[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.65,0:00:02.26,Default,,0000,0000,0000,,Giữa thập kỷ 90, Dialogue: 0,0:00:02.26,0:00:04.87,Default,,0000,0000,0000,,Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ \Nvà Kaiser Permanente Dialogue: 0,0:00:04.87,0:00:08.99,Default,,0000,0000,0000,,phát hiện ra một sự tiếp xúc \Nlàm gia tăng đáng kể nguy cơ Dialogue: 0,0:00:08.99,0:00:14.41,Default,,0000,0000,0000,,dẫn đến bảy trong 10 nguyên nhân \Nhàng đầu gây tử vong ở Mỹ. Dialogue: 0,0:00:14.95,0:00:18.34,Default,,0000,0000,0000,,Với liều cao, nó ảnh hưởng tới \Nsự phát triển của não, Dialogue: 0,0:00:18.34,0:00:22.01,Default,,0000,0000,0000,,hệ thống miễn dịch, hệ thống hormone, Dialogue: 0,0:00:22.01,0:00:26.68,Default,,0000,0000,0000,,và thậm chí là cách DNA \Nđược đọc và sao chép. Dialogue: 0,0:00:26.68,0:00:30.20,Default,,0000,0000,0000,,Những người tiếp xúc với \Nliều lượng rất lớn Dialogue: 0,0:00:30.20,0:00:34.29,Default,,0000,0000,0000,,có nguy cơ mắc bệnh tim và \Nung thư phổi cao gấp 3 lần cho cả đời Dialogue: 0,0:00:34.29,0:00:38.95,Default,,0000,0000,0000,,và tuổi thọ trung bình giảm đi 20 năm. Dialogue: 0,0:00:39.91,0:00:45.59,Default,,0000,0000,0000,,Song, bác sĩ ngày nay chưa được đào tạo \Nđể sàng lọc định kỳ hay điều trị Dialogue: 0,0:00:46.20,0:00:51.56,Default,,0000,0000,0000,,Sự tiếp xúc tôi đang nói tới không phải \Nlà thuốc trừ sâu hay gói hóa chất. Dialogue: 0,0:00:51.56,0:00:53.99,Default,,0000,0000,0000,,Đó là tổn thương thời thơ ấu. Dialogue: 0,0:00:54.97,0:00:57.69,Default,,0000,0000,0000,,Thế thì tổn thương tôi đang nhắc tới \Nở đây là gì? Dialogue: 0,0:00:57.69,0:01:01.100,Default,,0000,0000,0000,,Tôi không nói tới việc trượt một bài thi \Nhay thua một trận bóng rổ. Dialogue: 0,0:01:01.100,0:01:06.74,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đang nói đến những mối đe dọa\Nnghiêm trọng và sâu sắc Dialogue: 0,0:01:06.74,0:01:11.33,Default,,0000,0000,0000,,mà thật sự ngấm sâu vào cơ thể \Nvà làm thay đổi chức năng sinh lý: Dialogue: 0,0:01:11.33,0:01:13.72,Default,,0000,0000,0000,,những tình trạng như là \Nbị ngược đãi hay bị bỏ rơi, Dialogue: 0,0:01:13.72,0:01:17.50,Default,,0000,0000,0000,,hay lớn lên với bố/mẹ phải chiến đấu \Nvới bệnh tâm thần Dialogue: 0,0:01:17.50,0:01:19.48,Default,,0000,0000,0000,,hay với phụ thuộc vào chất kích thích. Dialogue: 0,0:01:19.89,0:01:21.44,Default,,0000,0000,0000,,Trong thời gian dài, Dialogue: 0,0:01:21.44,0:01:24.44,Default,,0000,0000,0000,,tôi nhìn nhận vấn đề theo cách \Ntôi được dạy để nhận diện chúng, Dialogue: 0,0:01:24.44,0:01:28.53,Default,,0000,0000,0000,,như là một vấn đề xã hội\N-để nhận dịch vụ xã hội Dialogue: 0,0:01:28.53,0:01:33.12,Default,,0000,0000,0000,,hay như là một vấn đề sức khỏe tâm thần- \Nđể nhận dịch vụ về sức khỏe tâm thần Dialogue: 0,0:01:34.09,0:01:39.78,Default,,0000,0000,0000,,Và rồi một điều xảy ra buộc tôi phải \Nxem xét lại toàn bộ cách tiếp cận của mình. Dialogue: 0,0:01:39.78,0:01:41.65,Default,,0000,0000,0000,,Khi tôi hoàn tất thời gian thực tập, Dialogue: 0,0:01:41.65,0:01:45.37,Default,,0000,0000,0000,,tôi muốn tới một nơi mà ở đó \Ntôi cảm thấy là mình rất cần thiết, Dialogue: 0,0:01:45.37,0:01:48.53,Default,,0000,0000,0000,,nơi tôi có thể tạo ra sự thay đổi. Dialogue: 0,0:01:48.53,0:01:51.65,Default,,0000,0000,0000,,Nên tôi đến làm việc tại \NCalifornia Pacific Medical Center, Dialogue: 0,0:01:51.65,0:01:55.47,Default,,0000,0000,0000,,một trong những bệnh viên