0:00:00.810,0:00:04.841
Ես ուզում եմ պատմել մահվան ու[br]ճարտարապետության մասին:

0:00:04.841,0:00:09.471
Հարյուրավոր տարիներ առաջ մենք մահանում[br]էինք թոքերի բորբոքումից,

0:00:09.471,0:00:12.768
եթե դրանք շարունակվեին[br]կսպանիեն մեզ շատ արագ:

0:00:12.768,0:00:16.502
Մենք մահանում ենք տանը, մեր անկողնում[br]հարազատների խնամքի ներքո

0:00:16.502,0:00:18.294
չնայաց դա այլ տարբերակ է

0:00:18.294,0:00:20.884
քանի որ շատ մարդիկ բուժվելու [br]հնարավորություն չունեն:

0:00:21.614,0:00:24.393
20-րդ դարում շատ բաներ փոխվեցին:

0:00:24.393,0:00:26.490
Հայտնվեց նոր դեղամիջոց՝ պենիցիլին,

0:00:26.490,0:00:28.975
այդպիսով մենք կարող էինք բուժել [br]հիվանդությունները:

0:00:28.975,0:00:32.249
Նոր սարքավորումներ ստեղծվեցին, ինչպիսինն է[br]ռենտգենի ապառատը:

0:00:32.249,0:00:34.501
Քանզի դրանք մեծ էին ու շատ[br]թանկարժեք,

0:00:34.501,0:00:37.519
մեզ անհրաժեշտ էին խոշոր, կենտրոնացված[br]շենքեր,

0:00:37.519,0:00:39.818
և դրանք դարձան մեր նոր հիվանդանոցները

0:00:39.818,0:00:41.241
Երկրորդ ՀՊ-ից հետո

0:00:41.241,0:00:43.881
շատ երկրներ հիմնեցին առողջապահական[br]համակարգեր

0:00:43.881,0:00:46.528
որ, կարիք ունեցողները բուժում ստանային:

0:00:46.528,0:00:50.777
Արդյունք այն էր, որ դարի սկզբում [br]կյանքը երկարեց մինչև 45

0:00:50.777,0:00:52.960
գրեթե 2 անգամ:

0:00:52.960,0:00:57.058
20-րդ դարը շատ մեծ հաջողություն բերեց[br]գիտությանը

0:00:57.058,0:01:00.785
բայց կենտրոնանալով կյանքի վրա[br]բոլորը մորացան մահվան մասին,

0:01:00.785,0:01:03.190
անգամ մեր մոտեցումը փոխվեց դեպի մահը:

0:01:03.580,0:01:04.783
Հիմա ես ճարտարապետ եմ,

0:01:04.783,0:01:08.025
վերջին մեկ ու կես տարվա ընթացքում[br]հետևում էի այս փոփոխություններին

0:01:08.025,0:01:11.179
ու նրան, թե ինչպես է կապված [br]ճարտարապետությունը մահվան հետ:

0:01:11.179,0:01:14.412
Մարդիկ հիմա մահանում են քաղցկեղից[br]ու սրտի արատից,

0:01:14.412,0:01:18.408
և սա նշանակում է, որ մեզնից շատերը[br]քրոնիկ հիվանդություններ կունենան

0:01:18.408,0:01:20.382
մեր կյանքի վեջում:

0:01:20.382,0:01:21.495
Այդ ընթացքում

0:01:21.495,0:01:26.558
մենք երկար ժամ էր կանցկացնենք [br]հիվանդանոցներում:

0:01:26.558,0:01:28.764
Բոլորս էլ եղել ենք ժամանակակից[br]հիվանդանոցում:

0:01:28.764,0:01:32.154
Գիտենք ֆլուորեսցենտային լույսերի, [br]անվերջ միջանցքների

0:01:32.154,0:01:35.172
ու այնտեղ շարված անհարմար աթորների[br]մասին:

0:01:35.172,0:01:38.934
Հիվանդանոցի ճարտարապետությունը[br]ունի բավականին վատ համբավ:

0:01:38.934,0:01:42.091
Բայց իրականում, միշտ չէ, որ այն[br]ունեցել է այսպիսի համբավ:

0:01:42.091,0:01:46.425
Լ՛օսպեդալե դելի Ինոսենտի հիվանդանոցը[br]կառուցել է Բրունելեսկին 1419թ,

0:01:46.425,0:01:50.172
ով եղել է իր ժամանակի ամենահայտնի[br]ճարտարապետներից մեկը:

0:01:50.172,0:01:53.515
Եվ ես, որ նայում եմ այդ շենքին, հետո [br]մտացում՝ այսօրվա հիվանդանոցի մասին

0:01:53.515,0:01:56.603
ինձ զարմացնում է մի բան՝ այդ շենքի [br]փառասիրությունը:

0:01:56.603,0:01:58.252
Դա իսկապես հրաշալի[br]շինություն է:

0:01:58.252,0:02:00.086
Այն մեջտեղում ունի մի քանի բակ,

0:02:00.086,0:02:02.619
ինչով էլ պայմանավորված է սենյակների[br]լույսը, մաքուր օդը

0:02:02.619,0:02:05.032
սենյակներն էլ մեծ են ու ունեն բարձր[br]առաստաղներ,

0:02:05.032,0:02:07.516
որպեսզի մարդիկ հարմարավետ զգան իրենց:

0:02:07.516,0:02:09.281
Եվ դա նաև գեղեցիկ է:

0:02:09.281,0:02:13.112
Մեկ-մեկ մենք մորանում ենք, որ դա [br]նույնպես հնարավոր է հիվանդանոցում:

