WEBVTT

00:00:01.103 --> 00:00:04.253
Làm thế nào chúng ta xây dựng một xã hội

00:00:04.253 --> 00:00:06.593
không cần nhiên liệu hóa thạch?

00:00:06.944 --> 00:00:09.914
Nó là một thách thức rất phức tạp,

NOTE Paragraph

00:00:09.924 --> 00:00:15.130
và tôi tin những nước đang phát triển
có thể đi đầu trong sự chuyển đổi này.

00:00:15.130 --> 00:00:18.420
Và tôi biết rằng đây là một
tuyên bố gây tranh cãi,

00:00:18.440 --> 00:00:23.736
nhưng thực tế là có quá nhiều thứ
đang bị đe dọa ở các nước của chúng ta

00:00:23.760 --> 00:00:29.180
nếu chúng ta để nhiên liệu hóa thạch
là trung tâm cho sự phát triển của mình.

00:00:29.240 --> 00:00:32.120
Chúng ta có thể làm khác đi.

00:00:32.210 --> 00:00:35.480
Và đã đến lúc, thật sự đến lúc,

00:00:35.480 --> 00:00:38.146
để vạch trần chuyện hoang đường

00:00:38.196 --> 00:00:43.096
rằng một đất nước phải lựa chọn
giữa một bên là phát triển

00:00:43.276 --> 00:00:49.786
và một bên là bảo vệ môi trường, các loại
năng lượng tái tạo, chất lượng cuộc sống.

00:00:49.800 --> 00:00:52.680
Tôi đến từ Costa Rica,
một nước đang phát triển.

NOTE Paragraph

00:00:52.680 --> 00:00:56.200
Chúng tôi có gần 5 triệu dân,

00:00:56.200 --> 00:00:58.800
và chúng tôi sống ở ngay giữa châu Mỹ,

00:00:58.800 --> 00:01:02.740
vì thế rất dễ dàng
để nhớ chúng tôi sống ở đâu.

00:01:03.080 --> 00:01:09.970
Gần 100% điện của chúng tôi

00:01:10.398 --> 00:01:12.878
là từ các nguồn năng lượng tái tạo,

00:01:12.878 --> 00:01:14.124
5 trong số đó.

00:01:14.124 --> 00:01:18.630
(Tiếng vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:01:18.800 --> 00:01:22.520
Thủy lợi, địa nhiệt,

NOTE Paragraph

00:01:22.680 --> 00:01:26.276
năng lượng gió, mặt trời, sinh khối.

00:01:26.996 --> 00:01:29.158
Quý vị có biết rằng năm ngoái

NOTE Paragraph

00:01:29.158 --> 00:01:31.664
trong 299 ngày,

00:01:31.664 --> 00:01:35.606
chúng tôi đã không dùng bất cứ 
năng lượng hóa thạch nào

00:01:35.876 --> 00:01:39.746
để tạo ra tất cả nguồn điện
cho mình không?

00:01:40.236 --> 00:01:44.130
Đó là một thành tựu tuyệt vời,

00:01:44.360 --> 00:01:50.520
tuy vậy nó lại che giấu một nghịch lý,

00:01:51.084 --> 00:01:54.104
đó là gần 70%

00:01:54.164 --> 00:01:59.820
sự tiêu thụ năng lượng của chúng tôi
là dầu.

00:01:59.880 --> 00:02:01.690
Tại sao vậy?

NOTE Paragraph

00:02:01.800 --> 00:02:04.530
Vì hệ thống giao thống của chúng tôi

NOTE Paragraph

00:02:04.564 --> 00:02:07.844
hoàn toàn dựa vào các nguồn
nhiên liệu hóa thạch,

00:02:07.844 --> 00:02:10.480
cũng giống như hầu hết các nước khác.

00:02:10.480 --> 00:02:14.039
Vì thế nếu ta ví chuyển đổi năng lượng
như một cuộc đua marathon,

00:02:14.039 --> 00:02:17.956
câu hỏi đặt ra là làm thế nào
để chúng ta đến được vạch đích,

00:02:17.956 --> 00:02:21.880
làm thế nào chúng ta khử được carbon
cho phần còn lại của nền kinh tế?