tư \Ntốt nhất ở miền Bắc California, Dialogue: 0,0:01:55.47,0:02:00.00,Default,,0000,0000,0000,,và cùng nhau, chúng tôi mở một phòng khám \Nở Bayview-Hunters Point, Dialogue: 0,0:02:00.00,0:02:03.73,Default,,0000,0000,0000,,một trong những khu phụ cận nghèo và ít \Nđược chăm sóc y tế nhất ở San Francisco. Dialogue: 0,0:02:04.26,0:02:06.12,Default,,0000,0000,0000,,Trước thời điểm đó, Dialogue: 0,0:02:06.12,0:02:08.98,Default,,0000,0000,0000,,chỉ có một bác sĩ nhi ở cả Bayview Dialogue: 0,0:02:08.98,0:02:12.42,Default,,0000,0000,0000,,để chăm sóc hơn 10,000 trẻ em, Dialogue: 0,0:02:12.42,0:02:17.07,Default,,0000,0000,0000,,nên chúng tôi treo bảng hiệu và chúng tôi \Ncó thể cung cấp dịch vụ chăm sóc hàng đầu Dialogue: 0,0:02:17.07,0:02:19.06,Default,,0000,0000,0000,,bất kể khả năng chi trả (của bệnh nhân). Dialogue: 0,0:02:19.06,0:02:23.22,Default,,0000,0000,0000,,Rất tuyệt khi chúng tôi tập trung vào những\Ncách biệt điển hình trong chăm sóc sức khỏe Dialogue: 0,0:02:23.22,0:02:28.03,Default,,0000,0000,0000,,mức độ tiếp cận với dịch vụ, tỉ lệ \Nchủng ngừa, tỉ lệ nhập viện vì hen suyễn. Dialogue: 0,0:02:28.03,0:02:30.18,Default,,0000,0000,0000,,và chúng tôi đạt được \Ntất cả những mục tiêu đề ra.\N Dialogue: 0,0:02:30.18,0:02:32.80,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi cảm thấy rất tự hào. Dialogue: 0,0:02:33.45,0:02:36.63,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng sau đó, tôi nhận thấy \Nmột xu hướng đáng lo ngại. Dialogue: 0,0:02:36.63,0:02:40.52,Default,,0000,0000,0000,,Rất nhiều trẻ giới thiệu đến tôi vì ADHD Dialogue: 0,0:02:40.52,0:02:43.51,Default,,0000,0000,0000,,hay còn gọi là chứng rối loạn tăng động, \Ngiảm tập trung, Dialogue: 0,0:02:43.51,0:02:48.40,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng sau khi tôi tìm hiểu kỹ lưỡng \Nvề lịch sử nhiễm bệnh và khám sức khỏe, Dialogue: 0,0:02:48.40,0:02:51.60,Default,,0000,0000,0000,,tôi phát hiện ra rằng \Nphần lớn bệnh nhân của tôi, Dialogue: 0,0:02:51.60,0:02:54.63,Default,,0000,0000,0000,,tôi không thể chẩn đoán đó là ADHD. Dialogue: 0,0:02:55.26,0:03:00.83,Default,,0000,0000,0000,,Đa phần những trẻ mà tôi khám \Nđã trải qua những tổn thương nghiêm trọng Dialogue: 0,0:03:00.83,0:03:04.22,Default,,0000,0000,0000,,tới mức dường như \Ncó điều gì khác đang diễn ra. Dialogue: 0,0:03:04.22,0:03:08.21,Default,,0000,0000,0000,,tôi dường như đã bỏ qua \Nđiều gì đó quan trọng. Dialogue: 0,0:03:09.52,0:03:13.32,Default,,0000,0000,0000,,Trước khi tôi thực tập, tôi đã có \Nbằng Thạc sĩ ngành Sức khỏe cộng đồng. Dialogue: 0,0:03:13.32,0:03:16.41,Default,,0000,0000,0000,,Một trong những điều mà họ dạy ở \Ntrường sức khỏe cộng đồng Dialogue: 0,0:03:16.41,0:03:18.30,Default,,0000,0000,0000,,là nếu là bác sĩ Dialogue: 0,0:03:18.30,0:03:22.08,Default,,0000,0000,0000,,và thấy 100 đứa trẻ \Nuống nước từ cùng một cái giếng, Dialogue: 0,0:03:22.08,0:03:25.48,Default,,0000,0000,0000,,có tới 98 đứa mắc bệnh tiêu chảy, Dialogue: 0,0:03:25.48,0:03:27.76,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể ngay lập tức kê toa thuốc Dialogue: 0,0:03:27.76,0:03:32.09,Default,,0000,0000,0000,,với hết liều kháng sinh này \Nđến liều kháng sinh khác, Dialogue: 0,0:03:32.09,0:03:37.92,Default,,0000,0000,0000,,hay bạn có thể đi đến và nói\N"Có cái quái gì trong cái giếng này vậy?" Dialogue: 0,0:03:37.92,0:03:41.71,Default,,0000,0000,0000,,Tôi bắt đầu đọc mọi tài liệu \Nmà tôi có thể có được Dialogue: 0,0:03:41.71,0:03:44.26,Default,,0000,0000,0000,,về