WEBVTT

00:00:00.810 --> 00:00:04.841
Ես ուզում եմ պատմել մահվան ու
ճարտարապետության մասին:

NOTE Paragraph

00:00:04.841 --> 00:00:09.471
Հարյուրավոր տարիներ առաջ մենք մահանում
էինք թոքերի բորբոքումից,

00:00:09.471 --> 00:00:12.768
եթե դրանք շարունակվեին
կսպանիեն մեզ շատ արագ:

00:00:12.768 --> 00:00:16.502
Մենք մահանում ենք տանը, մեր անկողնում
հարազատների խնամքի ներքո

00:00:16.502 --> 00:00:18.294
չնայաց դա այլ տարբերակ է

00:00:18.294 --> 00:00:20.884
քանի որ շատ մարդիկ բուժվելու 
հնարավորություն չունեն:

NOTE Paragraph

00:00:21.614 --> 00:00:24.393
20-րդ դարում շատ բաներ փոխվեցին:

00:00:24.393 --> 00:00:26.490
Հայտնվեց նոր դեղամիջոց՝ պենիցիլին,

00:00:26.490 --> 00:00:28.975
այդպիսով մենք կարող էինք բուժել 
հիվանդությունները:

00:00:28.975 --> 00:00:32.249
Նոր սարքավորումներ ստեղծվեցին, ինչպիսինն է
ռենտգենի ապառատը:

00:00:32.249 --> 00:00:34.501
Քանզի դրանք մեծ էին ու շատ
թանկարժեք,

00:00:34.501 --> 00:00:37.519
մեզ անհրաժեշտ էին խոշոր, կենտրոնացված
շենքեր,

00:00:37.519 --> 00:00:39.818
և դրանք դարձան մեր նոր հիվանդանոցները

NOTE Paragraph

00:00:39.818 --> 00:00:41.241
Երկրորդ ՀՊ-ից հետո

00:00:41.241 --> 00:00:43.881
շատ երկրներ հիմնեցին առողջապահական
համակարգեր

00:00:43.881 --> 00:00:46.528
որ, կարիք ունեցողները բուժում ստանային:

00:00:46.528 --> 00:00:50.777
Արդյունք այն էր, որ դարի սկզբում 
կյանքը երկարեց մինչև 45

00:00:50.777 --> 00:00:52.960
գրեթե 2 անգամ:

00:00:52.960 --> 00:00:57.058
20-րդ դարը շատ մեծ հաջողություն բերեց
գիտությանը

00:00:57.058 --> 00:01:00.785
բայց կենտրոնանալով կյանքի վրա
բոլորը մորացան մահվան մասին,

00:01:00.785 --> 00:01:03.190
անգամ մեր մոտեցումը փոխվեց դեպի մահը:

NOTE Paragraph

00:01:03.580 --> 00:01:04.783
Հիմա ես ճարտարապետ եմ,

00:01:04.783 --> 00:01:08.025
վերջին մեկ ու կես տարվա ընթացքում
հետևում էի այս փոփոխություններին

00:01:08.025 --> 00:01:11.179
ու նրան, թե ինչպես է կապված 
ճարտարապետությունը մահվան հետ:

00:01:11.179 --> 00:01:14.412
Մարդիկ հիմա մահանում են քաղցկեղից
ու սրտի արատից,

00:01:14.412 --> 00:01:18.408
և սա նշանակում է, որ մեզնից շատերը
քրոնիկ հիվանդություններ կունենան

00:01:18.408 --> 00:01:20.382
մեր կյանքի վեջում:

00:01:20.382 --> 00:01:21.495
Այդ ընթացքում

00:01:21.495 --> 00:01:26.558
մենք երկար ժամ էր կանցկացնենք 
հիվանդանոցներում:

NOTE Paragraph

00:01:26.558 --> 00:01:28.764
Բոլորս էլ եղել ենք ժամանակակից
հիվանդանոցում:

00:01:28.764 --> 00:01:32.154
Գիտենք ֆլուորեսցենտային լույսերի, 
անվերջ միջանցքների