00:02:21.880 --> 00:02:24.720
Và công bằng mà nói
nếu chúng ta không thành công

00:02:24.798 --> 00:02:26.604
thì ai sẽ thành công nữa?

00:02:26.604 --> 00:02:30.160
Vì thế đó là lý do tôi muốn
nói về Costa Rica với quý vị,

00:02:30.160 --> 00:02:32.880
vì tôi tin chúng tôi là một
ứng viên tuyệt vời

00:02:32.880 --> 00:02:39.196
trong việc đi đầu về tầm nhìn cho sự
phát triển không cần nhiên liệu hóa thạch.

00:02:39.196 --> 00:02:42.420
Quý vị có thể đã biết một điều
về đất nước chúng tôi,

NOTE Paragraph

00:02:42.480 --> 00:02:45.436
đó là chúng tôi không có quân đội.

00:02:45.436 --> 00:02:49.410
Vì thế tôi sẽ đưa quý vị trở lại năm 1948.

00:02:49.410 --> 00:02:54.360
Năm đó, nước tôi 
đang kết thúc cuộc nội chiến.

00:02:54.360 --> 00:02:57.900
Hàng nghìn người Costa Rica đã chết,

00:02:57.960 --> 00:03:01.236
và những gia đình bị chia cắt đau đớn.

00:03:01.236 --> 00:03:06.286
Tuy vậy, một ý tưởng đáng kinh ngạc
đã chiến thắng những trái tim và khối óc:

00:03:06.286 --> 00:03:08.196
chúng tôi sẽ phục hồi lại đất nước,

00:03:08.196 --> 00:03:11.276
và nền Cộng hòa thứ hai
sẽ không có quân đội.

00:03:11.276 --> 00:03:13.360
Vì thế chúng tôi đã giải tán quân đội.

00:03:13.360 --> 00:03:16.040
Và tổng thống đương nhiệm lúc đó,

00:03:16.040 --> 00:03:18.236
José Figueres,

00:03:18.236 --> 00:03:25.196
đã tìm ra cách có tác động mạnh mẽ, đó là
đập đổ các bức tường của 1 căn cứ quân sự.

00:03:25.196 --> 00:03:28.400
Năm tiếp theo, 1949,

00:03:28.400 --> 00:03:31.596
chúng tôi đã đưa quyết định đó
vĩnh viễn vào hiến pháp mới,

00:03:31.596 --> 00:03:37.340
và đó là lý do vì sao tôi có thể kể cho
quý vị về câu chuyện đó gần 70 năm sau.

00:03:37.520 --> 00:03:39.560
Và tôi rất vui mừng.

00:03:39.560 --> 00:03:43.276
Tôi mừng vì họ đã đưa ra quyết định đó
trước khi tôi ra đời,

00:03:43.276 --> 00:03:45.570
vì nó cho phép tôi và
hàng triệu người khác

00:03:45.570 --> 00:03:49.196
sống trong một đất nước rất yên ổn.

00:03:49.196 --> 00:03:52.160
Và quý vị có thể nghĩ
đó là do may mắn,

NOTE Paragraph

00:03:52.160 --> 00:03:53.676
nhưng không phải như vậy.

00:03:53.676 --> 00:03:58.076
Đó là một hình mẫu cho
những lựa chọn thận trọng.

00:03:58.076 --> 00:04:04.160
Trong những năm 40, người Costa Rica được
hưởng nền giáo dục và y tế miễn phí.

00:04:04.160 --> 00:04:06.756
Chúng tôi gọi đó là
những phúc lợi xã hội.

00:04:06.756 --> 00:04:08.400
Bằng cách giải tán quân đội,

00:04:08.400 --> 00:04:13.356
chúng tôi có thể chuyển chi phí quân đội
thành chi tiêu xã hội,

00:04:13.356 --> 00:04:16.116
và đó là bánh dẫn cho sự ổn định.