những ảnh hưởng mà nghịch cảnh Dialogue: 0,0:03:44.26,0:03:47.74,Default,,0000,0000,0000,,tác động lên sự phát triển \Nnão bộ và cơ thể của trẻ em. Dialogue: 0,0:03:47.74,0:03:51.65,Default,,0000,0000,0000,,Ngày kia, đồng nghiệp của tôi \Nbước vào văn phòng,\N Dialogue: 0,0:03:51.65,0:03:56.06,Default,,0000,0000,0000,,anh ta nói: "Bác sĩ Burke, \Ncô xem cái này chưa?" Dialogue: 0,0:03:56.90,0:04:00.90,Default,,0000,0000,0000,,Trên tay anh ta là bản sao \Ncủa một công trình nghiên cứu Dialogue: 0,0:04:00.90,0:04:04.12,Default,,0000,0000,0000,,gọi là Nghiên cứu về \NNhững trải nghiệm có hại thời Thơ ấu. Dialogue: 0,0:04:04.57,0:04:11.69,Default,,0000,0000,0000,,Ngày đó đã thay đổi thực tiễn lâm sàng \Nkéo theo thay đổi sự nghiệp của tôi. Dialogue: 0,0:04:12.46,0:04:14.57,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu\NNhững trải nghiệm có hại thời Thơ ấu Dialogue: 0,0:04:14.57,0:04:17.80,Default,,0000,0000,0000,,là thứ mà mọi người cần phải biết. Dialogue: 0,0:04:17.80,0:04:23.14,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu được thực hiện bởi Tiến sĩ Vince\NFelitti ở Kaiser và Tiến sĩ Bob Anda ở CDC Dialogue: 0,0:04:23.14,0:04:31.33,Default,,0000,0000,0000,,Cùng nhau, họ phỏng vấn 17.500 \Nngười lớn về lịch sử tiếp xúc\N Dialogue: 0,0:04:31.33,0:04:36.05,Default,,0000,0000,0000,,với cái được gọi là "những \Ntrải nghiệm có hại thời thơ ấu" (ACE) Dialogue: 0,0:04:36.91,0:04:40.84,Default,,0000,0000,0000,,Bao gồm những ngược đãi về thân thể, \Ncảm xúc hoặc tình dục; Dialogue: 0,0:04:40.84,0:04:44.76,Default,,0000,0000,0000,,bị bỏ rơi về mặt thể xác hay cảm xúc, Dialogue: 0,0:04:44.76,0:04:47.86,Default,,0000,0000,0000,,cha mẹ mắc bệnh tâm thần, \Nphụ thuộc vào chất kích thích, đi tù; Dialogue: 0,0:04:47.86,0:04:50.64,Default,,0000,0000,0000,,cha mẹ ly thân hoặc ly hôn; Dialogue: 0,0:04:50.64,0:04:53.17,Default,,0000,0000,0000,,hay bạo hành trong gia đình. Dialogue: 0,0:04:53.17,0:04:57.61,Default,,0000,0000,0000,,Mỗi câu trả lời có, bạn sẽ có \Nmột điểm trong thang điểm ACE. Dialogue: 0,0:04:57.61,0:04:59.12,Default,,0000,0000,0000,,Và sau đó điều họ làm Dialogue: 0,0:04:59.12,0:05:04.37,Default,,0000,0000,0000,,là tìm ra mối tương quan \Ngiữa điểm số ACE và tình trạng sức khỏe. Dialogue: 0,0:05:04.84,0:05:07.67,Default,,0000,0000,0000,,Kết quả mà họ tìm thấy \Nrất đáng quan tâm. Dialogue: 0,0:05:07.67,0:05:08.97,Default,,0000,0000,0000,,Hai thứ: Dialogue: 0,0:05:08.97,0:05:13.23,Default,,0000,0000,0000,,Thứ nhất, ACE phổ biến một cách khó tin. Dialogue: 0,0:05:13.23,0:05:20.03,Default,,0000,0000,0000,,67% dân số có ít nhất một điểm ACE, Dialogue: 0,0:05:20.03,0:05:25.87,Default,,0000,0000,0000,,và 12.6%, một trong tám người, \Ncó ít nhất bốn điểm ACE. Dialogue: 0,0:05:26.69,0:05:28.97,Default,,0000,0000,0000,,Điều thứ hai họ phát hiện ra Dialogue: 0,0:05:28.97,0:05:32.43,Default,,0000,0000,0000,,là mối liên hệ giữa liều lượng và phản ứng Dialogue: 0,0:05:32.43,0:05:37.03,Default,,0000,0000,0000,,giữa điểm số ACE và tình trạng sức khỏe: Dialogue: 0,0:05:37.03,0:05:40.95,Default,,0000,0000,0000,,Điểm ACE càng cao, \Ntình trạng sức khỏe càng tệ.