1
00:00:00,760 --> 00:00:02,856
Postoji čovek tamo negde

2
00:00:02,880 --> 00:00:05,856
koji pomalo liči na glumca Idrisa Elbu,

3
00:00:05,880 --> 00:00:08,256
ili je bar ličio pre 20 godina.

4
00:00:08,280 --> 00:00:10,096
Ne znam bilo šta više o njemu,

5
00:00:10,120 --> 00:00:12,016
osim toga da mi je jednom spasio život,

6
00:00:12,040 --> 00:00:13,680
rizikujući sopstveni život.

7
00:00:14,600 --> 00:00:19,976
Ovaj čovek je pretrčao četiri trake
na auto-putu u sred noći,

8
00:00:20,000 --> 00:00:21,776
kako bi me smestio na sigurno mesto

9
00:00:21,800 --> 00:00:24,576
nakon saobraćajne nesreće
u kojoj sam mogla da poginem.

10
00:00:24,600 --> 00:00:27,256
Zbog svega toga sam, očito,
bila poprilično uzdrmana,

11
00:00:27,280 --> 00:00:31,256
ali mi je takođe ostala
žarka, izjedajuća želja

12
00:00:31,280 --> 00:00:32,920
da razumem zašto je to uradio,

13
00:00:33,760 --> 00:00:36,536
koje su ga sile u njemu
navele da napravi ovaj izbor

14
00:00:36,560 --> 00:00:38,416
kojima dugujem život,

15
00:00:38,440 --> 00:00:42,056
da rizikuje sopstveni život
kako bi spasio život strancu?

16
00:00:42,080 --> 00:00:47,120
Drugim rečima, koji su razlozi za njegovu
ili bilo čiju drugu sposobnost altruizma?

17
00:00:47,840 --> 00:00:49,856
Ali prvo ću da vam ispričam šta se desilo.

18
00:00:49,880 --> 00:00:51,336
Te noći, bilo mi je 19 godina

19
00:00:51,360 --> 00:00:53,736
i vozila sam nazad svojoj kući
u Takomi, Vašington,

20
00:00:53,760 --> 00:00:55,576
duž auto-puta Interstejt 5,

21
00:00:55,600 --> 00:00:58,136
kada se maleni pas
džilitnuo direktno pred moj auto.

22
00:00:58,160 --> 00:01:00,496
I uradila sam baš ono što ne bi trebalo,

23
00:01:00,520 --> 00:01:01,880
skrenula sam da ga izbegnem.

24
00:01:02,480 --> 00:01:04,920
I otkrila sam zašto
ne bi trebalo to da radite.

25
00:01:05,319 --> 00:01:07,056
Svejedno sam udarila psa,

26
00:01:07,080 --> 00:01:09,696
a zbog toga su zadnji točkovi proklizali

27
00:01:09,720 --> 00:01:12,296
i auto se zavrteo preko auto-puta,

28
00:01:12,320 --> 00:01:15,896
dok naposletku nisam završila
na brzoj traci auto-puta

29
00:01:15,920 --> 00:01:18,856
okrenuta leđima nadolazećem saobraćaju,

30
00:01:18,880 --> 00:01:20,240
a potom se motor ugasio.

31
00:01:21,480 --> 00:01:25,040
I bila sam sigurna u tom trenu
da ću da umrem,

32
00:01:25,880 --> 00:01:27,096
ali nisam

33
00:01:27,120 --> 00:01:29,856
zbog postupka tog hrabrog čoveka,

34
00:01:29,880 --> 00:01:31,376
koji mora da je doneo odluku

35
00:01:31,400 --> 00:01:34,416
u deliću sekunde
nakon što je video moj nasukan auto,

36
00:01:34,440 --> 00:01:38,696
da se zaustavi i pretrči
četiri trake auto-puta

37
00:01:38,720 --> 00:01:40,656
po mraku,

38
00:01:40,680 --> 00:01:42,656
kako bi mi spasio život.

39
00:01:42,680 --> 00:01:45,576
I potom, nakon što je pokrenuo moj auto

40
00:01:45,600 --> 00:01:49,216
i izveo me na sigurnost
i uverio se da ću da budem dobro,

41
00:01:49,240 --> 00:01:50,776
ponovo se odvezao.

42
00:01:50,800 --> 00:01:53,136
Nikad mi ni svoje ime nije rekao

43
00:01:53,160 --> 00:01:55,840
i gotovo sam sigurna
da sam zaboravila da mu se zahvalim.

