WEBVTT 00:00:01.230 --> 00:00:03.561 Hau nire iloba da, Stella. 00:00:03.561 --> 00:00:06.057 Urte bat dauka eta orain hasi da oinez. 00:00:06.057 --> 00:00:09.267 Urtebete duten haurren moduan egiten du oinez, 00:00:09.287 --> 00:00:14.483 gorputza bere hankak baino azkarrago mugitzen den modu hartan. 00:00:14.843 --> 00:00:16.262 Guztiz ederra da 00:00:17.222 --> 00:00:18.456 Oraintxe bertan, bere burua 00:00:18.456 --> 00:00:21.550 ispiluan ikustea gustatzen zaio 00:00:21.550 --> 00:00:24.394 Izugarri gustatzen zaio bere erreflexua. 00:00:24.394 --> 00:00:30.829 Barre egiten du eta bere buruari muxu haundi eta hezeak bidaltzen dizkio. 00:00:32.009 --> 00:00:33.531 Ederra da. 00:00:33.531 --> 00:00:35.824 Dirudienez, bere lagun guztiek egiten dute hau 00:00:35.824 --> 00:00:38.676 eta nere amak nik ere berdina egiten nuela esaten dit. 00:00:38.676 --> 00:00:42.201 Eta zera pentsatzen dut: Noiz utzi nion hau egiteari? 00:00:43.471 --> 00:00:48.498 Noiz bihurtzen da norbaren burua maitatzea txarra? 00:00:49.204 --> 00:00:51.134 Izan ere, ematen duenez, ez dugu gure burua maite. 00:00:51.134 --> 00:00:54.956 Hilabetero, hamar mila pertsonek google-en zera idazten dute: NOTE Paragraph 00:00:54.956 --> 00:00:56.495 “Itsusia al naiz?” 00:00:57.335 --> 00:01:00.901 Hona hemen Faye. Fayek 13 urte ditu eta Denverren bizi da. 00:01:00.931 --> 00:01:05.154 Beste edozein nerabek bezala, maitatua eta onartua sentitu nahi du. 00:01:05.154 --> 00:01:07.558 Igande gaua da. 00:01:07.558 --> 00:01:09.527 Datorren asterako prestatzen ari da eskolara joateko. 00:01:09.527 --> 00:01:11.901 Beldur pixka bat dauka eta zalantzatsu dago. 00:01:11.901 --> 00:01:15.297 Izan ere, bere amak behin eta berriz 00:01:15.297 --> 00:01:17.896 polita dela esaten dion arren, 00:01:17.896 --> 00:01:21.792 egunero ikastolan norbaitek itsusia dela esaten dio. 00:01:23.122 --> 00:01:25.624 Bere amak esaten diona 00:01:25.624 --> 00:01:29.209 eta bere lagun eta klasekideek esaten diotena ezberdina denez, 00:01:29.299 --> 00:01:32.013 Fayek ez daki nor sinistu. 00:01:32.073 --> 00:01:35.198 Bere burua grabatzen du eta Youtuben argitaratzen du. 00:01:36.138 --> 00:01:38.427 Jendeari mesedez komentario bat uzteko eskatzen dio: 00:01:38.427 --> 00:01:39.953 “Polita ala itsusia naiz?” 00:01:40.833 --> 00:01:45.100 Orain arte, Fayek 13.000 komentario baino gehiago jaso ditu. 00:01:45.180 --> 00:01:48.975 Horietako batzuk hain dira nazkagarriak, jasangaitzak direla. 00:01:49.545 --> 00:01:53.219 Hau neska gazte arrunt eta osasuntsu bat da, 00:01:53.409 --> 00:01:58.630 bere bizitzako momenturik sentikorrenetariko batean kritika zorrotzak jasotzen ari dena. 00:01:59.150 --> 00:02:02.284 Milaka pertsona horrelako bideoak argitaratzen dabiltza, 00:02:03.164 --> 00:02:05.611 neska gazteak gehien bat, modu honetan harremanetan jarri nahian. 