00:01:32.154 --> 00:01:35.172
ու այնտեղ շարված անհարմար աթորների
մասին:

00:01:35.172 --> 00:01:38.934
Հիվանդանոցի ճարտարապետությունը
ունի բավականին վատ համբավ:

00:01:38.934 --> 00:01:42.091
Բայց իրականում, միշտ չէ, որ այն
ունեցել է այսպիսի համբավ:

NOTE Paragraph

00:01:42.091 --> 00:01:46.425
Լ՛օսպեդալե դելի Ինոսենտի հիվանդանոցը
կառուցել է Բրունելեսկին 1419թ,

00:01:46.425 --> 00:01:50.172
ով եղել է իր ժամանակի ամենահայտնի
ճարտարապետներից մեկը:

00:01:50.172 --> 00:01:53.515
Եվ ես, որ նայում եմ այդ շենքին, հետո 
մտացում՝ այսօրվա հիվանդանոցի մասին

00:01:53.515 --> 00:01:56.603
ինձ զարմացնում է մի բան՝ այդ շենքի 
փառասիրությունը:

00:01:56.603 --> 00:01:58.252
Դա իսկապես հրաշալի
շինություն է:

00:01:58.252 --> 00:02:00.086
Այն մեջտեղում ունի մի քանի բակ,

00:02:00.086 --> 00:02:02.619
ինչով էլ պայմանավորված է սենյակների
լույսը, մաքուր օդը

00:02:02.619 --> 00:02:05.032
սենյակներն էլ մեծ են ու ունեն բարձր
առաստաղներ,

00:02:05.032 --> 00:02:07.516
որպեսզի մարդիկ հարմարավետ զգան իրենց:

00:02:07.516 --> 00:02:09.281
Եվ դա նաև գեղեցիկ է:

00:02:09.281 --> 00:02:13.112
Մեկ-մեկ մենք մորանում ենք, որ դա 
նույնպես հնարավոր է հիվանդանոցում:

NOTE Paragraph

00:02:13.112 --> 00:02:17.135
Եթե մենք ուզում ենք մահանալու համար ավելի
լավ շենքեր, պիտի խոսենք դրանց մասին,

00:02:17.135 --> 00:02:19.706
բայց քանզի մենք համարում ենք մահվան մասին
թեման անհարմար,

00:02:19.706 --> 00:02:21.146
մենք չենք խոսում դրա մասին,

00:02:21.146 --> 00:02:24.458
և չենք հարցնում, թե որպես հասարակություն
ինչպես ենք մոտենում մահին:

00:02:24.458 --> 00:02:27.632
Իմ հետազոտության մեջ ինձ զարմացնող 
բաներից մեկն այն էր,

00:02:27.632 --> 00:02:30.317
թե իրականում վերաբերմունքները ինչքան
փոփոխական են լինում:

00:02:30.317 --> 00:02:32.709
Սա առաջին դիակիզարանն է Միացյան 
Թագավորությունում,

00:02:32.709 --> 00:02:35.518
որը կառուցվել է Յոկինգում, 1870-ական
թվականներին:

00:02:35.518 --> 00:02:38.925
Շենքը կառուցելուց հետո,
շատ բողոքներ եղան գյուղում:

00:02:38.925 --> 00:02:43.808
Դիակիզումը սոցիալապես ընդունելի չէր
և մարդկանց 99,8 տոկոսին թաղում էին:

00:02:43.808 --> 00:02:47.584
Եվ ընդհամենը 100 տարի հետո, մեզնից
երեք քառորդն է դիակիզվել:

00:02:47.584 --> 00:02:50.111
Մարդիկ իրականում ընդունւմ են
փոփոխություններ,

00:02:50.111 --> 00:02:52.512
եթե սկսում են խոսել դրանց մասին:

NOTE Paragraph

00:02:52.512 --> 00:02:55.835
Այսպիսով, մահվան և ճարտարապետության 
մասին այս զրույցը

