Το νευρικό μου σύστημα στέλνει
μια πλημμύρα ορμονών,

όπως κορτιζόλη και αδρεναλίνη,
στo κυκλοφορικό σύστημα.

Είναι μια πολύ παλιά και απαραίτητη
λειτουργία που στέλνει αίμα και οξυγόνο

στα όργανα και τους μύες
που ίσως χρειαστώ

για να ανταποκριθώ γρήγορα
σε μια πιθανή απειλή.

Όμως ένα πρόβλημα
με αυτήν την λειτουργία

είναι ότι μπορεί να ενεργοποιηθεί
σε υπερβολικό βαθμό.

Εάν αντιμετωπίζω τέτοιες καταστάσεις
άγχους σε καθημερινή βάση,

ειδικότερα για μια εκτεταμένη περίοδο,

το σύστημά μου μπορεί να υπερφορτωθεί.

Οπότε αν αυτή η λειτουργία
μου συμβαίνει σποραδικά,

τότε είναι απαραίτητη
για την υγεία και επιβίωσή μου.

Αλλά αν συμβαίνει πολύ συχνά,

μπορεί τελικά και να με αρρωστήσει.

Υπάρχει ολόκληρο σώμα ερευνών
που εξετάζει τη σχέση

ανάμεσα στο χρόνιο στρες και την ασθένεια.

Ασθένειες όπως η καρδιακή πάθηση,
ακόμη κι ο καρκίνος,

έχει αποδειχθεί ότι έχουν
κάποια σχέση με το άγχος.

Αυτό γιατί με την πάροδο του χρόνου
η υπερβολική ενεργοποίηση λόγω στρες

μπορεί να παρέμβει στις σωματικές
λειτουργίες που με κρατούν υγιή.

Τώρα ας φανταστούμε μια στιγμή
ότι είμαι έγκυος.

Τι θα μπορούσε αυτό το άγχος,

ειδικά κατά την διάρκεια
της εγκυμοσύνης μου,

τι αντίκτυπο θα μπορούσε να έχει

στην υγεία του αναπτυσσόμενου εμβρύου;

Μάλλον δεν θα εκπλαγείτε όταν σας πω

ότι αυτό το είδος του άγχους
κατά την εγκυμοσύνη δεν είναι καλό.

Μπορεί ακόμη και να κάνει το σώμα
να ξεκινήσει τον τοκετό πολύ νωρίς,

διότι κατά μια βασική έννοια,
το άγχος αυτό μεταδίδει

το ότι η μήτρα δεν είναι πια
ασφαλές μέρος για το παιδί.

Το άγχος στην εγκυμοσύνη συνδέεται
με πράγματα όπως η υψηλή πίεση

και το χαμηλό βάρος του νεογνού,

και μπορεί να γίνει ένας χείμαρρος
προβλημάτων υγείας

που μπορεί να κάνουν πιο επικίνδυνη
την εγκυμοσύνη

και για το γονέα και για το παιδί.

Φυσικά το στρες, ειδικά
στον σύγχρονο τρόπο ζωής μας,

είναι μια καθολική εμπειρία
για όλους, έτσι;

Ίσως δεν έχετε κάνει ποτέ ομιλία στο TED,

αλλά έχετε αντιμετωπίσει
μια μεγάλη παρουσίαση στη δουλειά,

μια ξαφνική απώλεια εργασίας,

ένα μεγάλο διαγώνισμα,

έναν έντονο καβγά
με κάποιον συγγενή ή ένα φίλο.

Φαίνεται όμως ότι το είδος άγχους
που βιώνουμε

και το εάν μπορούμε να μείνουμε
χαλαροί για αρκετό καιρό

για να συνεχίσει να λειτουργεί σωστά
το σώμα μας,

βασίζεται κατά πολύ στο ποιοι είμαστε.

Διενεργούνται επίσης πολλές έρευνες

που δείχνουν ότι οι άνθρωποι
που υφίστανται περισσότερες διακρίσεις

είναι πιθανότερο να έχουν χειρότερη υγεία.

Ακόμη και η απειλή των διακρίσεων,

όπως το να ανησυχείς αν θα σε σταματήσει
η αστυνομία στο αμάξι,

μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο
στη υγεία σου.