44
00:01:56,440 --> 00:01:58,376
Pa pre nego što nastavim,

45
00:01:58,400 --> 00:01:59,856
zaista želim da odvojim tren

46
00:01:59,880 --> 00:02:02,680
da se zaustavim i kažem hvala tom strancu.

47
00:02:03,280 --> 00:02:05,000
(Aplauz)

48
00:02:10,919 --> 00:02:12,136
Sve ovo vam govorim

49
00:02:12,160 --> 00:02:16,376
jer su događaji od te noći
unekoliko promenili pravac mog života.

50
00:02:16,400 --> 00:02:18,016
Postala sam psiholog istraživač

51
00:02:18,040 --> 00:02:22,816
i posvetila sam svoj rad razumevanju
ljudske sposobnosti da mare za druge.

52
00:02:22,840 --> 00:02:25,176
Odakle ona potiče i kako se razvija,

53
00:02:25,200 --> 00:02:27,440
i koji su ekstremni oblici
koje može da poprimi?

54
00:02:28,120 --> 00:02:31,296
Ova pitanja su uistinu važna
za razumevanja osnovnih aspekata

55
00:02:31,320 --> 00:02:32,560
ljudske društvene prirode.

56
00:02:33,320 --> 00:02:35,416
Mnogi ljudi, a ovo uključuje sve

57
00:02:35,440 --> 00:02:38,336
od filozofa i ekonomista do običnih ljudi,

58
00:02:38,360 --> 00:02:41,616
veruju da je ljudska priroda
u osnovi sebična,

59
00:02:41,640 --> 00:02:45,816
da smo zaista uvek motivisani
sopstvenom dobrobiti.

60
00:02:45,840 --> 00:02:50,136
No, ako je to tačno, zašto neki ljudi,
poput stranca koji me je spasio,

61
00:02:50,160 --> 00:02:52,656
rade nesebične stvari,
poput pomaganja drugima

62
00:02:52,680 --> 00:02:55,120
uprkos ogromnom riziku
i ceni po njih same?

63
00:02:55,880 --> 00:02:57,176
Odgovor na ovo pitanje

64
00:02:57,200 --> 00:03:01,296
zahteva istraživanje korena
neverovatnih činova altruizma

65
00:03:01,320 --> 00:03:03,696
i šta bi moglo te ljude
koji ispoljavaju altruizam

66
00:03:03,720 --> 00:03:05,576
da razlikuje od drugih ljudi.

67
00:03:05,600 --> 00:03:08,680
No sve do nedavno, veoma malo
se radilo na ovom problemu.

68
00:03:09,920 --> 00:03:11,736
Čin čoveka koji me je spasio

69
00:03:11,760 --> 00:03:14,736
se uklapa u najskučeniju
definiciju altruizma,

70
00:03:14,760 --> 00:03:17,376
da je to voljno, rizično ponašanje

71
00:03:17,400 --> 00:03:19,840
motivisano željom
da se pomogne drugom pojedincu.

72
00:03:20,640 --> 00:03:23,760
Te je to nesebičan čin
namenjen da bude od koristi jedino drugom.

73
00:03:24,560 --> 00:03:27,120
Šta bi uopšte moglo da objasni sličan čin?

74
00:03:28,120 --> 00:03:30,056
Jedan od očitih odgovora je samilost,

75
00:03:30,080 --> 00:03:31,880
koja je ključni pokretač altruizma.

76
00:03:32,520 --> 00:03:34,136
No to povlači za sobom pitanje:

77
00:03:34,160 --> 00:03:36,920
zašto je kod nekih ljudi
prisutnija nego kod drugih?

78
00:03:38,120 --> 00:03:42,016
A odgovor bi mogao da bude
da su mozgovi veoma altruističnih ljudi

79
00:03:42,040 --> 00:03:44,240
u osnovi različiti.

80
00:03:45,120 --> 00:03:47,016
No da bismo razumeli kako,

81
00:03:47,040 --> 00:03:49,160
zapravo sam krenula sa suprotnog kraja,

82
00:03:50,160 --> 00:03:51,360
od psihopata.

83
00:03:52,680 --> 00:03:55,776
Uobičajen pristup razumevanju
osnovnih aspekata ljudske prirode,

84
00:03:55,800 --> 00:03:57,816
poput žudnje da se pomogne drugima,

85
00:03:57,840 --> 00:04:00,976
je izučavanje ljudi
kod kojih ta žudnja ne postoji,

86
00:04:01,000 --> 00:04:03,120
a psihopate su upravo takva grupa.