\N Dialogue: 0,0:05:40.95,0:05:44.20,Default,,0000,0000,0000,,Một người có điểm số ACE bốn hoặc hơn, Dialogue: 0,0:05:44.20,0:05:47.90,Default,,0000,0000,0000,,có nguy cơ mắc bệnh \Ntắc nghẽn phổi mãn tính (COPD) Dialogue: 0,0:05:47.90,0:05:52.45,Default,,0000,0000,0000,,cao gấp 2.5 lần một người \Ncó số điểm ACE bằng 0. Dialogue: 0,0:05:53.10,0:05:56.37,Default,,0000,0000,0000,,Với bệnh viêm gan, tỉ lệ cũng là 2.5 lần. Dialogue: 0,0:05:56.37,0:05:59.69,Default,,0000,0000,0000,,Với trầm cảm, tỉ lệ là 4.5 lần. Dialogue: 0,0:05:59.69,0:06:03.12,Default,,0000,0000,0000,,Với tự sát, tỉ lệ là 12 lần. Dialogue: 0,0:06:03.12,0:06:06.29,Default,,0000,0000,0000,,Một người với số điểm ACE bảy hoặc hơn, Dialogue: 0,0:06:06.29,0:06:10.86,Default,,0000,0000,0000,,có nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi \Ncao gấp 3 lần, Dialogue: 0,0:06:10.86,0:06:14.83,Default,,0000,0000,0000,,và 3.5 lần nguy cơ thiếu máu cơ tim, Dialogue: 0,0:06:14.83,0:06:17.97,Default,,0000,0000,0000,,là nguy cơ tử vong số một ở Mỹ. Dialogue: 0,0:06:19.12,0:06:21.89,Default,,0000,0000,0000,,Tất nhiên, những điều này \Ncũng dễ hiểu. Dialogue: 0,0:06:21.89,0:06:26.55,Default,,0000,0000,0000,,Một vài người xem những số liệu này \Nvà nói: "Thôi nào, Dialogue: 0,0:06:26.55,0:06:31.38,Default,,0000,0000,0000,,anh có một tuổi thơ dữ dội, có nhiều \Nkhả năng anh sẽ uống rượu và hút thuốc\N Dialogue: 0,0:06:31.38,0:06:34.19,Default,,0000,0000,0000,,và làm tất cả những việc như thế này\Ngây tổn hại đến sức khỏe. Dialogue: 0,0:06:34.19,0:06:37.99,Default,,0000,0000,0000,,Đây không phải là khoa học. \NĐây chỉ là hành vi xấu thôi." Dialogue: 0,0:06:38.49,0:06:43.72,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng thực ra, đây mới chính là \Nchỗ mà khoa học có giá trị. Dialogue: 0,0:06:43.72,0:06:48.38,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta bây giờ hiểu rõ hơn bao giờ hết Dialogue: 0,0:06:48.38,0:06:51.63,Default,,0000,0000,0000,,về việc gặp phải nghịch cảnh từ sớm \Nảnh hưởng Dialogue: 0,0:06:51.63,0:06:54.72,Default,,0000,0000,0000,,tới quá trình phát triển não bộ\Nvà cơ thể của trẻ như thế nào. Dialogue: 0,0:06:54.72,0:06:57.50,Default,,0000,0000,0000,,Nó ảnh hưởng tới \Nnhững khu vực như vùng nhân não, Dialogue: 0,0:06:57.50,0:07:00.04,Default,,0000,0000,0000,,là trung tâm vui vẻ và \Nkhen thưởng của não, Dialogue: 0,0:07:00.04,0:07:02.68,Default,,0000,0000,0000,,có liên quan tới việc nghiện hút chích. Dialogue: 0,0:07:02.68,0:07:05.40,Default,,0000,0000,0000,,nó kìm hãm thùy trán, Dialogue: 0,0:07:05.40,0:07:09.46,Default,,0000,0000,0000,,cần thiết cho việc kiểm soát sự bốc đồng\Nvà chức năng điều hành, Dialogue: 0,0:07:09.46,0:07:11.53,Default,,0000,0000,0000,,vùng vô cùng quan trọng cho việc học. Dialogue: 0,0:07:11.53,0:07:13.22,Default,,0000,0000,0000,,Hình chụp từ máy quét cộng hưởng từ MRI Dialogue: 0,0:07:13.22,0:07:17.20,Default,,0000,0000,0000,,chúng tôi thấy những khác biệt \Ncó thể đo lượng được ở hạch hạnh nhân Dialogue: 0,0:07:17.20,0:07:19.85,Default,,0000,0000,0000,,trung tâm phản ứng với sợ hãi của bộ não. Dialogue: 0,0:07:20.25,0:07:23.77,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên có những lý do thực sự \Nvề thần kinh học Dialogue: 0,0:07:23.77,0:07:27.30,Default,,0000,0000,0000,,cho việc tại sao những cá thể tiếp xúc \Nvới nghịch cảnh liều lượng cao Dialogue: 0,0:07:27.30,0:07:30.59,Default,,0000,0000,0000,,có xác suất tham gia vào\Nnhững hành vi mang tính nguy hiểm cao. Dialogue: 0,0:07:30.59,0:07:32.50,Default,,0000,0000,0000,,Biết được điều đó là rất quan trọng. Dialogue: 0,0:07:32.50,0:07:38.12,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng hóa ra, ngay cả khi không tham gia\Nvào những hành vi mang tính nguy hiểm cao Dialogue: 0,0:07:38.12,0:07:43.26,Default,,0000,0000,0000,,bạn