00:04:16.116 --> 00:04:17.400
Trong những năm 50 --

00:04:17.400 --> 00:04:22.595
(Vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:04:22.595 --> 00:04:26.000
Trong những năm 50, chúng tôi bắt đầu
đầu tư vào thủy điện,

NOTE Paragraph

00:04:26.000 --> 00:04:28.676
và điều đó đã giúp chúng tôi
tránh xa khỏi cạm bẫy

00:04:28.676 --> 00:04:31.756
sử dụng nhiên liệu hóa thạch
để sản xuất điện,

00:04:31.756 --> 00:04:35.150
đó là việc mà thế giới
ngày nay đang phải chiến đấu.

00:04:35.150 --> 00:04:38.714
Trong những năm 70 chúng tôi đầu tư
vào các công viên quốc gia,

00:04:38.724 --> 00:04:41.640
và nó đã giúp chúng tôi tránh xa

00:04:41.640 --> 00:04:46.290
khỏi logic đầy vết rạn nứt: phát triển,
phát triển, phát triển bằng mọi giá

00:04:46.330 --> 00:04:50.780
mà chúng ta thấy mọi nước khác ôm khư khư,
đặc biệt là các nước đang phát triển.

00:04:50.800 --> 00:04:54.896
Trong thập niên 90, chúng tôi tiên phong
trong việc đóng phí cho dịch vụ sinh thái

00:04:54.920 --> 00:04:56.856
và nó giúp chúng tôi
đẩy lùi nạn phá rừng

00:04:56.880 --> 00:05:01.000
và thúc đẩy du lịch sinh thái -
động lực chính cho sự phát triển ngày nay

00:05:01.000 --> 00:05:03.936
Vì vậy đầu tư vào bảo vệ môi trường

00:05:03.960 --> 00:05:06.176
không hề gây tổn hại cho
nền kinh tế chúng tôi

00:05:06.200 --> 00:05:07.420
Khá ngược ngạo.

NOTE Paragraph

00:05:07.420 --> 00:05:09.480
Và nó không có nghĩa là chúng tôi hoàn hảo

00:05:09.480 --> 00:05:11.856
cũng không có nghĩa chúng tôi
không có sự mâu thuẫn

00:05:11.880 --> 00:05:13.690
Nó không phải điểm chính.

00:05:13.720 --> 00:05:17.416
Điểm chính là, nhờ vào những lựa chọn
của bản thân mình, chúng tôi

00:05:17.416 --> 00:05:24.070
đã phát triển khả năng phục hồi trong việc
đối mặt với các vấn đề tăng trưởng.

NOTE Paragraph

00:05:24.080 --> 00:05:27.656
Ngoài ra, nếu quý vị xem xét
một đất nước như của chúng tôi,

00:05:27.680 --> 00:05:31.576
chỉ số GPD bình quân đầu người
là khoảng 11.000 dollar,

00:05:31.600 --> 00:05:34.020
phụ thuộc vào cách quý vị tính toán.

00:05:34.080 --> 00:05:36.136
Nhưng theo chỉ số tăng trưởng xã hội,

00:05:36.160 --> 00:05:38.056
Chúng tôi tuyệt đối đứng bên ngoài

00:05:38.080 --> 00:05:41.880
khi nói đến chuyển chỉ số GPD
thành tăng trưởng xã hội.

00:05:42.000 --> 00:05:43.536
Giải tán quân đội,

00:05:43.560 --> 00:05:45.376
đầu tư vào tự nhiên và con người,

00:05:45.400 --> 00:05:49.080
cũng đã làm nhiều thứ trở nên mạnh mẽ.

00:05:49.120 --> 00:05:51.220
Nó làm nên một câu chuyện,

00:05:51.520 --> 00:05:54.616
câu chuyện về một đất nước nhỏ bé
với một ý tưởng lớn lao,

00:05:54.640 --> 00:05:59.500
và nó được trao quyền để được
lớn lên cùng với câu chuyện đó.

NOTE Paragraph

00:05:59.520 --> 00:06:01.696
Vậy, câu hỏi đặt ra là,

00:06:01.720 --> 00:06:06.240
ý tưởng lớn nào dành cho thế hệ ngày nay?