00:02:06.661 --> 00:02:08.328 Baina, zerk bultzatzen ditu hau egitera? 00:02:09.008 --> 00:02:12.247 Beno, gaur egungo gazteak oso bakarrik daude. NOTE Paragraph 00:02:12.307 --> 00:02:16.954 Presio askoren pean daude denbora osoan online eta eskuragarri egoteko, 00:02:17.504 --> 00:02:20.394 hizketan, mezuak bidaltzen, “gustatzen zait” ematen, komentarioak egiten, 00:02:20.624 --> 00:02:22.845 gauzak partekatzen, argitaratzen…Ez da inoiz amaitzen. 00:02:23.955 --> 00:02:26.462 Ez gara inoiz hain konektaturik egon, 00:02:26.902 --> 00:02:31.372 hain jarraian, bat-batekoan, hain gazte. 00:02:31.592 --> 00:02:36.192 Ama batek esan zidan bezala, ematen du gauero festa bat dagoela haien logelan. 00:02:36.732 --> 00:02:39.092 Besterik gabe, ez dago pribatutasunik. 00:02:39.852 --> 00:02:43.221 Gainera, horrekin batera datozen presio sozialak atergabekoak dira. 00:02:44.081 --> 00:02:46.724 Beti "on" egote honek gure haurrek beren burua 00:02:46.734 --> 00:02:49.302 jasotzen dituzten “atsegin dut” kopuruaren 00:02:49.302 --> 00:02:53.173 edo komentario moten arabera baloratzea eragiten du. 00:02:53.693 --> 00:02:58.002 Ez dago inongo banantzerik bizitza birtual eta ez-birtualaren artean. 00:02:58.642 --> 00:03:03.171 Erreala denaren eta ez denaren arteko ezberdintasuna ikustea oso zaila da. 00:03:04.171 --> 00:03:06.944 Aldi berean, oso zaila da benetakoaren 00:03:06.944 --> 00:03:09.165 eta digitalki manipulatutakoaren arteko ezberdintasuna ikustea. 00:03:10.455 --> 00:03:15.231 Hau da, zer den azpimagarria eta zer arrunta norbaiten eguneroko bizitzan 00:03:16.071 --> 00:03:18.116 Norrengana jotzen dute inspirazio bila? NOTE Paragraph 00:03:18.936 --> 00:03:21.837 Gaur egungo neskek jasotzen dituzten berrien artean dauden 00:03:21.877 --> 00:03:24.159 irudi motak ikustea baino ez dago. 00:03:24.281 --> 00:03:27.131 0 taila duten modeloek menderatzen dituzte gure ibiltokiak. 00:03:27.131 --> 00:03:29.585 Ukituak errutina dira gaur egun. 00:03:29.625 --> 00:03:32.282 Berdin gertatzen da #argalinspirazioa, #izterartekohutsunea, 00:03:32.282 --> 00:03:34.953 #bikinizubi eta #proana bezalako joerekin. 00:03:34.953 --> 00:03:38.032 Ez dakienarentzat, Ez dakienarentzat, #proana-k pro-anorexia esan nahi du. 00:03:38.262 --> 00:03:41.586 Joera hauekin batera, gaur egungo kultura popularrean aurki daitekeen 00:03:41.586 --> 00:03:45.777 emakumearen estereotipo eta objektibotasuna datoz. 00:03:45.777 --> 00:03:50.061 Ez da zaila ikustea zerrekin alderatzen diren neskak. 00:03:51.331 --> 00:03:53.628 Dena dela, mutilak ez daude babes ezta ere. 00:03:53.628 --> 00:03:56.287 izan ere, superheroi moduko kirolarien eta playboy musikalarien 00:03:56.287 --> 00:04:00.339 masailezur eta txokolatezko tabletak dituzte helburu. 00:04:02.029 --> 00:04:03.567 Baina, zein da guzti honen arazoa? NOTE Paragraph 00:04:03.947 --> 00:04:10.469 Argi dago gure haurrak gizabanako osasuntsu eta zentzudun moduan haztea nahi dugula. 