vẫn có khả năng \Nbị bệnh tim hoặc ung thư cao. Dialogue: 0,0:07:44.10,0:07:50.03,Default,,0000,0000,0000,,Lý do cho điều này là việc liên quan tới \Ntrục hạ đồi - tuyến yên - thượng thận, Dialogue: 0,0:07:50.03,0:07:53.70,Default,,0000,0000,0000,,hệ thống phản ứng với căng thẳng \Ncủa bộ não và cơ thể Dialogue: 0,0:07:53.70,0:07:57.48,Default,,0000,0000,0000,,điều khiển phản ứng đánh - hay - chạy. Dialogue: 0,0:07:57.48,0:07:59.43,Default,,0000,0000,0000,,Nó làm việc như thế nào? Dialogue: 0,0:07:59.43,0:08:03.17,Default,,0000,0000,0000,,Hãy tưởng tượng bạn đang đi trong rừng \Nvà nhìn thấy một con gấu. Dialogue: 0,0:08:03.17,0:08:07.33,Default,,0000,0000,0000,,Ngay lập tức, trục hạ đồi \Ngửi một tín hiệu tới tuyến yên, Dialogue: 0,0:08:07.33,0:08:09.93,Default,,0000,0000,0000,,tuyến này gửi tín hiệu tới \Ntuyến thượng thận với nội dung Dialogue: 0,0:08:09.93,0:08:13.48,Default,,0000,0000,0000,,"Giải phóng hormone căng thẳng! \NAerenaline! Cortisol!" Dialogue: 0,0:08:13.48,0:08:16.10,Default,,0000,0000,0000,,Và tim bạn bắt đầu đập mạnh, Dialogue: 0,0:08:16.10,0:08:18.23,Default,,0000,0000,0000,,con ngươi giãn, đường thở mở rộng, Dialogue: 0,0:08:18.23,0:08:24.48,Default,,0000,0000,0000,,và bạn đã sẵn sàng hoặc đánh nhau \Nvới con gấu hoặc chạy thoát thân. Dialogue: 0,0:08:24.48,0:08:26.80,Default,,0000,0000,0000,,Và điều đó thật tuyệt diệu Dialogue: 0,0:08:26.80,0:08:30.29,Default,,0000,0000,0000,,nếu như bạn đang ở trong rừng \Nvà có một con gấu. Dialogue: 0,0:08:30.29,0:08:32.84,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng cười) Dialogue: 0,0:08:32.84,0:08:38.26,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng vấn đề là điều gì xảy ra \Nkhi con gấu về nhà hàng đêm, Dialogue: 0,0:08:38.26,0:08:43.90,Default,,0000,0000,0000,,và hệ thống này được kích hoạt \Nhết lần này đến lần khác. Dialogue: 0,0:08:43.90,0:08:48.41,Default,,0000,0000,0000,,Và nó chuyển từ thích nghi, \Nhay cứu mạng sống, Dialogue: 0,0:08:48.41,0:08:52.53,Default,,0000,0000,0000,,sang không thích nghi tốt, \Nhay phá hủy sức khỏe. Dialogue: 0,0:08:52.53,0:08:58.04,Default,,0000,0000,0000,,Trẻ em đặc biệt nhạy cảm \Nvới việc kích hoạt căng thẳng lặp lại này. Dialogue: 0,0:08:58.04,0:09:01.27,Default,,0000,0000,0000,,bởi não bộ và cơ thể chúng \Nmới chỉ đang phát triển. Dialogue: 0,0:09:02.00,0:09:08.08,Default,,0000,0000,0000,,Liều lượng nghịch cảnh cao không chỉ \Nảnh hưởng tới cấu trúc và vận hành não bộ, Dialogue: 0,0:09:08.08,0:09:11.30,Default,,0000,0000,0000,,mà còn ảnh hưởng sự phát triển \Nhệ thống miễn dịch, Dialogue: 0,0:09:11.30,0:09:14.14,Default,,0000,0000,0000,,sự phát triển hệ thống hormone, Dialogue: 0,0:09:14.14,0:09:18.83,Default,,0000,0000,0000,,thậm chí là cách DNA \Nđược đọc và sao chép. Dialogue: 0,0:09:20.41,0:09:24.87,Default,,0000,0000,0000,,Với tôi, thông tin này vứt những gì \Ntôi được học qua cửa sổ. Dialogue: 0,0:09:24.87,0:09:28.82,Default,,0000,0000,0000,,Bởi khi hiểu được \Ncơ chế của một căn bệnh, Dialogue: 0,0:09:28.82,0:09:33.56,Default,,0000,0000,0000,,khi ta không chỉ biết được lộ trình nào bị\Ngián đoạn, mà còn gián đoạn như thế nào Dialogue: 0,0:09:33.56,0:09:38.22,Default,,0000,0000,0000,,thì là bác sĩ, công việc của chúng ta \Nlà dùng khoa học đó Dialogue: 0,0:09:38.22,0:09:40.84,Default,,0000,0000,0000,,để phòng bệnh và chữa bệnh. Dialogue: 0,0:09:40.84,0:09:42.54,Default,,0000,0000,0000,,Đó là việc chúng ta làm. Dialogue: 