00:02:55.835 --> 00:02:58.994
այն էր, ինչով ես ուզում էի սկսել
իմ առաջին ցուցահանդեսը

00:02:58.994 --> 00:03:02.220
հունիսին Վենետիկում, որը կոչվում էր
"Մահը Վենետիկում":

00:03:02.220 --> 00:03:05.494
Այն նախտեսված էր լինելու այնքան աշխույժ,

00:03:05.494 --> 00:03:07.692
որ մարդիկ ներգրավված լինեին դրանում:

00:03:07.692 --> 00:03:10.947
Սա մեր ցուցանմուշներից մեկն է՝ 
Լոնդոնի ինտերակտիվ քարտեզը

00:03:10.947 --> 00:03:13.622
որը ցույց է տալիս, թե քաղաքում ինչքան
անշարժ գույք է

00:03:13.622 --> 00:03:15.501
տրվում մահանալու համար

00:03:15.501 --> 00:03:17.870
և եթե դուք ձեռքով անցնեք քարտեզի վրայով

00:03:17.870 --> 00:03:22.699
այդ անշարշ գույքի, շինության կամ 
գերեզմանատան անունը կհայտնվի:

00:03:22.699 --> 00:03:25.207
Մեր երկրորդ ցուցահանդեսում
եղել են մի շարք բացիկներ,

00:03:25.207 --> 00:03:27.204
և մարդիկ կարող էին դրանք տանել
իրենց հետ:

00:03:27.204 --> 00:03:29.665
Դրանց մեջ ներկայացված էին 
տներ, հիվանդանոցներ

00:03:29.665 --> 00:03:32.080
գերեզմանատներ և դիարաններ,

00:03:32.080 --> 00:03:34.541
և դրանք պատմում էին տարբեր 
տարածքների մասին

00:03:34.541 --> 00:03:35.541
որտեղով անցնում ենք:

00:03:37.374 --> 00:03:39.719
Մենք ուզում էինք ցույց տալ, որ 
մահվան վայրը

00:03:39.719 --> 00:03:42.970
շատ կարեվոր մաս է կազմում:

NOTE Paragraph

00:03:42.970 --> 00:03:47.753
Տարօրինակ էին ցուցահանդեսի այցելուների
արձագանքները,

00:03:47.753 --> 00:03:50.121
հատկապես տեսահոլովակների համար:

00:03:50.121 --> 00:03:53.813
Մարդիկ պարում էին, վազում
թռչկոտում,

00:03:53.813 --> 00:03:56.808
նրանք փորձում էին ակտիվացնել
ցուցահադեսը տարբեր ձևերով,

00:03:56.808 --> 00:03:59.252
բայց մի պահ նրանք դադար էին
տալիս

00:03:59.252 --> 00:04:01.986
ու հիշում, որ գտնվում են մահվան
մասին ցուցահանդեսում,

00:04:01.986 --> 00:04:04.610
և մի գուցե այդպես չպիտի իրենց դրսևորեն:

00:04:04.610 --> 00:04:07.257
Բայց ես ձեզ կհարցնեմ, արդյոք կա 
դրսևորման ձև,

00:04:07.257 --> 00:04:09.532
որով դուք կարող եք ցույց տակ ձեր վերաբերմունքը 
մահվան շուրջը

00:04:09.532 --> 00:04:14.083
և եթե չկա, ես կխնդրեի մտածել, 
որն է լավ մահը,

00:04:14.083 --> 00:04:17.752
և ի՞նչ եք կարծում ճարտարապետությունը, որ 
նպաստում է լավ մահվանը,

00:04:17.752 --> 00:04:22.480
միգուցե դա նման չպիտի ինի մի քիչ այս մեկին կամ
ավելի շատ նման լինի այն մյուսին:

NOTE Paragraph

00:04:22.480 --> 00:04:24.694
Շնորհակալություն:

NOTE Paragraph

00:04:24.694 --> 00:04:26.714
(Ծափահարություններ)