Ο καθηγητής του Χάρβαρντ
Δρ. Ντέιβιντ Γουίλιαμς,

το άτομο που καινοτόμησε με τα εργαλεία
που αποδεικνύουν αυτή τη σύνδεση,

λέει ότι οι πιο περιθωριοποιημένες ομάδες
στην κοινωνία μας

βιώνουν μεγαλύτερη διάκριση
και μεγαλύτερο αντίκτυπο στην υγεία τους.

Αυτό το θέμα μου κεντρίζει το ενδιαφέρον
εδώ και μια δεκαετία.

Μου δημιουργήθηκε ενδιαφέρον
για την υγεία μιας μητέρας

όταν μια αποτυχία σε εξετάσεις
για την ιατρική με οδήγησε

να ψάξω άλλους τρόπους
για να βοηθήσω τις εγκύους.

Έγινα μαμή,

ένα απλό άτομο που παρέχει στήριξη

σε γυναίκες στην εγκυμοσύνη
και στον τοκετό.

Και επειδή είμαι Λατίνα
και ομιλήτρια της ισπανικής,

στην πρώτη μου εθελοντική δουλειά
σε δημόσιο νοσοκομείο στη Β. Καρολίνα,

είδα ξεκάθαρα πώς η εθνικότητα
και η κοινωνική τάξη

επηρέαζαν τα βιώματα
των γυναικών που βοηθούσα.

Αν δούμε λίγο τις στατιστικές
με τα ποσοστά αρρώστιας

στην εγκυμοσύνη και τον τοκετό,

βλέπουμε καθαρά το σχέδιο
που έφτιαξε ο Δρ. Γουίλιαμς.

Συγκεκριμένα, οι Αφρο-αμερικανές γυναίκες

το βιώνουν τελείως διαφορετικά
από ό,τι οι λευκές γυναίκες

όταν πρόκειται για το εάν τα παιδιά τους
γεννιούνται υγιή.

Σε κάποια μέρη της χώρας,
κυρίως βαθιά στο Νότο,

τα ποσοστά θανάτου μητέρας και νεογνού
για τις έγχρωμες μητέρες

στην πραγματικότητα θυμίζουν
τα ίδια ποσοστά στην Υποσαχάρια Αφρική.

Στις ίδιες αυτές κοινότητες

τα ποσοστά για τις λευκές γυναίκες
πλησιάζουν το μηδέν.

Ακόμα και σε εθνικό επίπεδο, οι έγχρωμες
γυναίκες έχουν τετραπλάσια πιθανότητα

θνησιμότητας κατά την εγκυμοσύνη
και τον τοκετό

από ό,τι οι λευκές.

Τέσσερις φορές πιο πιθανό να πεθάνουν.

Είναι επίσης δύο φορές πιο πιθανό
να πεθάνουν τα μωρά τους

κατά τον πρώτο χρόνο ζωής τους

από ό,τι τα λευκά μωρά,

και δύο με τρεις φορές πιο πιθανό

να γεννήσουν πρόωρα ή πολύ αδύνατα μωρά -

σημάδι ανεπαρκούς ανάπτυξής τους.

Οι γυναίκες των ιθαγενών έχουν επίσης
μεγάλες πιθανότητες σε αυτά τα προβλήματα

από ό,τι οι λευκές,

όπως και μερικές Λατίνες γυναίκες.

Την τελευταία δεκαετία ως μαμή
και έπειτα δημοσιογράφος και μπλόγκερ,

προσπαθώ να αφυπνίσω τον κόσμο

για το πόσο διαφορετικές είναι
οι εμπειρίες των έγχρωμων γυναικών,

και κυρίως των μαύρων γυναικών,

όσον αφορά την εγκυμοσύνη
και τον τοκετό στις ΗΠΑ.

Όταν όμως μιλώ στον κόσμο
για αυτά τα φρικτά νούμερα,

συνήθως το αποδίδουν υποθετικά
είτε στη φτώχεια

είτε στην ελλιπή πρόσβαση στην πρόνοια.

Φαίνεται όμως ότι κανένα από τα δύο
δεν είναι αντιπροσωπευτικά.