00:06:06.320 --> 00:06:08.696
Và tôi tin những gì tiếp theo đây

00:06:08.720 --> 00:06:15.470
là dành cho thế hệ này để ngưng
sử dụng nhiên liệu hóa thạch mãi mãi,

00:06:15.470 --> 00:06:18.370
tương tự việc chúng tôi
đã làm với quân đội.

NOTE Paragraph

00:06:18.400 --> 00:06:20.696
Nhiên liệu hóa thạch tạo ra
biến đổi khí hậu.

00:06:20.720 --> 00:06:22.096
Chúng ta biết điều đó,

00:06:22.120 --> 00:06:26.580
và chúng ta biết chúng ta dễ bị tổn thương
trước ảnh hưởng của biến đội khí hậu.

00:06:26.580 --> 00:06:30.090
Là một nước đang phát triển,
nó là mối quan tâm hàng đầu của chúng tôi

00:06:30.090 --> 00:06:32.466
để phát triển mà không cần đến
nhiên liệu hóa thạch

00:06:32.466 --> 00:06:36.730
gây tác hại tới người dân ở vị trí
đầu tiên của chúng tôi.

00:06:36.880 --> 00:06:38.120
Bởi vì

00:06:39.000 --> 00:06:43.330
tại sao chúng tôi tiếp tục nhập khẩu dầu

00:06:43.800 --> 00:06:45.536
cho phương tiện giao thông

00:06:45.560 --> 00:06:48.660
khi chúng tôi có thể
sử dụng điện thay vào đó?

NOTE Paragraph

00:06:48.720 --> 00:06:50.536
Hãy nhớ là,

00:06:50.560 --> 00:06:52.456
đây là đất nước

00:06:52.480 --> 00:06:58.536
nơi điện được sản xuất từ
nước của các con sông,

00:06:58.560 --> 00:07:01.056
nhiệt lượng của những ngọn núi lửa,

00:07:01.080 --> 00:07:04.416
những tua bin gió,
các tấm năng lượng mặt trời,

00:07:04.440 --> 00:07:06.470
chất thải sinh học.

00:07:06.560 --> 00:07:12.856
Loại bỏ nhiên liệu hóa thạch nghĩ là
phá vỡ hệ thống giao thông của chúng tôi

00:07:12.880 --> 00:07:18.216
để chúng tôi có thể cung cấp năng lượng
cho xe hơi, xe bus, tàu lửa bằng điện

00:07:18.240 --> 00:07:20.360
thay vì bằng năng lượng
không tái tạo được.

NOTE Paragraph

00:07:20.400 --> 00:07:22.816
Và để tôi nói cho quý vị biết,
giao thông vận tải

00:07:22.840 --> 00:07:26.420
đã trở thành vấn đề sống còn
cho người Costa Rica chúng tôi

00:07:26.420 --> 00:07:29.396
bởi vì mô hình chúng tôi đang có
không hoạt động cho chúng tôi.

00:07:29.396 --> 00:07:31.440
Nó đang gây hại cho mọi người,

00:07:31.480 --> 00:07:33.216
gây hại cho các công ty,

00:07:33.240 --> 00:07:35.216
và gây hại cho sức khỏe của chúng tôi.

NOTE Paragraph

00:07:35.240 --> 00:07:39.976
Bởi vì một khi các chính sách và
cơ sở hạ tầng thất bại,

00:07:40.000 --> 00:07:44.570
đây sẽ là những gì xảy ra
thường xuyên mỗi ngày.

00:07:44.800 --> 00:07:46.376
2 tiếng vào buổi sáng,

00:07:46.400 --> 00:07:48.216
2 tiếng vào buổi tối.

00:07:48.240 --> 00:07:52.670
Tôi không hiểu được tại sao chúng ta lại
chấp nhận chuyện này như lẽ thường tình.

00:07:52.800 --> 00:07:54.970
Nó vô cùng tồi tệ

00:07:55.040 --> 00:07:59.850
khi buộc phải lãng phí thời gian của
chúng ta cho việc này mỗi ngày.