0,0:09:42.73,0:09:46.79,Default,,0000,0000,0000,,ở San Francisco, chúng tôi tạo ra \NTrung tâm vì Sức khỏe Thanh thiếu niên Dialogue: 0,0:09:46.79,0:09:52.22,Default,,0000,0000,0000,,để ngăn chặn, sàng lọc và chữa lành \Ntác động của ACE và căng thẳng có hại. Dialogue: 0,0:09:52.22,0:09:56.81,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi bắt đầu bằng việc đơn giản \Nlà khám định kỳ cho tất cả trẻ em Dialogue: 0,0:09:56.81,0:09:58.33,Default,,0000,0000,0000,,qua lần thăm khám thường xuyên, Dialogue: 0,0:09:58.33,0:10:03.04,Default,,0000,0000,0000,,Bởi tôi biết nếu bệnh nhân của tôi \Ncó điểm ACE là 4, Dialogue: 0,0:10:03.04,0:10:07.60,Default,,0000,0000,0000,,thì em có nguy cơ bị viêm gan \Nhoặc COPD cao gấp 2.5 lần, Dialogue: 0,0:10:07.60,0:10:10.50,Default,,0000,0000,0000,,thì em có khả năng bị trầm cảm \Ncao gấp 4.5 lần, Dialogue: 0,0:10:10.50,0:10:14.56,Default,,0000,0000,0000,,và em có nguy cơ tự tử cao hơn 12 lần Dialogue: 0,0:10:14.56,0:10:16.86,Default,,0000,0000,0000,,so với bệnh nhân của tôi\Ncó điểm ACE là 0. Dialogue: 0,0:10:16.86,0:10:19.52,Default,,0000,0000,0000,,Tôi biết điều đó ngay lúc \Nem trong phòng khám của tôi. Dialogue: 0,0:10:20.25,0:10:23.01,Default,,0000,0000,0000,,Với những bệnh nhân có \Nkết quả sàng lọc dương tính, Dialogue: 0,0:10:23.01,0:10:28.24,Default,,0000,0000,0000,,chúng tôi có một nhóm chuyên gia đa ngành \Nlàm việc để giảm hậu quả của nghịch cảnh Dialogue: 0,0:10:28.24,0:10:34.12,Default,,0000,0000,0000,,và chữa những triệu chứng bằng cách tốt nhất\Nnhư thăm hỏi tại nhà, phối hợp chăm sóc, Dialogue: 0,0:10:34.12,0:10:38.03,Default,,0000,0000,0000,,chăm sóc sức khỏe tâm thần, dinh dưỡng, Dialogue: 0,0:10:38.03,0:10:42.75,Default,,0000,0000,0000,,can thiệp toàn diện, và vâng, \Ncấp thuốc nếu cần. Dialogue: 0,0:10:42.75,0:10:47.44,Default,,0000,0000,0000,,Đồng thời chúng tôi cũng giáo dục phụ huynh \Nvề ảnh hưởng của ACE và căng thẳng độc hại Dialogue: 0,0:10:47.44,0:10:52.95,Default,,0000,0000,0000,,giống như cách bạn nói \Nvề bọc ổ điện hay nhiễm động chì, Dialogue: 0,0:10:52.95,0:10:56.89,Default,,0000,0000,0000,,và chúng tôi liệu trình chăm sóc \Nbệnh nhân hen suyễn và tiểu đường Dialogue: 0,0:10:56.89,0:11:01.34,Default,,0000,0000,0000,,với tư tưởng là \Nhọ có thể cần trị liệu mạnh hơn, Dialogue: 0,0:11:01.34,0:11:05.77,Default,,0000,0000,0000,,tạo những thay đổi cho\Nhệ thống hormone và miễn dịch. Dialogue: 0,0:11:05.77,0:11:09.86,Default,,0000,0000,0000,,Khía cạnh khác khi hiểu được khoa học này Dialogue: 0,0:11:09.86,0:11:12.86,Default,,0000,0000,0000,,là bạn muốn cho\Ntất cả mọi người biết về nó, Dialogue: 0,0:11:12.86,0:11:17.19,Default,,0000,0000,0000,,bởi đây không chỉ là vấn đề \Ncủa trẻ em ở Bayview. Dialogue: 0,0:11:17.19,0:11:20.82,Default,,0000,0000,0000,,Tôi biết là ngay lúc \Nmọi người nghe về điều này, Dialogue: 0,0:11:20.82,0:11:24.31,Default,,0000,0000,0000,,họ sẽ nghĩ là cần sàng lọc định kỳ, \Ncác nhóm điều trị đa ngành, Dialogue: 0,0:11:24.31,0:11:29.10,Default,,0000,0000,0000,,và sẽ là cuộc đua với những phác đồ \Nđiều trị lâm sàng hiệu quả nhất. Dialogue: 0,0:11:29.10,0:11:33.22,Default,,0000,0000,0000,,Song điều đó đã không xảy ra. Dialogue: 0,0:11:33.22,0:11:36.08,Default,,0000,0000,0000,,Và đó là một bài học lớn cho tôi. Dialogue: 0,0:11:36.08,0:11:40.89,Default,,0000,0000,0000,,Điều tôi từng nghĩ tới đơn giản chỉ\Nlà thực tiễn lâm sàng tốt nhất Dialogue: 0,0:11:40.89,0:11:44.44,Default,,0000,0000,0000,,giờ thì tôi hiểu đó là một