87
00:04:04,200 --> 00:04:06,576
Psihopatija je razvojni poremećaj

88
00:04:06,600 --> 00:04:08,696
sa čvrstim genetskim uporištem,

89
00:04:08,720 --> 00:04:11,616
i rezultira ličnošću
koja je hladna i nemarna

90
00:04:11,640 --> 00:04:15,164
i teži ispoljavanju antisocijalnog
i ponekad veoma nasilnog ponašanja.

91
00:04:15,980 --> 00:04:19,416
Jednom smo moje kolege i ja sa Nacionalnog
instituta za mentalno zdravlje

92
00:04:19,416 --> 00:04:21,935
sproveli jedno od prvih
istraživanja snimaka mozga

93
00:04:21,959 --> 00:04:24,096
adolescenata psihopata,

94
00:04:24,120 --> 00:04:26,976
i naša otkrića, kao i trenutna
otkrića drugih istraživača

95
00:04:27,000 --> 00:04:29,296
su pokazala da ljudi koji su psihopate

96
00:04:29,320 --> 00:04:32,240
prilično pouzdano ispoljavaju
tri karakteristike.

97
00:04:33,160 --> 00:04:37,776
Prvo, iako generalno nisu bezosećajni
za emocije drugih ljudi,

98
00:04:37,800 --> 00:04:41,576
bezosećajni su prema znacima
da su drugi ljudi u nevolji.

99
00:04:41,600 --> 00:04:42,816
A naročito

100
00:04:42,840 --> 00:04:46,736
imaju problema u prepoznavanju
uplašenih izraza lica, poput ovoga.

101
00:04:46,760 --> 00:04:50,456
A uplašeni izrazi prenose
hitnu potrebu i emotivni nespokoj

102
00:04:50,480 --> 00:04:53,096
i obično mame samilost
i potrebu za pomaganjem

103
00:04:53,120 --> 00:04:54,376
kod ljudi koji ih vide,

104
00:04:54,400 --> 00:04:57,096
te ima smisla da ljudi
kojima nedostaje samilosti

105
00:04:57,120 --> 00:04:59,240
takođe znaju da budu
bezosećajni prema ovome.

106
00:05:00,520 --> 00:05:01,736
Deo mozga

107
00:05:01,760 --> 00:05:04,656
koji je najvažniji
za prepoznavanje preplašenih izraza

108
00:05:04,680 --> 00:05:05,936
se zove amigdala.

109
00:05:05,960 --> 00:05:09,376
Retki su slučajevi ljudi
kojima u potpunosti nedostaje amigdala

110
00:05:09,400 --> 00:05:13,256
i oni su istinski nesposobni
da prepoznaju ispoljavanje straha.

111
00:05:13,280 --> 00:05:15,656
Dok su kod zdravih odraslih osoba i dece

112
00:05:15,680 --> 00:05:18,296
obično vidljivi veliki skokovi
u aktivnosti amigdale

113
00:05:18,320 --> 00:05:20,456
kada posmatraju uplašena lica,

114
00:05:20,480 --> 00:05:23,616
amigdale psihopata su nedovoljno
reaktivne na ove izraze lica.

115
00:05:23,640 --> 00:05:25,296
Ponekad uopšte ne reaguju,

116
00:05:25,320 --> 00:05:27,940
zbog čega možda imaju
problema da prepoznaju ove znake.

117
00:05:29,240 --> 00:05:32,376
Na kraju, amigdale kod psihopata
su u proseku manje

118
00:05:32,400 --> 00:05:34,000
za oko 18 do 20 procenata.

119
00:05:34,920 --> 00:05:38,736
Dakle, sva ova otkrića
su pouzdana i snažna

120
00:05:38,760 --> 00:05:40,216
i veoma su zanimljiva.

121
00:05:40,240 --> 00:05:41,896
Znate da moje glavno interesovanje

122
00:05:41,920 --> 00:05:45,456
nije razumevanje
zašto ljudi ne mare za druge,

123
00:05:45,480 --> 00:05:47,040
već razumevanje zašto mare.