Ακόμα και οι μαύρες της μέσης τάξης
έχουν πολύ χαμηλότερα αποτελέσματα

από ό,τι οι λευκές γυναίκες
της ίδιας τάξης.

Το χάσμα είναι βασικά μεγαλύτερο
σε αυτή την τάξη.

Και όσο η πρόσβαση στην πρόνοια
εξακολουθεί σίγουρα να είναι πρόβλημα,

ακόμα και οι έγχρωμες γυναίκες
που λαμβάνουν την προ-γεννητική φροντίδα

υποφέρουν ακόμα από τα υψηλά ποσοστά.

Κι έτσι επανερχόμαστε στο θέμα

από τις διακρίσεις στο άγχος
κι από κει στην ελλιπή υγεία,

και ξεκινά να δημιουργεί την εικόνα
που πολλοί έγχρωμοι αναγνωρίζουν:

ο ρατσισμός πράγματι μας αρρωσταίνει.

Ακόμα σας ακούγεται υπερβολικό;

Σκεφτείτε αυτό: οι μετανάστες,
κυρίως οι μαύροι και οι Λατίνοι,

έχουν παραδόξως καλύτερη υγεία
όταν φτάνουν για πρώτη φορά στις ΗΠΑ.

Αλλά όσο περισσότερο μένουν στη χώρα αυτή,
τόσο επιδεινώνεται η υγεία τους.

Άνθρωποι όπως εγώ, γεννημένοι στις ΗΠΑ
από γονείς Κουβανούς μετανάστες,

είναι πραγματικά πιο πιθανό να έχουν
χειρότερη υγεία από τους παππούδες μου.

Είναι αυτό που λένε οι ερευνητές
«το μεταναστευτικό παράδοξο»,

το οποίο δείχνει περαιτέρω

ότι υπάρχει κάτι στο περιβάλλον των ΗΠΑ

που μας αρρωσταίνει.

Ακούστε όμως:

το πρόβλημα αυτό, ότι ο ρατσισμός
αρρωσταίνει τους έγχρωμους

και κυρίως τις μαύρες γυναίκες
και παιδιά, είναι τεράστιο.

Θα μπορούσα να φάω όλο μου
το χρόνο εδώ μιλώντας γι'αυτό,

αλλά δε θα το κάνω, γιατί θέλω σίγουρα
να σας πω για μια λύση.

Τα καλά νέα είναι ότι είναι μια λύση
που δεν είναι πολύ ακριβή,

και δεν χρειάζεται καν φαρμακευτική αγωγή

ή νέες τεχνολογίες.

Η λύση αυτή λέγεται «Ο Τρόπος της JJ».

Γνωρίστε την Τζένι Τζόσεφ (JJ).

Είναι μια μαία στο Ορλάντο,
στην περιοχή της Φλόριντα,

που εξυπηρετεί έγκυες γυναίκες
για πάνω από δεκαετία.

Στις κλινικές εύκολης πρόσβασης,
όπως τις αποκαλεί,

η Tζένι και η ομάδα της παρέχουν φροντίδα
πριν τη γέννα σε 600 γυναίκες το χρόνο.

Οι πελάτισσές της -οι περισσότερες
είναι μαύρες, Αϊτινές και Λατίνες-

γεννούν στο τοπικό νοσοκομείο.

Όμως με την παροχή προσβάσιμης
και με σεβασμό προγεννητικής φροντίδας,

η Tζένι έχει καταφέρει κάτι αξιοσημείωτο:

σχεδόν όλες οι πελάτισσές της
γεννούν στην ώρα τους και υγιή μωρά.

Η μέθοδός της είναι παραπλανητικά απλή.

Η Tζένι λέει ότι όλα τα ραντεβού της
ξεκινούν στη γραμματεία.

Κάθε μέλος της ομάδας της και κάθε λεπτό
που μια γυναίκα είναι στην κλινική της,

την υποστηρίζουν
όσο το δυνατόν περισσότερο.

Κανείς δεν διώχνεται
λόγω έλλειψης χρημάτων.

Ο Τρόπος της JJ προσπαθεί να λύσει
τα οικονομικά θέματα, παρά τα εμπόδια.