00:04:10.919 --> 00:04:13.142 Baina irudiarekin obsesionatuta dagoen kultura honetan, gure haurrek 00:04:13.152 --> 00:04:19.198 denbora eta esfortzu mental gehiago ematen dute beraien irudia zaintzen 00:04:19.198 --> 00:04:23.636 beraien identitareakin erlazionatutako beste alderdietan baino. 00:04:23.656 --> 00:04:28.416 Ondorioz, beraien erlazioek, trebetasun fisikoaren garapenak 00:04:28.416 --> 00:04:30.961 ikasketek eta bestelakoek sufritzen dute. 00:04:32.221 --> 00:04:37.126 Oraintxe bertan, 10 nesketatik 6k zerbait ez egitea erabaki dute 00:04:37.126 --> 00:04:38.888 nahiko politak ez direla pentsatzen dutelako . 00:04:39.458 --> 00:04:41.522 Hauek ez dira ekintza xumeak. 00:04:41.522 --> 00:04:45.694 Hauek oinarrizko jarduerak dira beraien garapenerako, bai gizatiar bezala 00:04:45.704 --> 00:04:50.498 eta baita gizarterako eta lan mundurako zergadun bezala. 00:04:51.068 --> 00:04:55.688 Ehuneko 31 nerabek, ia hirutik batek, 00:04:55.688 --> 00:04:58.589 klaseko eztabaidetan parte hartzeari utzi dio. 00:04:58.589 --> 00:05:00.721 Klaseko eztabaietan parte hartzean huts egiten ari dira 00:05:00.721 --> 00:05:03.912 ez dutelako arretarik deitu nahi beraien itxurari dagokionez. 00:05:03.912 --> 00:05:06.542 Bost nerabeetatik bat ez da klasera joaten 00:05:06.542 --> 00:05:08.669 ez denean ondo sentitzen. 00:05:09.149 --> 00:05:10.696 Azterketei dagokienez, 00:05:10.696 --> 00:05:12.816 ez baduzu uste nahiko ederra zarenik, 00:05:12.816 --> 00:05:15.305 batez ere ez baduzu uste nahiko argala zarenik, 00:05:15.305 --> 00:05:19.261 honi garrantzirik ematen ez dioten klasekideek baino 00:05:19.261 --> 00:05:21.817 nota baxuagoa aterako duzu. 00:05:21.817 --> 00:05:24.794 Hau iraunkorra da bai Finlandian, Estatu Batuetan 00:05:24.794 --> 00:05:31.197 eta Txinan ere, eta egia da zenbat pixatzen duzun aparte utzita. 00:05:31.587 --> 00:05:36.844 Argi uzteko, nola ikusten zaren pentsatzen duzunari buruz ari gara hizketan, 00:05:36.844 --> 00:05:39.016 ez benetan nola ikusten zarenari buruz. 00:05:39.576 --> 00:05:43.329 Gorputzari buruzko konfiantza baxuak arrakasta akademikoa ahultzen du. 00:05:44.219 --> 00:05:46.484 Baina, gainera, osasunari ere egiten dio kalte. NOTE Paragraph 00:05:46.624 --> 00:05:50.192 Gorputzari dagokionez konfiantza gutxi duten gazteek ariketa fisiko gutxiago egiten dute, 00:05:50.192 --> 00:05:52.404 fruta eta barazki gutxiago jaten dute, 00:05:52.404 --> 00:05:55.357 eta elikadura nahasteak eragin ditzaketen 00:05:55.357 --> 00:05:57.832 pisua kontrolatzeko osasungarriak ez diren praktikak burutzen dituzte 00:05:57.832 --> 00:05:59.581 Autoestimu baxuagoa daukate. 00:06:00.121 --> 00:06:03.024 Errazago eragiten die inguruko jendeak 00:06:03.024 --> 00:06:04.640 eta depresio arrisku gehiago daukate. 