Jak pomagam uwolnić niewinnych ludzi z więzienia

Ronald Sullivan, profesor prawa na Harvardzie, walczy o uwolnienie z więzienia niesprawiedliwie skazanych. Przez lata swojej pracy pomógł uwolnić około 6000 niewinnych ludzi. Opowiada wzruszające historie o tym, jak (i dlaczego) ludzie kończą w więzieniu za coś, czego nie zrobili, oraz jakie są tego konsekwencje w ich życiu oraz innych osób. Obejrzyj tę ważną prelekcję o obowiązku, który każdy z nas ma na co dzień, żeby tworzyć sprawiedliwszy świat.

Wyobraźcie sobie, że wybieracie się
w 19-godzinną, bardzo długą podróż

do Disney World

z dwójką dzieci na tylnym siedzeniu.

15 minut po rozpoczęciu
tej 19-godzinnej podróży

niezmienne prawa natury powodują,

że pada pytanie:

"Jesteśmy już na miejscu?".

(Śmiech)

Odpowiadasz na to pytanie
jeszcze ze sto razy

w formie przeczącej,

ale w końcu dojeżdżacie.

Przeżywacie naprawdę cudowny czas.

Odbywacie 19-godzinną podróż
z powrotem do domu.

Kiedy dojeżdżacie,

policja już na was czeka.

Oskarżają cię o popełnienie przestępstwa

dokonanego, kiedy byłeś
z dala od domu, na Florydzie.

Mówisz wszystkim wokół:

"Nie zrobiłem tego!

Nie mogłem tego zrobić!

Spędzałem czas z Myszką Miki,
Mini i moimi dziećmi!".

Nikt ci nie wierzy.

W końcu aresztują cię,

jesteś sądzony,

uznany za winnego

i skazany na więzienie.

Spędzasz w nim 25 lat,

aż pojawia się ktoś i dowodzi...

ma dowody,

że byłeś na Florydzie,

kiedy popełniono przestępstwo.

Jestem profesorem prawa na Harvardzie

i od kilku lat pracuję

nad uwolnieniem niewinnych ludzi,

którzy zostali bezprawnie skazani,

ludzi takich jak Jonathan Fleming,

który spędził 24 lata
i osiem miesięcy w więzieniu

za morderstwo dokonane
na Brooklynie, w Nowym Jorku,

kiedy on był w Disney World

z dziećmi.

Skąd to wiemy?

Kiedy został aresztowany,

wśród przedmiotów w jego tylnej kieszeni

był paragon

z datą i godziną,

który udowadniał, że był w Disney World.

Ten paragon był dodany do policyjnych akt,

jego kopię włożono do akt prokuratora,

ale nigdy nie przekazano go
jego obrońcy z urzędu.

Właściwie nikt nawet nie wiedział,
że paragon tam był.

Przeleżał tam ponad 20 lat.

Mój zespół przejrzał dokumenty
i znaleźliśmy go.

Przeprowadziliśmy resztę dochodzenia

i wyjaśniliśmy, że ktoś inny
popełnił to przestępstwo.

Pan Fleming był w Disney World

i teraz jest na wolności.

Zacznę od początku.

Około trzy lata temu dostałem telefon
od prokuratora okręgowego Brooklynu.

Spytał, czy byłbym zainteresowany
opracowaniem programu

o nazwie "wydział przeglądu wyroków".

Zgodziłem się.

Ten wydział jest w zasadzie
jednostką biura prokuratora,

w której prokuratorzy
przeglądają starsze rozprawy,

żeby ocenić, czy nie popełnili błędów.

Przez pierwszy rok

znaleźliśmy około 13 błędnych wyroków,

gdzie ludzie przez dziesiątki lat
byli w więzieniu,

a my wypuściliśmy ich na wolność.

To rekord w historii Nowego Jorku.

Program jest kontynuowany

i uwolniliśmy już 21 osób.

21 osób spędziło długi czas
swojego życia za kratkami.

Pozwólcie, że opowiem
o kilku innych mężczyznach i kobietach,

z którymi miałem styczność
podczas tego programu.

