1
00:00:00,785 --> 00:00:03,875
Điều gì xảy ra nếu tôi kể câu chuyện

2
00:00:03,875 --> 00:00:05,897
mà bạn ghi nhớ bằng toàn bộ giác quan


3
00:00:05,897 --> 00:00:07,178
chứ không chỉ bằng trí óc?

4
00:00:07,178 --> 00:00:09,983
Trong cả cuộc đời làm phóng viên của mình, 
tôi luôn bị thôi thúc

5
00:00:10,007 --> 00:00:12,988
phải truyền tải được những câu chuyện 
có thể mang đến sự thay đổi

6
00:00:12,988 --> 00:00:14,912
và truyền cảm hứng cho người khác.

7
00:00:14,936 --> 00:00:17,262
Tôi đã từng làm việc ở nhà xuất bản
Cũng từng làm phim tài liệu

8
00:00:17,286 --> 00:00:18,555
Tôi còn làm ở đài phát thanh

9
00:00:18,579 --> 00:00:21,641
Nhưng mãi cho đến khi tôi thực sự 
tiếp xúc với công nghệ thực tế ảo

10
00:00:21,665 --> 00:00:24,506
lúc đó tôi mới cảm nhận được 
những phản ứng mãnh liệt,

11
00:00:24,530 --> 00:00:26,864
chân thực từ người khác

12
00:00:26,864 --> 00:00:28,633
và chúng thật sự làm tôi kinh ngạc.

13
00:00:28,633 --> 00:00:32,910
Vấn đề với VR, công nghệ thực tế ảo, là

14
00:00:32,934 --> 00:00:35,934
tôi có thể đưa bạn vào

15
00:00:35,958 --> 00:00:37,759
ngay phần giữa của câu chuyện

16
00:00:38,148 --> 00:00:41,632
Bằng việc dùng những kính thực tế ảo
để theo dõi bất cứ nơi nào bạn nhìn

17
00:00:41,656 --> 00:00:44,584
bạn cảm nhận cảm giác chân thực toàn cơ thể

18
00:00:44,608 --> 00:00:46,815
như là bạn thực sự ở đó vậy.

19
00:00:47,009 --> 00:00:50,831
Năm năm trước là thời điểm tôi thực sự 
bắt đầu vượt ra vùng an toàn của chính mình

20
00:00:50,831 --> 00:00:53,885
bằng việc đồng thời sử dụng
công cụ thực tế ảo và báo chí.

21
00:00:53,909 --> 00:00:56,457
Và tôi muốn làm một phóng sự về nạn đói.

22
00:00:56,481 --> 00:00:59,820
Các gia đình Mỹ đang gặp nạn đói, 
ngân hàng thực phẩm quá tải,

23
00:00:59,820 --> 00:01:01,969
và họ thường hết sạch thực phẩm.

24
00:01:02,330 --> 00:01:05,949
Và, tôi biết tôi không thể 
làm con người có cảm giác đói,

25
00:01:05,973 --> 00:01:09,790
nhưng có thể tôi sẽ tìm ra cách
để cho họ có cảm giác đó về mặt thể chất.

26
00:01:10,726 --> 00:01:13,790
Vì vậy - 1 lần nữa, 
đó là năm năm trước đây

27
00:01:13,814 --> 00:01:16,990
việc làm báo 
và công cụ thực tế ảo cùng với nhau

28
00:01:17,014 --> 00:01:19,997
được coi là tệ hơn một ý tưởng nửa vời,

29
00:01:20,021 --> 00:01:21,376
và tôi thì không có tiền.


30
00:01:21,400 --> 00:01:23,899
Tin tôi đi, có rất nhiều đồng nghiệp
nhìn vào tôi mà cười.

31
00:01:23,923 --> 00:01:27,713
Mặc dù vậy, tôi có một thực tập sinh
tuyệt vời,

32
00:01:27,737 --> 00:01:29,975
một phụ nữ tên là Michaela Kobsa-Mar.

33
00:01:29,999 --> 00:01:31,817
Và cùng nhau chúng tôi 
đi tới các ngân hàng thực phẩm

34
00:01:31,841 --> 00:01:34,913
và bất đầu ghi âm cũng như chụp ảnh.

35
00:01:34,937 --> 00:01:36,857
Cho đến một ngày cô ấy trở về văn phòng làm việc

36
00:01:36,881 --> 00:01:39,276
và cô ấy nói, như chực khóc.