00:06:05.550 --> 00:06:08.848 Uste dugu arrazoi guzti hauengatik arriskatzen direla gehiago, 00:06:08.848 --> 00:06:11.676 alkohola edo drogaren kontsumoarekin adibidez, 00:06:13.106 --> 00:06:18.021 dieta intentsiboarekin, operazio estetikoekin, protekzio gabeko sexuarekin; 00:06:18.861 --> 00:06:20.352 eta auto-suntsipenarekin. 00:06:20.352 --> 00:06:24.252 Gorputz perfektua bilatzeak presioa jartzen ari da gure osasun sisteman 00:06:24.252 --> 00:06:28.676 eta urtero bilioika dolar kostatzen ari zaizkio gure gobernuei. 00:06:29.646 --> 00:06:31.533 Eta ez gara hazten hemendik. NOTE Paragraph 00:06:32.533 --> 00:06:34.276 Gizen daudela pentsatzen duten emakumeek 00:06:34.276 --> 00:06:37.705 —berriro ere, berdin dio gizen dauden edo ez— 00:06:37.705 --> 00:06:40.707 absentismo tasa altuagoak dituzte. 00:06:40.707 --> 00:06:42.777 Emakumeen ehuneko hamazazpi 00:06:42.777 --> 00:06:45.774 ez lirateke lan elkarrizketa batera joango 00:06:45.774 --> 00:06:49.561 beraien itxuraren inguruan seguru sentitzen ez diren egun horietako batean. 00:06:50.561 --> 00:06:52.581 Pentsatu zein eragin duen honek NOTE Paragraph 00:06:52.581 --> 00:06:53.826 gure ekonomian. 00:06:53.826 --> 00:06:55.712 Hau gainditu ahalko bagenu, 00:06:55.712 --> 00:06:58.174 Nola ikusten da aukera hori. 00:06:58.634 --> 00:07:00.674 Potentzial hau askatzea 00:07:00.794 --> 00:07:03.499 gutako bakoitzaren mesederako da. 00:07:04.359 --> 00:07:06.259 Baina, nola egingo dugu hori? NOTE Paragraph 00:07:06.259 --> 00:07:08.081 Hitz egitea soilik 00:07:08.081 --> 00:07:11.393 ez da nahikoa. 00:07:11.393 --> 00:07:13.777 Benetan gauzak aldatu nahi badituzu, 00:07:13.777 --> 00:07:15.202 zerbait egin behar duzu. 00:07:15.202 --> 00:07:18.218 Eta ikasi dugu horretarako hiru modu daudela: 00:07:18.218 --> 00:07:21.312 Lehenengo, gorputzarekiko konfidantza izaten hazi behar ditugu pertsonak. 00:07:21.322 --> 00:07:23.954 Gure nerabeak lagundu behar ditugu 00:07:23.954 --> 00:07:26.256 irudiarekin erlazionatutako presioak gainditzeko estrategiak sortzen 00:07:26.256 --> 00:07:28.101 baita beraien autoestimua eraikitzeko ere. 00:07:28.101 --> 00:07:29.461 Orain, berri ona da 00:07:29.751 --> 00:07:33.487 hori egiteko programa asko daudela. 00:07:34.317 --> 00:07:37.760 Berri txarra da, ordea, gehienek ez dutela funtzionatzen. 00:07:37.760 --> 00:07:41.560 Harrituta geratu nintzen 00:07:41.560 --> 00:07:44.767 programa askok jakin gabe egoera txartzen 00:07:44.767 --> 00:07:48.205 zutela jakitean. 