cuộc vận động. Dialogue: 0,0:11:45.12,0:11:47.48,Default,,0000,0000,0000,,Như lời Tiến sĩ Rober Block, Dialogue: 0,0:11:47.48,0:11:51.18,Default,,0000,0000,0000,,cựu chủ tịch của Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, Dialogue: 0,0:11:51.18,0:11:54.13,Default,,0000,0000,0000,,"Những trải nghiệm có hại thời thơ ấu Dialogue: 0,0:11:54.13,0:11:59.14,Default,,0000,0000,0000,,là mối đe dọa đơn lẻ lớn nhất cho\Nsức khỏe cộng đồng mà chưa được quan tâm Dialogue: 0,0:11:59.14,0:12:01.39,Default,,0000,0000,0000,,đang đối mặt với đất nước chúng ta \Nngày nay." Dialogue: 0,0:12:01.39,0:12:06.03,Default,,0000,0000,0000,,Và với rất nhiều người, \Nđó là một viễn cảnh khủng khiếp. Dialogue: 0,0:12:06.03,0:12:11.84,Default,,0000,0000,0000,,Phạm vi và quy mô của vấn đề này \Ndường như rộng lớn đến mức cảm thấy Dialogue: 0,0:12:11.84,0:12:14.46,Default,,0000,0000,0000,,mơ hồ khi tìm ra cách tiếp cận nó. Dialogue: 0,0:12:14.46,0:12:18.87,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đối với tôi, \Nđó lại là nơi hy vọng tồn tại. Dialogue: 0,0:12:18.87,0:12:21.53,Default,,0000,0000,0000,,Bởi khi chúng ta có được kết cấu đúng đắn, Dialogue: 0,0:12:21.53,0:12:26.79,Default,,0000,0000,0000,,khi chúng ta nhìn nhận đây là \Nvấn đề khủng hoảng sức khỏe cộng đồng, Dialogue: 0,0:12:26.79,0:12:31.79,Default,,0000,0000,0000,,thì ta có thể bắt đầu sử dụng công cụ \Nphù hợp để tìm ra hướng giải quyết. Dialogue: 0,0:12:31.79,0:12:35.52,Default,,0000,0000,0000,,Từ thuốc lá tới ngộ độc chì, \Nrồi tới HIV/AIDS, Dialogue: 0,0:12:35.52,0:12:40.54,Default,,0000,0000,0000,,nước Mỹ đã có một hệ thống \Nhồ sơ theo dõi khá chặt chẽ Dialogue: 0,0:12:40.54,0:12:43.44,Default,,0000,0000,0000,,dành riêng cho những vấn đề \Nvề sức khỏe cộng đồng. Dialogue: 0,0:12:43.44,0:12:48.94,Default,,0000,0000,0000,,nhưng tái tạo những thành công đó \Nvới ACE và căng thẳng có hại Dialogue: 0,0:12:48.94,0:12:53.54,Default,,0000,0000,0000,,đòi hỏi sự quyết tâm và lời cam kết. Dialogue: 0,0:12:53.54,0:12:57.51,Default,,0000,0000,0000,,và khi nhìn lại phản ứng \Ncủa đất nước chúng ta cho tới nay, Dialogue: 0,0:12:57.51,0:12:59.36,Default,,0000,0000,0000,,tôi tự hỏi, Dialogue: 0,0:12:59.36,0:13:03.15,Default,,0000,0000,0000,,vì sao chúng ta \Nvẫn chưa nghiêm túc hơn với nó? Dialogue: 0,0:13:03.15,0:13:06.98,Default,,0000,0000,0000,,Ban đầu tôi nghĩ là \Nchúng ta đã không đặt nặng vấn đề Dialogue: 0,0:13:06.98,0:13:08.90,Default,,0000,0000,0000,,vì nó không liên quan đến chúng ta. Dialogue: 0,0:13:08.90,0:13:12.20,Default,,0000,0000,0000,,Đó là vấn đề \Ncủa những đứa trẻ ở những khu vực đó. Dialogue: 0,0:13:12.20,0:13:16.39,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng thật lạ, bởi dữ liệu \Nkhông phản ánh như thế. Dialogue: 0,0:13:16.39,0:13:20.52,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu ACE ban đầu \Nđược thực hiện với nhóm dân cư Dialogue: 0,0:13:20.52,0:13:23.31,Default,,0000,0000,0000,,có 70% là người da trắng, Dialogue: 0,0:13:23.31,0:13:26.46,Default,,0000,0000,0000,,70% người có trình độ đại học. Dialogue: 0,0:13:26.46,0:13:29.95,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng rồi càng nói chuyện với nhiều người, Dialogue: 0,0:13:29.95,0:13:34.45,Default,,0000,0000,0000,,tôi lại bắt đầu nghĩ rằng \Ncó lẽ tôi đã hoàn toàn tụt hậu. Dialogue: 0,0:13:35.33,0:13:41.28,Default,,0000,0000,0000,,Nếu tôi hỏi \Nbao nhiêu người trong phòng này Dialogue: 0,0:13:41.28,0:13:44.96,Default,,0000,0000,0000,,lớn