00:07:59.920 --> 00:08:01.816
Và đường cao tốc này thực sự khá tốt

00:08:01.840 --> 00:08:03.896
so với những gì quý vị thấy
ở các nước khác

00:08:03.920 --> 00:08:05.950
nơi mà giao thông đang bùng nổ.

00:08:06.000 --> 00:08:09.250
Quý vị cũng biết, người Costa Rica
được gọi là "presa."

00:08:09.280 --> 00:08:12.080
Presa nghĩa là "bị cầm tù."

00:08:12.360 --> 00:08:15.336
Và mọi người đang chuyển sang bạo lực

00:08:15.360 --> 00:08:19.990
ở đất nước mà đáng lẽ ra phải hạnh phúc
trong cuộc sống yên bình (pura diva).

00:08:20.040 --> 00:08:21.700
Nó đang xảy ra.

00:08:21.880 --> 00:08:24.520
Cho nên nhiều thứ đang bị đe dọa.

NOTE Paragraph

00:08:24.560 --> 00:08:26.416
Tin mừng là

00:08:26.440 --> 00:08:29.456
khi chúng ta nói về việc làm sạch
giao thông vận tải

00:08:29.480 --> 00:08:30.786
và cách di chuyển khác,

00:08:30.786 --> 00:08:35.775
thì chúng ta không nói về những
điều không tưởng xa xôi ngoài kia.

00:08:35.799 --> 00:08:40.969
Chúng ta đang nói về di chuyển bằng điện,
điều đang xảy ra ngày nay.

00:08:41.039 --> 00:08:46.496
Đến năm 2022, xe ô tô điện
và ô tô thường

00:08:46.520 --> 00:08:49.520
được hy vọng sẽ đồng giá với nhau,

00:08:49.520 --> 00:08:53.720
và các thành phố cũng đã áp dụng thử
xe buýt chạy bằng điện.

00:08:53.800 --> 00:08:56.660
Và những phương tiện rất tuyệt vời này

00:08:56.760 --> 00:08:58.940
đang tiết kiệm tiền,

00:08:59.000 --> 00:09:01.450
và chúng còn giảm thiểu sự ô nhiễm.

00:09:01.480 --> 00:09:05.240
Vậy nếu chúng ta muốn loại bỏ giao thông
vận tải chạy bằng dầu, chúng ta có thể,

00:09:05.240 --> 00:09:08.486
vì bây giờ chúng ta có nhiều lựa chọn
mà trước kia chúng ta không có.

00:09:08.486 --> 00:09:10.790
Điều đó thật tuyệt vời.

NOTE Paragraph

00:09:10.790 --> 00:09:11.960
Nhưng tất nhiên,

00:09:13.280 --> 00:09:17.660
một vài người sẽ cảm thấy khó chịu
với ý tưởng này,

00:09:17.760 --> 00:09:20.936
và họ sẽ đến và nói với quý vị

00:09:20.960 --> 00:09:25.700
rằng thế giới này dính chặt với dầu,
Costa Rica cũng vậy, đó là sự thật.

00:09:25.700 --> 00:09:27.116
Đó là điều họ nói với qúy vị.

00:09:27.116 --> 00:09:29.596
Và quý vị biết câu trả lời
cho lý lẻ này là gì không?

00:09:29.596 --> 00:09:33.016
Năm 1948, chúng tôi đã không nói
rằng thế giới bị dính chặt với quân đội

00:09:33.040 --> 00:09:35.036
nên chúng ta cũng hãy giữ lại quân đội.

00:09:35.036 --> 00:09:38.600
Không, chúng tôi đã đưa ra
một lựa chọn rất dũng cảm,

00:09:38.640 --> 00:09:41.570
và lựa chọn đó đã làm nên một
sự khác biệt hoàn toàn.

NOTE Paragraph

00:09:41.600 --> 00:09:45.860
Vì vậy đã đến lúc thế hệ này
trở nên dũng cảm thêm một lần nữa

00:09:45.860 --> 00:09:47.816
và loại bỏ nhiên liệu hóa thạch mãi mãi.

00:09:47.816 --> 00:09:51.240
Và tôi sẽ cho quý vị 3 nguyên nhân
tại sao chúng ta phải làm điều này.