Κανείς δεν τιμωρείται
εάν αργήσει στα ραντεβού του.

Κανείς δεν αντιμετωπίζεται
υποτιμητικά ούτε μειώνεται.

Η αίθουσα αναμονής της Tζένι είναι μάλλον
σαν οικογενειακό σαλόνι παρά κλινική.

Εκείνη το αποκαλεί
«μεταμφιεσμένη σχολική τάξη».

Με τις πολυτελείς καρέκλες σε κύκλο,

καθεμία γυναίκα περιμένει τα ραντεβού της

συζητώντας με έναν εκπαιδευτή
από το προσωπικό

ή με μια ομάδα συζήτησης
προ του τοκετού.

Όταν τελικά καλείσαι στο ραντεβού σου,

σε υποδέχονται η Αλέξις ή η Τρίνα,

δύο από τις ιατρικές βοηθούς της Tζένι.

Και οι δύο είναι νεαρές Αφροαμερικανές
και οι ίδιες μητέρες.

Η προσέγγισή τους είναι χαλαρή και φιλική.

Σε μια επίσκεψη που παρευρέθηκα

η Τρίνα συζητούσε με μια νεαρή
προσεχώς μαμά

καθώς της μετρούσε την αρτηριακή πίεση.

Αυτή η Λατίνα μαμά δυσκολευόταν
να κρατήσει μέσα της φαγητό λόγω ναυτίας.

Όταν η Τρίνα απενεργοποίησε το πιεσόμετρο,

της είπε: «Θα δούμε μήπως αλλάξουμε
τα φάρμακά σου, εντάξει;

Δεν μπορούμε να σε αφήσουμε
να μην τρως».

Αυτό το «μπορούμε» είναι κρίσιμο σημείο
για το πρότυπο σχέδιο της Tζένι.

Βλέπει το προσωπικό της
ως μέλος μια ομάδας που,

μαζί με εκείνη και την οικογένεια της,
έχει ένα στόχο:

να αποκτήσει η μαμά ένα υγιές μωρό.

Η Tζένι λέει ότι η Τρίνα και η Αλέξις
είναι η βάση του μοντέλου φροντίδας της,

κι ότι ο δικός της ρόλος ως πάροχος υγείας
είναι να στηρίξει τη δική τους δουλειά.

Η Τρίνα περνάει μεγάλο μέρος
της ημέρας στο κινητό της,

ανταλλάσσοντας μηνύματα με πελάτισσες
για οποιοδήποτε θέμα.

Μια γυναίκα ρωτούσε αν ένα φάρμακο
που της έδωσαν στο νοσοκομείο

μπορούσε να το πάρει όσο ήταν έγκυος.

Η απάντηση ήταν όχι.

Μια άλλη έστειλε φωτογραφίες ενός μωρού
που γεννήθηκε με τη φροντίδα της Tζένι.

Τέλος, όταν καλείσαι ξανά πίσω
να δεις τον πάροχο ιατρικών υπηρεσιών,

έχεις ήδη ζυγιστεί μόνη σου
στην αίθουσα αναμονής,

και έχεις κάνει μόνη σου
το τεστ ούρων στο μπάνιο.

Υπάρχει μεγάλη απόκλιση
από το παραδοσιακό ιατρικό μοντέλο,

διότι τοποθετεί την υπευθυνότητα
και την ενημέρωση

πίσω στα χέρια της κάθε γυναίκας.

Άρα αντί για ένα ιατρικό περιβάλλον
στο οποίο μπορεί να σε επιπλήξουν

γιατί δεν ακολουθείς
τις υποδείξεις του παρόχου υγείας

-το περιβάλλον που είναι συχνά διαθέσιμο
σε γυναίκες χαμηλού εισοδήματος-

το μοντέλο της Tζένι είναι εδώ
για να στηρίξει όσο μπορεί πιο πολύ.

Αυτή η στήριξη παρέχει
μια κρίσιμη προφύλαξη

ενάντια στο άγχος του ρατσισμού
και των διακρίσεων

που οι γυναίκες αυτές ζουν κάθε μέρα.

Αλλά το καλύτερο όσον αφορά
το μοντέλο της Tζένι είναι:

Έχει απίστευτη επιτυχία.