00:07:49.065 --> 00:07:50.430 Horregatik, ziurtatu behar gara 00:07:50.430 --> 00:07:53.436 gure haurrek jasotzen dituzten programek 00:07:53.436 --> 00:07:55.479 inpaktu positiboa sortzen ari direla 00:07:55.479 --> 00:07:58.129 eta inpaktu hau iraunkorra dela. 00:07:58.129 --> 00:08:01.287 Ikerketek diote programa onenek NOTE Paragraph 00:08:01.287 --> 00:08:03.539 sei alderdi nagusi jorratzen dituztela: 00:08:03.539 --> 00:08:07.614 Lehenengoa familiaren, lagunen eta erlazioen eragina da. 00:08:08.584 --> 00:08:11.387 Bigarrena herabideen eta jende famatuen kultura da, 00:08:11.387 --> 00:08:13.181 ondoren, bullying-a eta bromak nola maneiatu, 00:08:13.181 --> 00:08:15.593 besteekin nola konparatzen eta lehiatzen garen 00:08:15.593 --> 00:08:17.205 itxuran oinarrituz, 00:08:17.205 --> 00:08:18.912 irudiaren inguruan hitz egiten -batzuek 00:08:18.912 --> 00:08:20.782 honi “body talk” edo “fat talk” deitzen diote- 00:08:20.782 --> 00:08:23.718 eta azkenik, norbarekiko errespetu 00:08:23.718 --> 00:08:25.703 eta zainketaren oinarriak. 00:08:25.703 --> 00:08:28.827 Sei gauza hauek ezinbestekoak dira 00:08:28.827 --> 00:08:31.080 gorputzarekiko konfidantza 00:08:31.080 --> 00:08:33.351 hedatu nahi duen edonorentzat. 00:08:33.931 --> 00:08:35.948 Hezkuntza ezinbestekoa da, 00:08:35.948 --> 00:08:38.414 baina arazori honi aurre egiteko 00:08:38.414 --> 00:08:40.335 funtsezkoa da baita ere gutako bakoitza 00:08:40.335 --> 00:08:43.175 eredu hobea bilakatzea 00:08:43.175 --> 00:08:45.775 gure biziko emakume eta neskentzat. 00:08:45.775 --> 00:08:49.073 Gure ingurugiroan emakumeei buruz hitz egiten den eta emakumeak ikusten diren 00:08:49.073 --> 00:08:51.486 status quo-ari aurre egin behar zaio. 00:08:51.486 --> 00:08:57.300 Ez dago ondo gure politikarien kontribuzioak NOTE Paragraph 00:08:57.300 --> 00:08:58.292 haien ileagatik 00:08:58.292 --> 00:09:00.010 edo bularren tamainagatik epaitzea, 00:09:00.590 --> 00:09:03.339 edo pentsatzea kirolari olinpiko baten 00:09:03.339 --> 00:09:06.784 arrakasta bere itxuran oinarritzen dela. 00:09:06.784 --> 00:09:09.457 Jendea bere ekintzengatik epaitzen hasi behar gara 00:09:09.767 --> 00:09:11.463 ez bere itxuragatik. 00:09:12.383 --> 00:09:15.794 Guztiok hasi gaitezke erantzukizuna hartzen NOTE Paragraph 00:09:15.794 --> 00:09:17.558 gure sare sozialetan igotzen eta partekatzen 00:09:17.558 --> 00:09:20.121 ditugun irudi eta komentarioengatik. 00:09:20.731 --> 00:09:23.028 Jendea bere efortzuagatik 00:09:23.028 --> 00:09:25.667 eta ekintzengatik goraipatu dezakegu, 00:09:25.667 --> 00:09:27.950 eta ez bere itxuragatik. 00:09:28.670 --> 00:09:30.331 Utz iezadazue galdetzen, NOTE Paragraph 00:09:30.331 --> 00:09:31.635 noiz muxukatu zenuten azkeneko aldiz 00:09:31.635 --> 00:09:32.843 ispilu bat? 00:09:33.753 --> 00:09:36.439 Azken finean, guztiok elkarrekin egin behar dugu lan, 00:09:36.439 --> 00:09:38.382 komunitate bezala,gobernu bezala 00:09:38.382 --> 00:09:42.706 eta enpresa bezala gure kultura benetan aldatzeko 00:09:42.706 --> 00:09:46.391 gure haurrek beraien burua guztiz balioesteko, 00:09:46.391 --> 00:09:51.696 banakotasuna, aniztasuna eta inklusioa aintzat hartuz. 