NOTE Paragraph

00:09:51.240 --> 00:09:52.440
Thứ nhất,

00:09:53.120 --> 00:09:56.856
mô hình giao thông vận tải và đô thị hóa
của chúng ta đã bị hỏng,

00:09:56.880 --> 00:10:02.500
vì vậy đây là thời điểm tốt để xác lập lại
đô thị và vận tải tương lai của chúng ta.

00:10:02.520 --> 00:10:05.336
Chúng ta không muốn các thành phố
được dựng lên cho xe cộ.

00:10:05.360 --> 00:10:07.696
Chúng ta muốn những thành phố
dành cho con người

00:10:07.720 --> 00:10:11.500
nơi chúng ta có thể đi bộ
và sử dụng xe đạp.

00:10:11.500 --> 00:10:13.856
Và chúng ta muốn
phương tiện giao thông công cộng,

00:10:13.856 --> 00:10:15.256
phải thật nhiều,

00:10:15.280 --> 00:10:19.110
những phương tiện công cộng
sạch sẽ và tiện lợi.

00:10:19.200 --> 00:10:24.750
Vì nếu chúng ta cứ tiếp tục thêm vào
những đoàn xe hơi thông thường,

00:10:24.760 --> 00:10:27.990
các thành phố của chúng ta
sẽ trở nên không chịu nổi.

NOTE Paragraph

00:10:28.000 --> 00:10:29.836
Thứ hai, chúng ta phải thay đổi,

00:10:29.836 --> 00:10:34.090
nhưng thay đổi từ từ sẽ không đủ.

00:10:34.720 --> 00:10:37.600
Chúng ta cần sự thay đổi
mang tính biến đổi.

00:10:37.600 --> 00:10:40.456
Và có một vài dự án thay đổi từng bước
ở nước của tôi,

00:10:40.480 --> 00:10:43.710
và tôi sẽ là người đầu tiên tán dương họ.

00:10:43.800 --> 00:10:46.176
Nhưng đừng tự đùa bản thân mình.

00:10:46.200 --> 00:10:50.096
Chúng ta không nói về một cái kết
với những chiếc xe điện đẹp đẽ ở đây

00:10:50.120 --> 00:10:52.736
và vài chiếc xe buýt điện ở kia

00:10:52.760 --> 00:10:56.136
trong khi chúng ta tiếp tục đầu tư vào
cùng một kiểu cơ sở hạ tầng,

00:10:56.160 --> 00:10:58.656
thêm nhiều xe hơi, nhiều con đường,
thêm nhiều dầu.

00:10:58.680 --> 00:11:02.976
Chúng ta đang nói về
cách thoát khỏi xăng dầu,

00:11:03.000 --> 00:11:08.170
và chúng ta không thể đạt được điều đó
bằng phương pháp từ từ.

NOTE Paragraph

00:11:08.360 --> 00:11:12.720
Thứ ba, và quý vị đều biết điều này,

00:11:13.080 --> 00:11:18.040
thế giới đang thèm khát nguồn cảm hứng.

00:11:18.130 --> 00:11:21.020
Nó muốn những câu chuyện
về sự thành công

00:11:21.020 --> 00:11:23.016
trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp,

00:11:23.040 --> 00:11:27.110
đặc biệt là ở các nước đang phát triển.

00:11:27.400 --> 00:11:31.710
Nên tôi tin Costa Rica có thể trở thành
nguồn cảm hứng cho các nước khác,

00:11:31.720 --> 00:11:34.456
như khi chúng thôi đã tiết lộ
vào năm ngoái

00:11:34.480 --> 00:11:38.456
rằng chúng tôi đã không sử dụng bất kì
nhiên liệu hóa thạch nào trong nhiều ngày

00:11:38.480 --> 00:11:43.336
để sản xuất ra toàn bộ điện của mình.

00:11:43.360 --> 00:11:47.550
Tin tức này lan truyền trên khắp thế giới.

00:11:47.640 --> 00:11:50.736
Và nó cũng làm tôi vô cùng tự hào,

00:11:50.760 --> 00:11:54.600
một người phụ nữ Costa Rica,
Christiana Figueres,

00:11:55.480 --> 00:12:02.520
đã giữ vai trò quyết định trong các cuộc
đàm phán về thỏa thuận khí hậu Paris.

00:12:02.600 --> 00:12:07.370
Vì vậy chúng tôi phải bảo vệ tài sản
kế thừa này và phải làm gương.

NOTE Paragraph

00:12:07.410 --> 00:12:09.200
Vậy tiếp theo sẽ là gì?

00:12:10.240 --> 00:12:11.520
Người dân.

00:12:12.280 --> 00:12:15.710
Làm sao chúng ta để người dân
sở hữu được điều này?

00:12:15.760 --> 00:12:17.856
Làm sao chúng ta khiến người dân

00:12:17.880 --> 00:12:20.296
tin rằng nó hoàn toàn khả thi

00:12:20.320 --> 00:12:24.050
để xây dựng một xã hội không có
nhiên liệu hóa thạch?

00:12:24.050 --> 00:12:29.080
Rất nhiều công việc cần được thực hiện
ngay từ lúc mới bắt đầu.

NOTE Paragraph

00:12:29.120 --> 00:12:33.650
Đó là lí do vì sao trong năm 2014
chúng tôi tạo ra Costa Rica Limpia.

00:12:33.720 --> 00:12:36.416
"Limpia" nghĩa là "sạch",

00:12:36.440 --> 00:12:40.700
vì chúng tôi cần thêm sức mạnh cũng như
tạo động lực cho người dân.

00:12:40.770 --> 00:12:45.040
Nếu người dân không bị thu hút,

00:12:45.080 --> 00:12:49.736
thì các quyết định về hệ thống
giao thông sạch sẽ sa lầy bởi vô tận,

00:12:49.760 --> 00:12:52.736
ý của tôi là những cuộc
thảo luận vô tận về kĩ thuật,

00:12:52.760 --> 00:13:00.510
và bởi các cuộc vận động hành lang dồn dập
của nhiều nhóm lợi ích chung khác nhau.

00:13:00.720 --> 00:13:04.576
Ham muốn trở thành một đất nước xanh
sử dụng nguồn năng lượng tái tao

00:13:04.600 --> 00:13:07.176
đã trở thành một phần
câu chuyện của chúng tôi.

00:13:07.200 --> 00:13:11.760
Chúng tôi không thể để bất cứ ai
lấy đi điều đó từ mình.

NOTE Paragraph

00:13:12.080 --> 00:13:16.536
Năm ngoái, chúng tôi đưa người dân
từ bảy tỉnh thành của mình

00:13:16.560 --> 00:13:20.620
đến nói chuyện về việc thay đổi khí hậu
đã ảnh hưởng tới họ,

00:13:20.720 --> 00:13:23.616
và năm nay chúng tôi cũng đưa tới

00:13:23.640 --> 00:13:25.696
một nhóm người Costa Rica khác

00:13:25.720 --> 00:13:27.816
để nói về năng lượng tái tạo được.

00:13:27.840 --> 00:13:29.030
Và quý vị biết không

00:13:29.030 --> 00:13:31.396
Những người này bất đồng với nhau
gần như mọi thứ

00:13:31.396 --> 00:13:34.056
chỉ trừ năng lượng tái tạo được

00:13:34.080 --> 00:13:36.176
giao thông sạch và không khí sạch.

00:13:36.200 --> 00:13:38.176
Nó mang mọi người tới gần nhau.

NOTE Paragraph

00:13:38.200 --> 00:13:41.056
Và chìa khóa cho sự tham gia này

00:13:41.080 --> 00:13:43.296
là giúp mọi người cảm thấy
mình không nhỏ bé.

00:13:43.320 --> 00:13:44.666
Mọi người cảm thấy bất lực,

00:13:44.666 --> 00:13:48.850
và họ mệt mỏi vì không được lắng nghe.

00:13:49.000 --> 00:13:51.376
Cho nên việc chúng tôi làm
là những điều cụ thể,

00:13:51.400 --> 00:13:55.896
và chúng tôi dịch những vấn đề kỹ thuật
sang ngôn ngữ toàn dân

00:13:55.920 --> 00:14:00.410
để cho người dân thấy họ có vai trò
và có thể thực hiện nó cùng nhau.

00:14:00.480 --> 00:14:03.696
Lần đầu tiên, chúng tôi dõi theo
những lời hứa mà mình đã thực hiện

00:14:03.720 --> 00:14:05.216
về hệ thống giao thông sạch,

00:14:05.240 --> 00:14:07.856
và các chính trị gia biết họ phải
thực hiện nó,

00:14:07.880 --> 00:14:10.880
nhưng điểm bùng phát sẽ đến
khi chúng ta thiết lập các liên minh

00:14:10.910 --> 00:14:13.500
người dân, các doanh nghiệp,

NOTE Paragraph

00:14:13.500 --> 00:14:16.066
những người ủng hộ cho
phương tiện giao thông công cộng

00:14:16.066 --> 00:14:18.976
điều đó sẽ làm cho giao thông bằng điện
trở nên bình thường,

00:14:18.976 --> 00:14:22.520
đặc biệt là ở một nước đang phát triển.

NOTE Paragraph

00:14:22.560 --> 00:14:26.256
Cho đến khi cuộc bầu cử tiếp theo diễn ra,

00:14:26.280 --> 00:14:29.696
tôi tin các ứng cử viên sẽ phải
đưa ra vị thế của mình

00:14:29.720 --> 00:14:31.616
trên việc loại bỏ nhiên liệu hóa thạch.

00:14:31.640 --> 00:14:35.950
Bởi vì câu hỏi này phải nằm trong
xu hướng chính trị chủ đạo của chúng tôi.

00:14:35.970 --> 00:14:39.976
Và tôi nói với quý vị rằng, đây không phải
là câu hỏi về chính sách khí hậu

00:14:40.000 --> 00:14:42.730
hay nghị sự về môi trường.

00:14:42.760 --> 00:14:46.050
Nó nói về một đất nước mà chúng tôi muốn

00:14:46.160 --> 00:14:48.256
và về những thành phố chúng tôi có

00:14:48.280 --> 00:14:49.936
những thành phố chúng tôi muốn

00:14:49.960 --> 00:14:52.136
và ai là người đưa ra sự lựa chọn.

00:14:52.160 --> 00:14:55.270
Bởi vì cuối cùng, điều chúng tôi muốn nói

00:14:55.270 --> 00:14:58.496
chính là sự phát triển cùng với
nguồn năng lượng tái tạo

00:14:58.520 --> 00:15:01.210
hoàn toàn tốt cho người dân,

00:15:01.440 --> 00:15:03.856
cho người Costa Rica đang tồn tại ngày nay

00:15:03.880 --> 00:15:07.810
và đặc biệt cho thế hệ
chưa được sinh ra của chúng ta.

NOTE Paragraph

00:15:09.560 --> 00:15:12.616
Đây là bảo tàng quốc gia của chúng tôi.

00:15:12.640 --> 00:15:14.336
Nó tươi sáng là yên bình,

00:15:14.360 --> 00:15:17.056
Và khi quý vị đứng trước nó,

00:15:17.080 --> 00:15:20.376
thật khó tin khi đây từng là
những doanh trại quân đội

00:15:20.400 --> 00:15:22.576
vào cuối thập niên 40.

00:15:22.600 --> 00:15:26.416
Chúng tôi bắt đầu cuộc sống mới
không có quân đội ở nơi này,

00:15:26.440 --> 00:15:30.150
và đây là nơi việc loại bỏ

00:15:30.150 --> 00:15:33.266
các loại nhiên liệu hóa thạch
sẽ được công bố một ngày không xa.

00:15:33.266 --> 00:15:35.536
Và chúng tôi sẽ làm nên lịch sử
một lần nữa.

NOTE Paragraph

00:15:35.560 --> 00:15:36.776
Cảm ơn quý vị.

NOTE Paragraph

00:15:36.800 --> 00:15:38.922
(Vỗ tay)