Jeden z nich to Roger Logan.

Pan Logan spędził w więzieniu 17 lat

i napisał do mnie list.

To był prosty list:

"Profesorze Sullivan,
jestem niewinny, zostałem wrobiony.

Czy może się pan
przyjrzeć mojej sprawie?".

Na pierwszy rzut oka
sprawa wydawała się łatwa,

ale moje dociekania pokazały,

że sprawy z jednym świadkiem

są podatne na błędy.

To nie znaczy, że on był niewinny,

tylko że powinniśmy dokładniej
przyjrzeć się tym sprawom.

Tak zrobiliśmy.

Fakty były względnie proste.

Świadek zeznała, że usłyszała strzał,

pobiegła do pobliskiego
budynku, odwróciła się

i zobaczyła pana Logana.

Został osądzony, skazany
i spędził w więzieniu ponad 17 lat.

Była to sprawa z jednym świadkiem,
więc przyjrzeliśmy się jej z bliska.

Wysłaliśmy ludzi na miejsce przestępstwa
i była tam pewna nieścisłość.

Delikatnie mówiąc,

Usain Bolt nie byłaby w stanie przebiec
z miejsca, w którym podobno była,

do innego miejsca.

Więc wiedzieliśmy, że to nieprawda.

To nadal nie oznaczało,
że nie popełnił tej zbrodni,

jednak wiedzieliśmy,
że coś jest nie tak ze świadkiem.

Przejrzeliśmy akta.

Na jednej z kartek był zapisany numer,

który wskazywał,
że świadek była kiedyś skazana.

Przejrzeliśmy 20 lat papierowych akt,

żeby dowiedzieć się, za co był ten wyrok,

i okazało się,

że świadek była w więzieniu,

kiedy zeznawała, co widziała.

Mężczyzna spędził 17 lat za kratkami.

Ostatnia sprawa dotyczy dwóch chłopaków,

Williego Stuckeya i Davida McCalluma.

Zostali aresztowani w wieku 15 lat

i uniewinnieni 29 lat później.

Była to sprawa, po raz kolejny,

na pierwszy rzut oka bardzo łatwa.

Przyznali się.

Jednak moje dochodzenie wykazało,
że zeznania nieletnich

bez obecnego rodzica

są podatne na błędy.

Sprawy związane z badaniami DNA
udowodniły to wiele razy.

Przyjrzeliśmy się tej sprawie.

Spojrzeliśmy na zeznania

i okazało się,

że było coś w zeznaniach,

czego ci chłopacy nie mogli wiedzieć.

Jedynie policja
i prokuratorzy to wiedzieli.

Wiedzieliśmy, co się naprawdę stało.

Ktoś kazał im tak powiedzieć.

Nie wiemy dokładnie kto,

która osoba to zrobiła,

w każdym razie
zeznania były pod przymusem,

tak ustaliliśmy.

Wróciliśmy do sprawy
i użyliśmy technik śledczych

oraz przeprowadziliśmy obszerne śledztwo

i odkryliśmy, że inne osoby,

dużo starsze, o innym wzroście,
innych fryzurach,

dwie inne osoby popełniły tę zbrodnię,

nie tych dwóch chłopaków.

Poszedłem do sądu tego dnia

na rozprawę odwoławczą,

gdzie wyrok jest anulowany.

Poszedłem do sądu, bo chciałem zobaczyć

pana McCalluma wychodzącego stamtąd.

Poszedłem do sądu

i sędzia powiedział coś,
co sędziowie zawsze mówią,

ale tym razem nabrało to
wyjątkowego znaczenia.

Po wysłuchaniu mów, spojrzał i powiedział:

"Panie McCallum",

powiedział trzy piękne słowa:

"Jest pan wolny".

Potraficie sobie to wyobrazić?

Po prawie 30 latach:

"Jest pan wolny".

I wyszedł z sali sądowej.

Niestety, współoskarżony, pan Stuckey,

nie doznał tego zaszczytu.

Pan Stuckey zmarł w więzieniu

w wieku 34 lat

i matka zajęła jego miejsce
na sali sądowej.