00:09:51.696 --> 00:09:54.439 Gauzak benetan aldatzen ari diren pertsonak 00:09:54.439 --> 00:09:57.485 goratu behar ditugu, 00:09:57.485 --> 00:09:59.423 benetako mundua aldatzen ari diren horiek. 00:09:59.423 --> 00:10:01.563 Beraiei eman behar diegu denbora hedabideetan, 00:10:01.563 --> 00:10:04.283 horrela bakarrik sortuko baitugu mundu ezberdin bat. 00:10:04.283 --> 00:10:08.048 Mundu bat, non gure haurrak aske izango diren 00:10:08.048 --> 00:10:10.457 beraien bertsio onena izateko, 00:10:11.287 --> 00:10:13.242 non beraien burua ikusten duten moduak 00:10:13.242 --> 00:10:16.218 ez dien eragotziko diren bezala izaten 00:10:16.218 --> 00:10:18.089 edo bizitzan nahi dutena lortzen. 00:10:19.009 --> 00:10:22.645 Pentsatu zer adieraziko lukeen honek zure bizitzako norbaitengan. NOTE Paragraph 00:10:23.565 --> 00:10:24.593 Nor daukazu buruan? 00:10:24.593 --> 00:10:25.451 Zure emaztea al da? 00:10:25.451 --> 00:10:26.556 Zure arreba edo ahizpa? 00:10:27.276 --> 00:10:29.264 Zure alaba? 00:10:29.264 --> 00:10:30.333 Zure iloba? 00:10:30.333 --> 00:10:32.436 Zure laguna? Gaur aulki batzuk haratago duzun 00:10:32.436 --> 00:10:34.319 emakumea izan daiteke. 00:10:34.639 --> 00:10:37.064 Zer adieraziko luke berarentzat 00:10:37.064 --> 00:10:42.474 bere barruko ahots kritiko hortatik, 00:10:42.474 --> 00:10:47.182 hanka luzeagoak, izter argalagoak, tripa edo oin txikiagoa 00:10:47.182 --> 00:10:48.656 izatera bultzatzen duen 00:10:48.656 --> 00:10:50.287 ahots hartatik askatuko balitz? 00:10:50.287 --> 00:10:52.362 Zer adieraziko luke berarentzat hau gaindituko bagenu 00:10:52.362 --> 00:10:54.620 eta bere potentziala askatuko bagenu? 00:10:56.460 --> 00:11:00.883 Orain, gure kulturak irudiarekiko duen obsesioak NOTE Paragraph 00:11:00.883 --> 00:11:03.115 galarazten digu hau lortzea. 00:11:03.695 --> 00:11:05.570 Baina erakuts iezaiegu egia gure haurrei. 00:11:05.570 --> 00:11:08.147 Erakuts iezaiegu itxura 00:11:08.147 --> 00:11:11.362 identitatearen zati bat baino ez dela 00:11:11.362 --> 00:11:13.257 eta egia zera dela, 00:11:13.257 --> 00:11:14.360 direnagatik, 00:11:14.360 --> 00:11:17.061 egiten dutenagatik eta 00:11:17.061 --> 00:11:19.948 sentiarazten digutenagatik maite ditugula. 00:11:20.958 --> 00:11:24.328 Autoestimua eraiki dezagen gure eskoletako ikasketa planetan. 00:11:24.328 --> 00:11:28.263 Gutako bakoitzak alda dezala gure burua 00:11:28.263 --> 00:11:30.873 besteekin konparatzen dugun modua. 00:11:30.873 --> 00:11:33.758 Eta egin dezagun lana elkarrekin komunitate bezala, 00:11:33.758 --> 00:11:35.718 sustraietatik gobernuetaraino, 00:11:36.488 --> 00:11:39.812 urtebete duten gaur egungo haur zoriontsu horiek 00:11:39.812 --> 00:11:42.667 etorkizuneko aldaketa egileak 00:11:42.667 --> 00:11:43.674 bilakatu daitezen. 00:11:43.674 --> 00:11:44.759 Hau egin dezagun. 00:11:44.759 --> 00:11:48.286 (Txaloak)