37
00:01:39,300 --> 00:01:41,902
Cô ấy đã ở trong
một hàng dài người

38
00:01:41,926 --> 00:01:45,871
nơi mà người phụ nữ quản lí việc xếp hàng
cực kì mệt mỏi

39
00:01:45,895 --> 00:01:48,863
và cô ấy đã la lên,
" Có quá nhiều người !"

40
00:01:48,887 --> 00:01:50,783
"Có quá nhiều người !"

41
00:01:50,807 --> 00:01:54,362
Và một người đàn ông bị bệnh tiểu đường 
không có thức ăn kịp thời

42
00:01:54,386 --> 00:01:57,941
Nồng độ đường trong máu xuống rất thấp,
và ông ấy rơi vào hôn mê.

43
00:01:58,695 --> 00:02:00,227
Ngay sau khi tôi nghe đoạn ghi âm đó,

44
00:02:00,251 --> 00:02:03,496
tôi biết rằng nó sẽ
mang một ý nghĩa gợi mở nào đó

45
00:02:03,520 --> 00:02:06,624
rằng có thể thực sự lột tả
điều gì đang diễn ra ở ngân hàng thực phẩm.

46
00:02:07,290 --> 00:02:10,906
Vì vậy, có một dòng người thực. Bạn có thể
nhìn thấy nó dài như thế nào, đúng không?

47
00:02:10,930 --> 00:02:13,557
Và một lần nữa, như tôi đã nói, chúng tôi
không có nhiều ngân quỹ.

48
00:02:13,581 --> 00:02:17,331
vì vậy tôi phải tái sản sinh nó
với những người quyên góp ảo,

49
00:02:17,355 --> 00:02:21,481
và mọi người bày tỏ thiện chí
giúp tôi xây dựng các hình mẫu

50
00:02:21,505 --> 00:02:23,664
tạo ra những thứ chính xác như tôi muốn.

51
00:02:23,688 --> 00:02:26,297
Và sau đó tôi cố gắng truyền tải 
những thứ xảy ra vào ngày hôm đó

52
00:02:26,321 --> 00:02:29,115
chính xác nhất có thể.

53
00:02:29,680 --> 00:02:33,878
(Đoạn phim) Giọng nói: Có quá nhiều người!
Có quá nhiều người!

54
00:02:42,340 --> 00:02:45,061
Giọng nói: Anh kia đang lên cơn co giật.

55
00:02:59,023 --> 00:03:01,872
Chúng ta cần xe cứu thương.

56
00:03:02,181 --> 00:03:04,198
Nonny de la Pena: Người đàn ông ở bên phải

57
00:03:04,222 --> 00:03:06,094
anh ta đi xung quanh mọi người

58
00:03:06,118 --> 00:03:08,815
Anh ta ở cùng chỗ với người kia.

59
00:03:09,355 --> 00:03:11,172
Như là, anh ta bị thu hút vào đó vậy.

60
00:03:11,601 --> 00:03:13,808
Và thậm chí, bằng tầm nhìn ngoại vi,

61
00:03:13,832 --> 00:03:15,903
anh ta biết rằng
mình đang ở trong phòng thí nghiệm

62
00:03:15,927 --> 00:03:20,140
anh ta biết rằng
anh ta không ở trên đường phố,

63
00:03:20,164 --> 00:03:23,060
nhưng anh ta có cảm giác anh ta
thực sự ở đó với những người khác.

64
00:03:23,084 --> 00:03:25,094
Anh ta rất cẩn thận 
để không dẫm đạp lên người này

65
00:03:25,118 --> 00:03:26,784
người mà thực sự không ở đó,
có đúng không ạ?

66
00:03:27,506 --> 00:03:30,609
Vì vậy mảng phóng sự kết thúc ở
Sundance vào năm 2012,

67
00:03:30,633 --> 00:03:34,088
một vấn đề rất thú vị,
và về cơ bản

68
00:03:34,088 --> 00:03:36,538
đó là phim thực tế ảo đầu tiên.

69
00:03:37,062 --> 00:03:39,023
Và khi chúng tôi phát hành,
tôi cảm thấy thực sự lo lắng.

70
00:03:39,047 --> 00:03:41,484
Tôi không biết 
mọi người sẽ phản ứng như thế nào

71
00:03:41,508 --> 00:03:42,897
và điều gì sẽ xảy ra.