0:02:13.112,0:02:17.135
Եթե մենք ուզում ենք մահանալու համար ավելի[br]լավ շենքեր, պիտի խոսենք դրանց մասին,

0:02:17.135,0:02:19.706
բայց քանզի մենք համարում ենք մահվան մասին[br]թեման անհարմար,

0:02:19.706,0:02:21.146
մենք չենք խոսում դրա մասին,

0:02:21.146,0:02:24.458
և չենք հարցնում, թե որպես հասարակություն[br]ինչպես ենք մոտենում մահին:

0:02:24.458,0:02:27.632
Իմ հետազոտության մեջ ինձ զարմացնող [br]բաներից մեկն այն էր,

0:02:27.632,0:02:30.317
թե իրականում վերաբերմունքները ինչքան[br]փոփոխական են լինում:

0:02:30.317,0:02:32.709
Սա առաջին դիակիզարանն է Միացյան [br]Թագավորությունում,

0:02:32.709,0:02:35.518
որը կառուցվել է Յոկինգում, 1870-ական[br]թվականներին:

0:02:35.518,0:02:38.925
Շենքը կառուցելուց հետո,[br]շատ բողոքներ եղան գյուղում:

0:02:38.925,0:02:43.808
Դիակիզումը սոցիալապես ընդունելի չէր[br]և մարդկանց 99,8 տոկոսին թաղում էին:

0:02:43.808,0:02:47.584
Եվ ընդհամենը 100 տարի հետո, մեզնից[br]երեք քառորդն է դիակիզվել:

0:02:47.584,0:02:50.111
Մարդիկ իրականում ընդունւմ են[br]փոփոխություններ,

0:02:50.111,0:02:52.512
եթե սկսում են խոսել դրանց մասին:

0:02:52.512,0:02:55.835
Այսպիսով, մահվան և ճարտարապետության [br]մասին այս զրույցը

0:02:55.835,0:02:58.994
այն էր, ինչով ես ուզում էի սկսել[br]իմ առաջին ցուցահանդեսը

0:02:58.994,0:03:02.220
հունիսին Վենետիկում, որը կոչվում էր[br]"Մահը Վենետիկում":

0:03:02.220,0:03:05.494
Այն նախտեսված էր լինելու այնքան աշխույժ,

0:03:05.494,0:03:07.692
որ մարդիկ ներգրավված լինեին դրանում:

0:03:07.692,0:03:10.947
Սա մեր ցուցանմուշներից մեկն է՝ [br]Լոնդոնի ինտերակտիվ քարտեզը

0:03:10.947,0:03:13.622
որը ցույց է տալիս, թե քաղաքում ինչքան[br]անշարժ գույք է

0:03:13.622,0:03:15.501
տրվում մահանալու համար

0:03:15.501,0:03:17.870
և եթե դուք ձեռքով անցնեք քարտեզի վրայով

0:03:17.870,0:03:22.699
այդ անշարշ գույքի, շինության կամ [br]գերեզմանատան անունը կհայտնվի:

0:03:22.699,0:03:25.207
Մեր երկրորդ ցուցահանդեսում[br]եղել են մի շարք բացիկներ,

0:03:25.207,0:03:27.204
և մարդիկ կարող էին դրանք տանել[br]իրենց հետ:

0:03:27.204,0:03:29.665
Դրանց մեջ ներկայացված էին [br]տներ, հիվանդանոցներ

0:03:29.665,0:03:32.080
գերեզմանատներ և դիարաններ,

0:03:32.080,0:03:34.541
և դրանք պատմում էին տարբեր [br]տարածքների մասին

0:03:34.541,0:03:35.541
որտեղով անցնում ենք:

0:03:37.374,0:03:39.719
Մենք ուզում էինք ցույց տալ, որ [br]մահվան վայրը

0:03:39.719,0:03:42.970
շատ կարեվոր մաս է կազմում:

0:03:42.970,0:03:47.753
Տարօրինակ էին ցուցահանդեսի այցելուների[br]արձագանքները,

0:03:47.753,0:03:50.121
հատկապես տեսահոլովակների համար:

0:03:50.121,0:03:53.813
Մարդիկ պարում էին, վազում[br]թռչկոտում,

0:03:53.813,0:03:56.808
նրանք փորձում էին ակտիվացնել[br]ցուցահադեսը տարբեր ձևերով,

0:03:56.808,0:03:59.252
բայց մի պահ նրանք դադար էին[br]տալիս

0:03:59.252,0:04:01.986
ու հիշում, որ գտնվում են մահվան[br]մասին ցուցահանդեսում,

0:04:01.986,0:04:04.610
և մի գուցե այդպես չպիտի իրենց դրսևորեն:

0:04:04.610,0:04:07.257
Բայց ես ձեզ կհարցնեմ, արդյոք կա [br]դրսևորման ձև,

0:04:07.257,0:04:09.532
որով դուք կարող եք ցույց տակ ձեր վերաբերմունքը [br]մահվան շուրջը

0:04:09.532,0:04:14.083
և եթե չկա, ես կխնդրեի մտածել, [br]որն է լավ մահը,

0:04:14.083,0:04:17.752
և ի՞նչ եք կարծում ճարտարապետությունը, որ [br]նպաստում է լավ մահվանը,

0:04:17.752,0:04:22.480
միգուցե դա նման չպիտի ինի մի քիչ այս մեկին կամ[br]ավելի շատ նման լինի այն մյուսին:

0:04:22.480,0:04:24.694
Շնորհակալություն:

0:04:24.694,0:04:26.714
(Ծափահարություններ)