Θυμάστε τις στατιστικές που σας είπα,

ότι οι μαύρες γυναίκες είναι πιο πιθανόν
να γεννήσουν πολύ πρόωρα,

να γεννήσουν μωρά χαμηλού βάρους,

ακόμα και να πεθάνουν λόγω
επιπλοκών στην εγκυμοσύνη και τον τοκετό;

Λοιπόν, ο Τρόπος της JJ έχει σχεδόν
εξαλείψει τελείως αυτά τα προβλήματα,

ξεκινώντας από αυτό που η Tζένι
αποκαλεί «κοκαλιάρικα μωρά».

Υπήρξε ικανή να κάνει τις πελάτισσές της
να φέρουν στον κόσμο

υγιή και αφράτα μωρά σαν κι αυτό.

(Κοινό: Ωωω!)

Αυτό είναι ένα κοριτσάκι

που γεννήθηκε από μια πελάτισσα
της Tζένι τον περασμένο Ιούνιο.

Παρόμοια στατιστική έρευνα
για γυναίκες στην περιοχή της Tζένι

που γέννησαν στο ίδιο νοσοκομείο
με τις πελάτισσές της

ήταν τρεις φορές πιο πιθανό να γεννήσουν
μωρά με βάρος κάτω του φυσιολογικού.

Η Tζένι σημειώνει μεγάλη πρόοδο
σε αυτό που για δεκαετίες

φαινόταν σαν ένα σχεδόν άλυτο πρόβλημα.

Κάποιοι από σας ίσως σκέφτονται,

όλη αυτή η προσοχή κατ' ιδίαν
που απαιτεί ο Τρόπος της JJ

πρέπει να είναι πολύ ακριβή
για να εφαρμοστεί εκτεταμένα.

Λοιπόν, θα κάνατε λάθος.

Η επίσκεψη στον πάροχο υγείας δεν είναι
το επίκεντρο του μοντέλου της Τζένι,

και για καλό λόγο.

Αυτές οι επισκέψεις είναι ακριβές,
και για να διατηρηθεί το μοντέλο,

πρέπει να δει πολλές πελάτισσες
για να καλύψει έξοδα.

Αλλά η Tζένι δεν χρειάζεται να περάσει
πολύ χρόνο με την κάθε γυναίκα,

εάν όλα τα μέλη της ομάδας της
παρέχουν τη στήριξη, πληροφόρηση,

και φροντίδα που χρειάζονται
οι πελάτισσές της.

Η ομορφιά του μοντέλου της Tζένι
είναι το ότι όντως πιστεύει

πως μπορεί να εφαρμοστεί
σχεδόν σε όλα τα περιβάλλοντα υγείας.

Είναι μια επανάσταση στη φροντίδα
που απλά περιμένει να συμβεί.

Τα προβλήματα που μοιράζομαι
μαζί σας είναι μεγάλα.

Προέρχονται από μεγάλη προϊστορία
ρατσισμού και ιεραρχίας,

μια κοινωνία που βασίζεται στην εθνικότητα
και τη διαστρωμάτωση των τάξεων.

Περιλαμβάνουν περίτεχνους
μηχανισμούς φυσιολογίας

προορισμένους να μας προστατεύουν,

και όταν υπερφορτώνονται
αυτό μας αρρωσταίνει.

Αλλά αν έμαθα ένα πράγμα
από τη δουλειά μου ως μαμή,

είναι ότι μια ελάχιστη άνευ όρων στήριξη
μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά.

Η ιστορία έχει δείξει ότι οι άνθρωποι
είναι απίστευτα δυνατοί,

και αν δεν μπορούμε να εξαλείψουμε άμεσα

το ρατσισμό ή το άγχος
που απορρέει από αυτόν,

πρέπει να μπορούμε να δημιουργούμε
περιβάλλοντα που παρέχουν προφύλαξη

σε όσα ζουν καθημερινά
οι έγχρωμοι άνθρωποι.

Και στην εγκυμοσύνη αυτή η προφύλαξη
μπορεί να είναι απίθανο εργαλείο

για την αλλαγή του αντίκτυπου
του ρατσισμού

και για τις γενιές που έρχονται.

Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)