72
00:03:42,921 --> 00:03:45,818
Và tôi nghĩ ngay đến cái kính thực tế ảo
vô cùng chắc chắn này.

73
00:03:45,842 --> 00:03:49,827
(Đoạn phim) Bạn đang khóc.
Bạn đang khóc. Gina, bạn đang khóc

74
00:03:49,851 --> 00:03:52,571
Bạn có thể nghe thấy sự ngạc nhiên
trong giọng nói của tôi, đúng không ạ?

75
00:03:52,595 --> 00:03:56,190
Và loại phản ứng này dẫn đến 
phản ứng mà chúng ta đã thấy


76
00:03:56,214 --> 00:03:58,984
và cứ như thế, cứ như thế:

77
00:03:59,008 --> 00:04:02,714
mọi người cúi xuống
cố gắng sơ cứu cho nạn nhân co giật

78
00:04:02,738 --> 00:04:04,658
cố gắng thì thầm điều gì đó 
với nạn nhân

79
00:04:04,682 --> 00:04:08,640
hoặc các cách giúp đỡ khác,
mặc dù họ biết là không thể.

80
00:04:08,664 --> 00:04:11,348
Và tôi biết rất nhiều người
sau khi ra khỏi phóng sự nói rằng

81
00:04:11,372 --> 00:04:14,096
"Chúa ơi, tôi thật vô dụng.
Tôi không thể cứu được anh ấy."

82
00:04:14,120 --> 00:04:15,841
và họ luôn cảm thấy áy náy.

83
00:04:16,999 --> 00:04:18,865
Vì vậy sau khi làm phóng sự này,

84
00:04:20,198 --> 00:04:24,007
viện trưởng viện phim của USC, 
đại học Nam California,

85
00:04:24,031 --> 00:04:28,238
mang nó tới 
Diễn đàn kinh tế thế giới về "Nạn đói",

86
00:04:28,262 --> 00:04:29,603
sau khi ông ấy tháo kính ra,

87
00:04:29,627 --> 00:04:32,667
ngay lập tức 
ông ấy yêu cầu một phóng sự về Syria

88
00:04:32,691 --> 00:04:35,604
Và tôi thực sự muốn làm điều gì đó 
về trẻ em tị nạn người Syria,

89
00:04:35,628 --> 00:04:39,920
bởi vì trẻ em chịu ảnh hưởng tồi tệ nhất
từ nội chiến Syria.

90
00:04:40,809 --> 00:04:44,389
Tôi đã cử một nhóm tới biên giới Iraq
để ghi lại tư liệu ở trại tị nạn,

91
00:04:44,791 --> 00:04:47,942
một khu vực mà giờ đây
tôi sẽ không gửi thêm một nhóm nữa.

92
00:04:47,966 --> 00:04:50,434
bởi vì đó là nơi mà ISIS đang đóng quân.

93
00:04:50,458 --> 00:04:53,164
Và sau đó tôi tái hiện một cảnh đường phố

94
00:04:53,188 --> 00:04:56,711
nơi mà một em gái nhỏ đang hát 
và bom nổ.

95
00:04:57,340 --> 00:04:59,419
Giờ đây, khi bạn đang ở trong hoàn cảnh đó

96
00:04:59,443 --> 00:05:01,997
bạn nghe thấy những âm thanh này,

97
00:05:02,021 --> 00:05:04,314
và thấy những người bị thương xung quanh

98
00:05:04,338 --> 00:05:07,338
nó thực sự là nỗi sợ hãi tột cùng
và đó là cảm giác thật.

99
00:05:07,362 --> 00:05:11,902
Tôi gặp gỡ những người
đã chứng kiến trận nổ bom thực sự

100
00:05:11,926 --> 00:05:15,401
và tôi biết nó tạo ra cùng một loại sợ hãi.

101
00:05:16,211 --> 00:05:20,730
[Nội chiến ở Syria có thể ở rất xa]

102
00:05:22,078 --> 00:05:28,344
[cho đến khi chính bạn trải qua nó.]