Nie zapomnę tego do końca życia.

Kołysała się przy stole, mówiąc:

"Wiedziałam, że moje dziecko
tego nie zrobiło.

Wiedziałam, że moje dziecko
tego nie zrobiło".

Jej dziecko tego nie zrobiło.

Zrobiło to dwóch innych facetów.

Sprawdzając rzetelność wyroków,

dowiedziałem się jednego,

że sprawiedliwość nie przytrafia się sama.

To ludzie ją wymierzają.

Sprawiedliwość nie jest rzeczą,
która po prostu zstępuje z nieba

i sprawia, że wszystko jest w porządku.

Jeśli by tak było, pan Stuckey
nie umarłby w więzieniu.

Sprawiedliwość jest czymś,

co tworzą ludzie dobrej woli.

Sprawiedliwość jest decyzją.

Sprawiedliwość jest decyzją.

My ją tworzymy.

Przerażające jest to,

że we wszystkich trzech
opisanych przypadkach,

zajęłoby tylko dodatkową minutę,

dodatkową minutę,

żeby przejrzeć akta

i znaleźć ten paragon.

Minuta, żeby przejrzeć akta,
znaleźć paragon

i oddać go obrońcy.

Zajęłoby komuś minutę,

żeby spojrzeć na nagranie przyznania się
do winy i stwierdzić: "Coś jest nie tak".

Tylko minutę.

Może pan Stuckey żyłby dzisiaj.

Przypomina mi to jeden
z moich ulubionych wierszy,

który zawsze recytuję,
a napisał go Benjamin Elijah Mays.

Zatytułował go "Minuta Boga".

Brzmi mniej więcej tak:

"Mam tylko minutę,

tylko 60 sekund,

narzuconą mi, nie mogę jej nie przyjąć,

nie szukałem jej, nie wybrałem jej.

Ode mnie zależy, jak ją wykorzystam.

Będę cierpieć, jeśli ją stracę,
i tłumaczyć się, jeśli jej nadużyję.

Tylko mała minutka,

jednak jest w niej wieczność".

Jeśli miałbym nakazać coś

każdemu z nas,

powiedziałbym tak:

"Każdego dnia,

każdego dnia

przeznacz tę jedną dodatkową minutę,

żeby zrobić coś sprawiedliwego.

Nie musisz...

Niektórzy ludzie przeznaczają
pracę zawodową i życie,

jak obrońcy z urzędu,

żeby ciągle czynić sprawiedliwość.

Jednak w życiu zawodowym,
niezależnie od tego, co robicie,

miejcie czas,

żeby po prostu

czynić sprawiedliwość.

Pocieszcie kolegę.

Jeśli usłyszycie seksistowski tekst,

nie śmiejcie się, odezwijcie się.

Jeśli ktoś jest smutny,
podnieście go na duchu.

Jedna dodatkowa minuta każdego dnia,

i to będzie naprawdę wspaniałe miejsce.

Chcę wam coś pokazać.

Nade mną jest zdjęcie

Davida McCalluma.

To dzień, w którym został
wypuszczony z więzienia.

Po 30 latach mógł uściskać siostrzenicę,

której nigdy wcześniej nie mógł dotknąć.

Spytałem go wtedy:

"Co chcesz najpierw zrobić?",

a on powiedział:
"Chcę po prostu iść chodnikiem,

żeby nikt mi nie mówił, gdzie mam iść".

Nie był rozgoryczony,

chciał po prostu przejść się chodnikiem.

Rozmawiałem z panem McCallumem
jakieś dwa tygodnie temu.

Pojechałem do Nowego Jorku.

To było w drugą rocznicę

jego wyjścia z więzienia.

Rozmawialiśmy,

śmialiśmy się, przytulaliśmy, płakaliśmy.

Nieźle sobie radzi.

Kiedy się z nim spotkaliśmy, powiedział,

że przeznacza teraz swoje życie

i pracę na to,

żeby nikt już nie był
niesprawiedliwie uwięziony.

Sprawiedliwość, moi przyjaciele,

to decyzja.

Dziękuję bardzo.

(Brawa)