lên với một người thân \Nmắc bệnh tâm thần, Dialogue: 0,0:13:45.59,0:13:48.05,Default,,0000,0000,0000,,tôi cá là sẽ có vài cánh tay giơ lên. Dialogue: 0,0:13:48.05,0:13:53.75,Default,,0000,0000,0000,,Và rồi nếu tôi hỏi có bao nhiêu người \Ncó cha/mẹ uống nhiều rượu, Dialogue: 0,0:13:53.75,0:13:58.27,Default,,0000,0000,0000,,hay ai thực sự tin rằng\N"yêu cho roi cho vọt" Dialogue: 0,0:13:59.08,0:14:02.20,Default,,0000,0000,0000,,tôi cá sẽ có thêm vài cánh tay giơ lên. Dialogue: 0,0:14:02.20,0:14:07.28,Default,,0000,0000,0000,,Đó! ngay trong phòng này, đây là \Nmột vấn đề chạm tới rất nhiều người. Dialogue: 0,0:14:07.28,0:14:10.66,Default,,0000,0000,0000,,Tôi bắt đầu tin rằng \Nchúng ta cách ly nó Dialogue: 0,0:14:10.66,0:14:13.26,Default,,0000,0000,0000,,bởi nó có liên hệ với ta. Dialogue: 0,0:14:13.26,0:14:16.12,Default,,0000,0000,0000,,Có lẽ sẽ dễ thấy vấn đề hơn \Nkhi nó ở một vùng khác Dialogue: 0,0:14:16.12,0:14:19.02,Default,,0000,0000,0000,,bởi ta không muốn nhìn thẳng vào nó. Dialogue: 0,0:14:19.02,0:14:21.10,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta thà chấp nhận mình bị bệnh. Dialogue: 0,0:14:22.11,0:14:28.44,Default,,0000,0000,0000,,May mắn là khoa học phát triển \Nvà thực tế kinh tế Dialogue: 0,0:14:28.44,0:14:32.48,Default,,0000,0000,0000,,từng ngày làm cho lựa chọn đó \Ntrở nên ít khả thi hơn. Dialogue: 0,0:14:33.52,0:14:35.11,Default,,0000,0000,0000,,Khoa học chỉ rõ: Dialogue: 0,0:14:35.99,0:14:40.94,Default,,0000,0000,0000,,Nghịch cảnh thời thơ ấu ảnh hưởng rõ rệt \Ntới sức khỏe trong suốt cuộc đời. Dialogue: 0,0:14:41.87,0:14:46.63,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay, chúng ta bắt đầu hiểu được \Ncách làm gián đoạn tiến trình Dialogue: 0,0:14:46.63,0:14:50.93,Default,,0000,0000,0000,,bắt đầu từ nghịch cảnh thời thơ ấu\Ntới bệnh tật và chết sớm. Dialogue: 0,0:14:50.93,0:14:53.46,Default,,0000,0000,0000,,và 30 năm nữa, Dialogue: 0,0:14:53.46,0:14:55.97,Default,,0000,0000,0000,,đứa trẻ có điểm ACE cao Dialogue: 0,0:14:55.97,0:14:59.07,Default,,0000,0000,0000,,và có những triệu chứng hành vi \Nkhông được phát hiện, Dialogue: 0,0:14:59.07,0:15:01.77,Default,,0000,0000,0000,,có bệnh hen suyễn không được kiểm soát, Dialogue: 0,0:15:01.77,0:15:04.98,Default,,0000,0000,0000,,và tiếp tục phát triển bệnh cao huyết áp, Dialogue: 0,0:15:04.98,0:15:07.82,Default,,0000,0000,0000,,và có bệnh tim hay ung thư sớm, Dialogue: 0,0:15:07.82,0:15:12.96,Default,,0000,0000,0000,,cũng sẽ chết bất thường như \Nmột ca tử vong sau 6 tháng mắc HIV/AIDS. Dialogue: 0,0:15:12.96,0:15:17.45,Default,,0000,0000,0000,,Người ta sẽ nhìn vào trường hợp đó\Nvà nói: "Chuyện quái gì đây?" Dialogue: 0,0:15:18.47,0:15:20.76,Default,,0000,0000,0000,,Vấn đề này chữa trị được. Dialogue: 0,0:15:20.76,0:15:23.53,Default,,0000,0000,0000,,Vấn đề này đánh bại được. Dialogue: 0,0:15:23.53,0:15:27.69,Default,,0000,0000,0000,,Một điều quan trọng duy nhất \Nchúng ta cần làm bây giờ Dialogue: 0,0:15:27.69,0:15:31.02,Default,,0000,0000,0000,,là dũng cảm nhìn thẳng vào vấn đề Dialogue: 0,0:15:31.02,0:15:36.09,Default,,0000,0000,0000,,và nói, đây là chuyện có thật \Nvà đây là chuyện của tất cả chúng ta. Dialogue: 0,0:15:36.09,0:15:40.83,Default,,0000,0000,0000,,Tôi tin rằng lúc đó chúng ta đang \Ntham gia phong trào. Dialogue: 0,0:15:40.83,0:15:42.20,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn. Dialogue: 0,0:15:42.20,0:15:45.67,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay)