1
00:00:00,912 --> 00:00:04,300
Benim adım Katrina Spade
ve akşam yemeklerinde ölüm

2
00:00:04,300 --> 00:00:08,320
ve ölmekten bahsetmenin gayet normal 
karşılandığı sağlıkçı bir ailede büyüdüm.

3
00:00:09,080 --> 00:00:12,656
Fakat ailemin çoğunun aksine
ben tıp okuluna gitmedim.

4
00:00:12,680 --> 00:00:16,760
Bunun yerine tasarlamayı öğrenmek
için mimarlık okuluna gittim.

5
00:00:17,920 --> 00:00:20,296
Orada, öldükten sonra 
vücuduma ne olacağı hakkında

6
00:00:20,320 --> 00:00:23,880
merak duymaya başladım.

7
00:00:24,440 --> 00:00:26,720
Yakınlarım ve sevdiklerim
benimle ne yaparlardı?

8
00:00:27,960 --> 00:00:31,696
Eğer varoluş ve ölümlü
olduğumuz gerçeği

9
00:00:31,720 --> 00:00:33,416
moralinizi bozmuyorsa bile,

10
00:00:33,440 --> 00:00:36,880
mevcut cenaze işlerimiz
durumu bozacaktır.

11
00:00:37,920 --> 00:00:42,680
Günümüzde, Amerikalıların neredeyse
%50'si, geleneksel defni tercih ediyor.

12
00:00:43,600 --> 00:00:45,816
Geleneksel defin tahnitle başlar,

13
00:00:45,840 --> 00:00:48,616
defin görevlilerinin, 
cesedin vücut sıvılarını boşaltıp

14
00:00:48,640 --> 00:00:52,496
ölü bedeni korumak ve canlıymış 
gibi göstermek için tasarlanmış

15
00:00:52,520 --> 00:00:54,560
bir karışımla doldurdukları işlem.

16
00:00:55,440 --> 00:00:58,976
Sonra bildiğiniz gibi, 
cenazeler bir tabut içerisinde,


17
00:00:59,000 --> 00:01:01,176
mezarlıktaki beton kaplı bir mezara

18
00:01:01,200 --> 00:01:02,400
defnedilir.

19
00:01:04,480 --> 00:01:06,776
Biz, yaklaşık olarak, ABD mezarlıklarına

20
00:01:06,800 --> 00:01:10,560
bir Golden Gate Köprüsü inşa
edecek kadar metal gömüp

21
00:01:12,120 --> 00:01:16,016
1,800 aileye ev inşa etmeye
yetecek kadar odun kullanıp

22
00:01:16,040 --> 00:01:18,816
ve sekiz olimpik yüzme
havuzunu dolduracak oranda

23
00:01:18,840 --> 00:01:21,880
formaldehit içeren
tahnit sıvısı kullanıyoruz.

24
00:01:23,160 --> 00:01:27,160
Bunun yanı sıra, dünya çapında
mezarlıkların kapasiteleri dolmakta.

25
00:01:27,720 --> 00:01:30,536
Görünüşe göre,
birine sonsuza kadar yatacağı

26
00:01:30,560 --> 00:01:34,096
bir toprak parçası satmak,
mantıklı bir iş değil.

27
00:01:34,120 --> 00:01:36,136
(Kahkaha)

28
00:01:36,160 --> 00:01:37,776
Kimden çıktı bu fikir?

29
00:01:37,800 --> 00:01:41,480
Bazı yerlerde, ne kadar paranız
olursa olsun, arsa satın alamıyorsunuz.

30
00:01:42,680 --> 00:01:45,760
Nihayetinde, ölü yakma
oranları hızla tavan yaptı.

31
00:01:46,280 --> 00:01:51,336
1950'de, ninenizin ölümden
sonra yakılmasını önerecek olsaydınız,

32
00:01:51,360 --> 00:01:53,760
ölüm döşeğinin uzağına
tekmelenmeniz muhtemeldi.

33
00:01:54,520 --> 00:01:58,176
Günümüzde Amerikalıların neredeyse
yarısı ölü yakımını tercih ediyor,

34
00:01:58,200 --> 00:01:59,520
daha basit,

35
00:02:00,680 --> 00:02:02,096
daha uygun

36
00:02:02,120 --> 00:02:04,660
ve doğaya daha az zararlı
olduğunu düşündükleri için.

37
00:02:05,720 --> 00:02:10,496
Eskiden ölü yakımının,
çevreci bir son olduğunu düşünürdüm.

38
00:02:10,520 --> 00:02:12,320
Ama bir düşünün.

39
00:02:12,960 --> 00:02:15,856
Ölü yakımı, ölümümüzün ardından dünyaya

40
00:02:15,880 --> 00:02:18,320
bir şeyler geri verme 
ihtimalimizi yok ediyor.

41
00:02:19,440 --> 00:02:23,616
Cesetleri küle dönüştürmek için
enerji ağırlıklı bir işlem uygulanıyor,

42
00:02:23,640 --> 00:02:26,800
havayı kirletiyor ve iklim
değişikliğine katkıda bulunuyor.

43
00:02:27,800 --> 00:02:30,096
Bunlarla birlikte, ABD'deki ölü yakımı

44
00:02:30,120 --> 00:02:34,416
her yıl atmosfere 280
milyon kilogram ağırlığında

45
00:02:34,440 --> 00:02:36,120
karbondioksit yayıyor.

46
00:02:38,080 --> 00:02:40,416
Acı verici gerçek ise,

47
00:02:40,440 --> 00:02:44,320
çoğumuzun bu dünyada yapacağı son şey

48
00:02:45,040 --> 00:02:46,240
onu zehirlemek olacak.

49
00:02:51,120 --> 00:02:56,816
Sanki, doğayla aramıza 
mümkün olabildiğince fazla mesafe koyan

50
00:02:56,840 --> 00:03:00,456
bir statükoyu,
bu gerçekliği yok sayarak,

51
00:03:00,480 --> 00:03:02,120
yaratıp kabul etmişiz.

52
00:03:02,600 --> 00:03:05,456
Modern defin işlemlerimiz,
ölümden sonraki doğal sürecin

53
00:03:05,480 --> 00:03:08,160
bedende oluşmasını
engelleyecek şekildedir.

54
00:03:08,800 --> 00:03:11,920
Başka bir ifadeyle, bu işlemlerin amacı
çürümemizi engellemektir.

55
00:03:13,320 --> 00:03:15,136
Ama gerçek şu ki,

56
00:03:15,160 --> 00:03:17,760
doğa, ölüm işinde gerçekten iyidir.

57
00:03:19,440 --> 00:03:20,816
Hepimiz gördük.

58
00:03:20,840 --> 00:03:23,576
Organik malzemeler doğada öldüğünde,

59
00:03:23,600 --> 00:03:27,336
mikrop ve bakteriler onları,
besin açısından zengin toprağa dönüştürüp,

60
00:03:27,360 --> 00:03:28,920
yaşam döngüsünü tamamlar.

61
00:03:29,800 --> 00:03:33,160
Doğada, ölümden yaşam doğar.

62
00:03:36,000 --> 00:03:39,480
Mimarlık okulununda bunu düşünüyordum

63
00:03:40,400 --> 00:03:43,240
ve ölüm işlerini yeniden tasarlamak
için bir plana koyuldum.

64
00:03:44,000 --> 00:03:46,056
Yeryüzüne faydalı olan

65
00:03:46,080 --> 00:03:47,936
ve korkulan bir şeyden ziyade

66
00:03:47,960 --> 00:03:51,520
doğayı rehber olarak kullanan
bir sistem yaratabilir miyim?


67
00:03:52,680 --> 00:03:54,800
Gezegene daha kibar davranan bir şey?

68
00:03:55,400 --> 00:03:58,096
Her şeyden önce o gezegen
bizim bütün yaşamımızı,

69
00:03:58,120 --> 00:03:59,840
yaşayan bedenimizi destekliyor.

70
00:04:01,160 --> 00:04:03,656
Ve ben bunu çizim tahtasının

71
00:04:03,680 --> 00:04:04,880
her yerine koyarken

72
00:04:05,600 --> 00:04:06,800
telefon çaldı.

73
00:04:07,520 --> 00:04:08,720
Arkadaşım Kate'di.

74
00:04:09,640 --> 00:04:13,256
"Tam inekleri kompost eden çiftçileri

75
00:04:13,280 --> 00:04:15,560
duydunuz mu?" dedi.

76
00:04:17,360 --> 00:04:19,495
''Mmm.'' dedim.

77
00:04:19,519 --> 00:04:21,279
(Kahkahalar)

78
00:04:22,880 --> 00:04:25,576
Tarım kurumlarındaki çiftçilerin
yıllardır

79
00:04:25,600 --> 00:04:29,016
çiftlik hayvanı mortalite kompostu
denilen bir şeyi uyguladıklarını

80
00:04:29,040 --> 00:04:30,576
ortaya çıktı.

81
00:04:30,600 --> 00:04:34,576
Mortalite kompostu, azotu yüksek bir
hayvanı aldığınız

82
00:04:34,600 --> 00:04:37,760
ve karbonu yüksek kompostlayıcı
materyallerle kapladığınız yerdir.

83
00:04:38,400 --> 00:04:41,416
Bu aerobik bir süreçtir,
bu nedenle oksijen gerektirir

84
00:04:41,440 --> 00:04:43,760
ve bol miktarda nem gerektirir.

85
00:04:44,800 --> 00:04:49,176
En basit düzenekte, yüksek karbon içeren
odun parçaları ile

86
00:04:49,200 --> 00:04:50,536
kaplanır ve yağmurun


87
00:04:50,560 --> 00:04:54,856
nem sağlaması ve esintilerin oksijen
sağlaması için

88
00:04:54,880 --> 00:04:56,640
dışarı da bırakılır.

89
00:04:57,800 --> 00:05:00,016
9 ay içinde,

90
00:05:00,040 --> 00:05:03,080
geriye kalan besin açısından zengin
organik gübredir.

91
00:05:04,040 --> 00:05:07,376
Et tamamen organik gübreye dönüşmüştür,

92
00:05:07,400 --> 00:05:08,960
kemikler gibi.

93
00:05:10,520 --> 00:05:11,736
Biliyorum.

94
00:05:11,760 --> 00:05:13,256
(Kahkahalar)

95
00:05:13,280 --> 00:05:17,456
Kendimi kesin ayrıştırma ineği derdim

96
00:05:17,480 --> 00:05:20,560
fakat bir bilim insanı olmaktan
çok uzağım

97
00:05:21,240 --> 00:05:23,216
ve bunun doğru olduğunu
söyleyebileceğiniz

98
00:05:23,216 --> 00:05:27,376
şeylerden biri ayrıştırma sürecine
''sihir'' demem.

99
00:05:27,400 --> 00:05:31,256
(Kahkahalar)

100
00:05:31,280 --> 00:05:33,720
Yani, insanlar olarak yapmamız gereken

101
00:05:34,680 --> 00:05:37,440
doğanın işini yapabilmesi için doğru
ortamı oluşturmak.

102
00:05:38,040 --> 00:05:41,536
Antibakteriyel sabunun tersi gibi.

103
00:05:41,560 --> 00:05:42,916
Onlara karşı savaşmaktansa,

104
00:05:42,916 --> 00:05:46,160
mikrop ve bakterileri kollarımızı açıp
karşılayalım.

105
00:05:46,840 --> 00:05:49,576
Yeni moleküllerin içinde birleşen

106
00:05:49,600 --> 00:05:53,616
bu küçük, muhteşem yaratıklar

107
00:05:53,640 --> 00:05:56,960
molekülleri daha küçük molekül
ve atomlara bölüyorlar.

108
00:05:58,280 --> 00:06:01,520
Başka bir deyişle, inek dönüştürüldü.

109
00:06:02,160 --> 00:06:03,720
Artık bir inek değildir.

110
00:06:04,440 --> 00:06:06,400
Doğaya geri döndürüldü.

111
00:06:07,800 --> 00:06:09,760
Gördünüz mü? Bu bir sihir.

112
00:06:12,440 --> 00:06:15,160
Aramayı cevapladıktan sonra

113
00:06:15,160 --> 00:06:17,092
kafamda yanan ampulü
hayal edebilirsiniz.

114
00:06:17,540 --> 00:06:19,506
İnsanları alıp onları toprağa
dönüştürecek

115
00:06:19,506 --> 00:06:22,520
hayvancılık mortalite kompostunun
prensiplerine dayanan

116
00:06:23,440 --> 00:06:26,720
bir sistem tasarlıyordum.

117
00:06:31,840 --> 00:06:33,736
Hızlı geçen 5 yılda

118
00:06:33,760 --> 00:06:37,976
proje asla hayal edemeyeceğim
şekilde kendi yolunda gelişti.

119
00:06:38,000 --> 00:06:42,456
İnsanları toprağa dönüştüren,
hayvancılık mortalitesi kompostunun


120
00:06:42,480 --> 00:06:45,976
bilime dayanarak ölçeklenebilir,
değiştirilebilir, kâr amacı gütmeyen

121
00:06:46,000 --> 00:06:48,480
kentsel bir model yaptık.

122
00:06:49,600 --> 00:06:52,936
Toprak bilimi, ayrışma,
alternatif ölüm bakımı,

123
00:06:52,960 --> 00:06:55,496
hukuk ve mimarlık konularında uzmanlarla

124
00:06:55,520 --> 00:06:57,210
partner olduk ve işbirliği yaptık.

125
00:06:57,680 --> 00:07:00,801
Bu sistemin protitipini yapmak için
bireylerden ve kuruluşlardan

126
00:07:00,960 --> 00:07:04,616
fon topladık ve

127
00:07:04,640 --> 00:07:08,416
dünyanın farklı yerlerinden
binlerce insanın bunun bir seçenek

128
00:07:08,440 --> 00:07:10,680
olmasını istediğini duyduk.

129
00:07:13,080 --> 00:07:14,296
Tamam.

130
00:07:14,320 --> 00:07:16,136
Sonraki birkaç yılda,

131
00:07:16,160 --> 00:07:22,056
Seattle'da tam ölçekli insan geri
dönüşüm tesisi kurmak

132
00:07:22,080 --> 00:07:23,856
bizim amacımız oldu.

133
00:07:23,880 --> 00:07:27,720
(Alkış)

134
00:07:31,880 --> 00:07:33,080
Hayal edin,

135
00:07:33,880 --> 00:07:35,816
halka açık bir park,

136
00:07:35,840 --> 00:07:37,576
cenaze evlerinin bir bölümü,

137
00:07:37,600 --> 00:07:40,296
sevdiğimiz insanların mezarlarının
bir kısmı,

138
00:07:40,320 --> 00:07:43,416
doğanın döngüleri ile tekrardan
bağlanacağımız

139
00:07:43,440 --> 00:07:46,240
ve bedenlere kibarlık ve saygı ile
yaklaşacağımız bir yer.

140
00:07:48,640 --> 00:07:50,576
Altyapı kolaydı.

141
00:07:50,600 --> 00:07:52,216
Dikey bir çekirdeğin içinde,

142
00:07:52,240 --> 00:07:56,336
gövdeler ve ağaç yongaları
hızlandırılmış doğal ayrışma

143
00:07:56,360 --> 00:07:57,656
veya kompost hâline gelir

144
00:07:57,680 --> 00:07:59,400
ve toprağa dönüştürülür.

145
00:08:01,160 --> 00:08:05,600
Biri öldüğünde bedeni insan gübresi
tesisine götürülür.

146
00:08:06,480 --> 00:08:09,256
Ölenler basit bir örtü içinde
sarıldıktan sonra,

147
00:08:09,280 --> 00:08:12,320
aile ve arkadaşları tarafından

148
00:08:13,160 --> 00:08:16,040
doğal ayrıştırma sistemini içeren
çekirdeğin üzerine taşınır.

149
00:08:18,680 --> 00:08:20,536
Tören sırasında,

150
00:08:20,560 --> 00:08:22,936
bedeni çekirdeğin üstüne kibarca koyarlar

151
00:08:22,960 --> 00:08:24,481
ve odun parçalarıyla kaplarlar.

152
00:08:25,360 --> 00:08:29,320
Bu insandan toprağa dönüşü
başlatır.

153
00:08:31,000 --> 00:08:34,360
Sonraki birkaç hafta beden doğal
olarak gübreye döner.

154
00:08:34,850 --> 00:08:37,736
Mikroplar ve bakteriler, zengin, dünyevi
toprak olan yeni bir

155
00:08:37,760 --> 00:08:39,956
bir madde oluşturmak için önce
karbon olurlar,

156
00:08:39,956 --> 00:08:41,280
sonra protein.

157
00:08:42,640 --> 00:08:45,300
Bu toprak yeni bir hayat oluşturmak
için kullanılabilir.

158
00:08:45,800 --> 00:08:48,480
Sonunda, bir limon ağacı olabilirsiniz.

159
00:08:49,586 --> 00:08:50,736
(Alkış)

160
00:08:50,760 --> 00:08:51,976
Evet, teşekkürler.

161
00:08:52,000 --> 00:08:55,360
(Alkış)

162
00:08:57,880 --> 00:09:00,416
Şu anda kim limonlu pasta
yapmayı düşünüyor?

163
00:09:00,440 --> 00:09:02,576
(Kahkahalar)

164
00:09:02,600 --> 00:09:03,800
Limon damlası?

165
00:09:04,720 --> 00:09:05,920
Daha güçlü bir şey?

166
00:09:07,320 --> 00:09:09,536
Çekirdeği konuşlandırmaya ek olarak

167
00:09:09,560 --> 00:09:12,256
bu binalar anma hizmetleri ve yaşam
sonu planlaması için

168
00:09:12,280 --> 00:09:15,880
alan sağlayarak yasayı
desteklemeye çalışacaktır.

169
00:09:16,560 --> 00:09:19,096
Geri dönüş potansiyeli çok büyük.

170
00:09:19,120 --> 00:09:24,086
Eski kiliseler ve endüstriyel depolar,
toprak yapabileceğimiz

171
00:09:24,086 --> 00:09:26,850
ve hayatı onurlandırabileceğimiz bir yere
dönüştürülebilir.

172
00:09:27,800 --> 00:09:29,976
Kremasyon oranlarının artması

173
00:09:30,000 --> 00:09:32,630
ve dinsel ilişkinin azalmasıyla

174
00:09:32,630 --> 00:09:34,896
geçen yüz yıl boyunca seyreltilmiş
ayin görüşünü

175
00:09:34,920 --> 00:09:37,560
geri getirmek istiyoruz.

176
00:09:39,440 --> 00:09:42,976
Bizim Seattle'daki tesisimiz 
dünyanın her yerinde yapılması için

177
00:09:43,000 --> 00:09:44,600
bir model olabilir.

178
00:09:45,120 --> 00:09:48,256
Güney Afrika, Avustralya,İngiltere
ve daha ötesindeki

179
00:09:48,280 --> 00:09:51,200
topluluklardan haber aldık.

180
00:09:51,960 --> 00:09:54,290
Başkalarının teknik özellikleri

181
00:09:54,290 --> 00:09:57,760
ve düzenleyici en iyi uygulamaları
içerecek tesisleri tasarlamalarına

182
00:09:58,240 --> 00:10:00,816
ve inşa etmelerine yardımcı olacak

183
00:10:00,840 --> 00:10:02,560
bir tasarım aracı oluşturuyoruz.

184
00:10:03,080 --> 00:10:05,576
Bireylere, kuruluşlara,
ve yolun sonunda,

185
00:10:05,600 --> 00:10:07,816
belediyelere kendi şehirlerinde
tesislerini

186
00:10:07,840 --> 00:10:10,800
inşa etmelerine yardım etmek
istiyoruz.

187
00:10:12,040 --> 00:10:16,016
Fikrimiz içinde aynı sistemi içeren
bu mekânların her birinin

188
00:10:16,040 --> 00:10:18,336
diğerlerinden farklı görünmesi
ve hissettirmesi.

189
00:10:18,336 --> 00:10:22,016
Oldukları bölge ve hizmet ettikleri
insanlara göre

190
00:10:22,040 --> 00:10:23,960
dizayn edilmeleri gerekiyor.

191
00:10:26,480 --> 00:10:29,696
Diğer fikir ise destek gösteren
çalışanların bakım ile ilgili

192
00:10:29,720 --> 00:10:33,280
ailelere ve sevdiklerinin bedeninin
hazırlanma sürecine yardım etmeleri.

193
00:10:34,520 --> 00:10:37,936
Kafa karıştıran ve güçsüzleştiren 
uygulamaları ortadan kaldırıyor

194
00:10:37,960 --> 00:10:41,440
güzel ve anlamlı ve şeffaf 
bir sistem

195
00:10:42,320 --> 00:10:43,640
yaratıyoruz.

196
00:10:45,080 --> 00:10:47,340
Biz insanın ekolojik ölüm
bakımına erişimin

197
00:10:47,340 --> 00:10:48,960
insan hakkı olduğuna inanıyoruz.

198
00:10:52,640 --> 00:10:55,736
Eskilerden gelen sözü bilirsiniz,

199
00:10:55,760 --> 00:10:58,336
eğer bir ineği gübre yapabilirsen,
insanı da yaparsın.

200
00:10:58,360 --> 00:11:01,360
(Kahkahalar)

201
00:11:03,280 --> 00:11:04,760
Doğru olduğu ortaya çıktı.

202
00:11:06,320 --> 00:11:09,376
2014'ten bu yana, Kuzey Carolina'nın
tepelerinde,

203
00:11:09,400 --> 00:11:11,256
Western Carolina Üniversitesi'nde

204
00:11:11,280 --> 00:11:15,200
Adli Antropoloji Bölümü ile 
pilot bir proje yürütüyoruz.

205
00:11:16,200 --> 00:11:19,576
Altı donörün vücudu odun 
parçaları ile kaplanmış hâlde,

206
00:11:19,600 --> 00:11:21,896
oksijen esintiden sağlanıyordu,

207
00:11:21,920 --> 00:11:24,200
mikroplar ve bakteriler
işlerini yapıyordu.

208
00:11:25,440 --> 00:11:28,936
Pilot programı doğar gübrelemenin
insan vücudunu toprağa çevirmede

209
00:11:28,960 --> 00:11:32,656
kullanmanın münkün olduğunu

210
00:11:32,680 --> 00:11:34,600
göstermemize yardımcı oldu

211
00:11:35,400 --> 00:11:37,800
ve diğere üniversitelerle de çalışıyoruz.

212
00:11:38,480 --> 00:11:41,360
Washington State Üniversitesi'nin 
toprak bilimcileri,

213
00:11:42,520 --> 00:11:44,056
mezun öğrencileri,

214
00:11:44,080 --> 00:11:48,136
civaya ne olduğunu anlamamız için

215
00:11:48,160 --> 00:11:51,080
civalı alaşım ile dişleri kaplama
konusunda çalışıyorlar.

216
00:11:52,040 --> 00:11:54,096
Daha sonra, kompostlama sürecinde

217
00:11:54,120 --> 00:11:57,576
kemoterapi ilaçlarına ve ilaçlara ne
olacağını ve ek bir iyileştirme

218
00:11:57,600 --> 00:11:59,336
gerekip gerekmediğini belirlemek

219
00:11:59,360 --> 00:12:01,720
için deneylere başlayacağız.

220
00:12:05,640 --> 00:12:07,376
Bu arada,

221
00:12:07,400 --> 00:12:09,896
dönüştürme, özellikle bu tip dönüştürme

222
00:12:09,920 --> 00:12:12,280
çok fazla sıcaklık ortaya çıkarıyor.

223
00:12:13,880 --> 00:12:18,656
Bir hafta sonra beşinci donörümüzün
bedenini dönüştürmeye başladık,

224
00:12:18,680 --> 00:12:21,816
odun parçası öbeğindeki sıcaklık
158 Fahrenheit dereceye

225
00:12:21,840 --> 00:12:24,920
ulaştı.

226
00:12:26,120 --> 00:12:29,136
Bu ısıyı enerjiyi yaratmak için


227
00:12:29,160 --> 00:12:31,600
veya soğukta ısınmak için
kullandığınızı hayal edin.

228
00:12:33,040 --> 00:12:34,880
Ölüm bakımı devrimi başladı.

229
00:12:35,720 --> 00:12:37,780
Yaşıyor olmak için heyecan verici
bir zaman.

230
00:12:39,640 --> 00:12:40,856
Teşekkürler.

231
00:12:40,880 --> 00:12:44,360
(Alkış)