103
00:05:29,062 --> 00:05:36,013
[Em gái hát]

104
00:05:36,037 --> 00:05:38,815
[Tiếng nổ]

105
00:05:38,839 --> 00:05:43,076
[Dự án Syria]

106
00:05:43,988 --> 00:05:45,985
[Một trải nghiệm đoạn phim thực tế ảo]

107
00:05:45,993 --> 00:05:48,215
NP: Chúng tôi sau đó được mời để tái hiện

108
00:05:48,215 --> 00:05:51,029
với nữ hoàng Victoria 
và Viện bảo tàng Albert ở London

109
00:05:51,029 --> 00:05:52,390
Và nó không được quảng cáo.

110
00:05:52,390 --> 00:05:54,528
Và chúng tôi làm việc trong phòng dệt.

111
00:05:54,552 --> 00:05:56,464
Báo chí không công bố về việc này.

112
00:05:56,464 --> 00:05:59,609
vì vậy bất cứ ai đi dạo 
trong viện bảo tàng thời điểm đó

113
00:05:59,609 --> 00:06:02,102
có thể nhìn thấy chúng tôi 
với những ngọn đèn kì dị.

114
00:06:02,122 --> 00:06:05,141
Họ có thể sẽ muốn nghe câu chuyện cũ 
về những tấm thảm.

115
00:06:05,165 --> 00:06:07,632
Họ sẽ chạm trán 
với những máy ảnh thực tế ảo

116
00:06:08,513 --> 00:06:11,640
Nhưng có rất nhiều người thử nó,
và sau 5 ngày hoạt động

117
00:06:11,664 --> 00:06:16,204
chúng tôi có được 54 trang giấy
bình luận của khách

118
00:06:16,228 --> 00:06:18,564
Và người quản lí ở đó nói rằng

119
00:06:18,588 --> 00:06:21,177
chưa bao giờ họ nhìn thấy cảnh tượng
đông đúc như thế này

120
00:06:21,201 --> 00:06:25,828
Kiểu như là "Ôi nó là có thật",
"Hoàn toàn đáng tin cậy,"

121
00:06:25,852 --> 00:06:28,312
hoặc là, tất nhiên, điều mà tôi
cảm thấy hứng thú nhất,

122
00:06:28,336 --> 00:06:31,185
"Một cảm giác chân thực như là 
bạn đang ở trong một hoành cảnh

123
00:06:31,209 --> 00:06:33,471
mà bạn vẫn thường thấy
ở tin tức thời sự vậy.

124
00:06:34,463 --> 00:06:37,939
Vì vậy, nó hiệu quả, đúng không ạ?
Công cụ đó, nó hoạt động.

125
00:06:38,297 --> 00:06:42,092
Và vấn đề không phải là 
bạn đến từ đâu hay bạn bao nhiêu tuổi

126
00:06:42,116 --> 00:06:44,319
nó thật sự mang tính gợi mở.

127
00:06:44,343 --> 00:06:48,295
Đừng hiểu nhầm ý tôi --tôi không nói 
các bạn đang trong một phóng sự

128
00:06:48,319 --> 00:06:51,199
các bạn hãy quên là các bạn đang ở đây.

129
00:06:51,223 --> 00:06:54,398
Nhưng mà hoá ra chúng ta có thể cảm nhận
như là chúng ta ở hai nơi cùng lúc

130
00:06:54,422 --> 00:06:57,572
Chúng ta có cái mà tôi gọi là
tính hai mặt của sự hiện diện,

131
00:06:57,596 --> 00:07:02,453
và tôi nghĩ rằng nó cho phép tôi
khai thác vào cảm xúc của sự đồng cảm.

132
00:07:02,477 --> 00:07:03,628
Đúng không ạ?

133
00:07:04,041 --> 00:07:07,232
Vậy, hiển nhiên là

134
00:07:07,256 --> 00:07:12,151
tôi phải rất cẩn thận
khi làm ra những đoạn phóng sự này.

135
00:07:12,175 --> 00:07:15,931
Tôi phải tuân thủ 
những nguyên tắc báo chí tối cao

136
00:07:15,931 --> 00:07:18,836
và đảm bảo rằng những câu chuyện 
mang lại sức ảnh hưởng lớn

137
00:07:18,836 --> 00:07:20,726
được xây dựng với sự chính trực.

138
00:07:20,726 --> 00:07:23,363
Nếu chúng ta không tự nắm bắt được
nội dung cốt lõi,

139
00:07:23,363 --> 00:07:27,595
chúng ta phải đảm bảo chính xác tuyệt đối

140
00:07:27,619 --> 00:07:30,920
về việc tìm ra lai lịch và nguồn gốc 
của tư liệu này

141
00:07:30,944 --> 00:07:32,252
và nó có chân thực không

142
00:07:32,276 --> 00:07:33,633
Tôi sẽ lấy một ví dụ.

143
00:07:33,657 --> 00:07:36,594
Với trường hợp của Trayvon Martin,



144
00:07:36,618 --> 00:07:40,721
đó là một đứa trẻ mười bảy tuổi
và cậu ta vừa mua một lon soda và kẹo

145
00:07:40,745 --> 00:07:44,221
và trên đường về nhà cậu ta bị theo dõi 
bởi một người bảo vệ khu phố

146
00:07:44,245 --> 00:07:47,110
tên là George Zimmerman
người đã bắn và giết chết cậu bé.

147
00:07:47,657 --> 00:07:48,809
Để làm phóng sự này,

148
00:07:48,833 --> 00:07:52,435
chúng tôi có những bản vẽ kĩ thuật
của toàn bộ khu nhà,

149
00:07:52,459 --> 00:07:57,228
chúng tôi xây dựng lại toàn bộ khung cảnh
bên trong và bên ngoài dựa trên bản vẽ

150
00:07:57,252 --> 00:07:58,547
Tất cả mọi hành động

151
00:07:58,571 --> 00:08:03,490
đều được thông báo bởi cuộc ghi âm
điện thoại 911 báo cảnh sát.

152
00:08:03,571 --> 00:08:07,188
Và thật thú vị là, chúng tôi công bố
tin tức với câu chuyện này.

153
00:08:07,212 --> 00:08:11,187
Những người đã tái hiện lại đoạn ghi âm,
Primeau Productions,

154
00:08:11,211 --> 00:08:13,157
họ nói rằng họ sẽ xác nhận

155
00:08:13,181 --> 00:08:15,856
rằng George Zimmerman,
khi ông ta chui ra khỏi xe ô tô

156
00:08:15,880 --> 00:08:18,712
ông ta nắm cò súng 
trước khi đuổi theo Martin.

157
00:08:20,013 --> 00:08:23,418
Vì vậy bạn có thể thấy rằng
nguyên lí cơ bản của báo chí

158
00:08:23,442 --> 00:08:25,315
đã không bị bóp méo, đúng không ạ?

159
00:08:25,339 --> 00:08:28,743
Chúng tôi vẫn tuân thủ những nguyên tắc
như chúng tôi vẫn làm.

160
00:08:28,767 --> 00:08:32,070
Điều khác biệt là quang cảnh khi lên hình

161
00:08:32,094 --> 00:08:34,435
khi mà bạn đang theo dõi 
một người gục ngã vì đói

162
00:08:34,459 --> 00:08:36,944
hoặc là cảm thấy bạn đang ở giữa
một cảnh nổ bom.

163
00:08:36,968 --> 00:08:41,500
và đó là điều đã dẫn tôi 
tới những phóng sự này,

164
00:08:41,500 --> 00:08:44,253
và nghĩ về việc làm thế nào để 
làm ra những phóng sự đó.

165
00:08:44,253 --> 00:08:47,882
Chúng tôi cố gắng làm những phóng sự này
trở nên có giá trị.

166
00:08:47,906 --> 00:08:51,443
Chúng tôi đang làm những phóng sự lưu động
như phóng sự về Trayvon Martin.

167
00:08:51,443 --> 00:08:54,406
Và những phóng sự này đều có sức ảnh hưởng

168
00:08:54,430 --> 00:08:57,002
Có những người Mỹ đã kể với tôi
rằng họ đã quyên góp,

169
00:08:57,026 --> 00:09:01,420
trực tiếp trừ vào tài khoản ngân hàng 
và tiền đó tới những trẻ em tị nạn Syria

170
00:09:01,444 --> 00:09:03,777
Và "Nạn đói ở LA," 
là một khởi đầu có ích

171
00:09:03,801 --> 00:09:06,230
một dạng làm báo mới

172
00:09:06,254 --> 00:09:09,350
và tôi nghĩ rằng tôi sẽ tham gia 
tất cả những bài diễn thuyết khác

173
00:09:09,374 --> 00:09:10,525
trong tương lai.

174
00:09:10,549 --> 00:09:11,713
(Cám ơn các bạn).

175
00:09:11,737 --> 00:09:14,149
(Vỗ tay)