124
00:05:47,880 --> 00:05:50,176
Stoga je istinsko pitanje:

125
00:05:50,200 --> 00:05:52,456
da li bi izuzetan altruizam,

126
00:05:52,480 --> 00:05:54,696
koji je suprotan psihopatiji

127
00:05:54,720 --> 00:05:58,136
u smislu saosećanja
i žudnje da se pomogne drugima,

128
00:05:58,160 --> 00:06:02,176
mogao da proistekne iz mozga
koji je takođe suprotan mozgu psihopate?

129
00:06:02,200 --> 00:06:04,440
Neki vid antipsihopatskog mozga,

130
00:06:05,880 --> 00:06:08,976
koji je više u stanju
da prepozna strah drugih ljudi,

131
00:06:09,000 --> 00:06:11,416
amigdale koja je reaktivnija
na ovaj izraz lica

132
00:06:11,440 --> 00:06:13,280
i takođe je možda veća od prosečne?

133
00:06:13,920 --> 00:06:15,936
Moje istraživanje je pokazalo

134
00:06:15,960 --> 00:06:17,416
da su sve tri stvari tačne.

135
00:06:17,440 --> 00:06:18,696
A ovo smo otkrili,

136
00:06:18,720 --> 00:06:21,736
testirajući populaciju
istinski izvanrednih altruista.

137
00:06:21,760 --> 00:06:24,416
To su ljudi koji su donirali
jedan svoj bubreg

138
00:06:24,440 --> 00:06:25,640
potpunom strancu.

139
00:06:26,600 --> 00:06:29,696
Te su to ljudi koji su volontirali
da prođu kroz tešku operaciju

140
00:06:29,720 --> 00:06:32,336
kako bi jedan od njihovih
zdravih bubrega bio uklonjen

141
00:06:32,360 --> 00:06:34,416
i transplantiran veoma bolesnom strancu

142
00:06:34,440 --> 00:06:36,500
koga nikad nisu
i verovatno i neće upoznati.

143
00:06:37,040 --> 00:06:39,840
"Zašto bi bilo ko ovo uradio?"
je uobičajeno pitanje.

144
00:06:40,520 --> 00:06:41,880
A odgovor bi mogao da bude

145
00:06:41,880 --> 00:06:44,206
da mozgovi ovih izuzetnih altruista

146
00:06:44,206 --> 00:06:46,000
imaju neke naročite karakteristike.

147
00:06:47,040 --> 00:06:50,256
Bolji su u prepoznavanju
straha kod drugih ljudi.

148
00:06:50,280 --> 00:06:53,696
Bukvalno su bolji u otkrivanju
kad je neko drugi u nevolji.

149
00:06:53,720 --> 00:06:58,376
Ovo bi delimično moglo da bude jer
im je amigdala reaktivnija na ova lica.

150
00:06:58,400 --> 00:07:01,336
I setite se da je to isti deo mozga
za koji smo otkrili

151
00:07:01,360 --> 00:07:03,696
da je nedovoljno reaktivan kod psihopata.

152
00:07:03,720 --> 00:07:06,616
I, na kraju, njihove amigdale
su takođe veće od prosečnih

153
00:07:06,640 --> 00:07:07,856
za otprilike osam posto.

154
00:07:07,880 --> 00:07:09,616
Pa, svi ovi podaci nagoveštavaju

155
00:07:09,640 --> 00:07:13,256
postojanje nečega,
poput kontinuuma brige u svetu

156
00:07:13,280 --> 00:07:16,816
koji je s jedne strane označen
ljudima koji su izrazite psihopate,

157
00:07:16,840 --> 00:07:19,336
a s druge strane ljudima
koji su veoma saosećajni

158
00:07:19,360 --> 00:07:21,280
i pokreću ih dela ekstremnog altruizma.

159
00:07:22,760 --> 00:07:26,696
Ali ću da dodam da ono po čemu
su izuzetni altruist toliko različiti

160
00:07:26,720 --> 00:07:29,416
nije samo to što
su u proseku saosećajniji.

161
00:07:29,440 --> 00:07:30,656
Jesu,

162
00:07:30,680 --> 00:07:32,576
ali još neobičnije kod njih

163
00:07:32,600 --> 00:07:34,696
je da su saosećajni i altruistični

164
00:07:34,720 --> 00:07:37,656
ne samo prema ljudima
koji su u njihovom najužem krugu

165
00:07:37,680 --> 00:07:39,656
prijatelja i porodice. U redu?

166
00:07:39,680 --> 00:07:42,936
Jer saosećati sa ljudima
koje volite i s kojima se identifikujete

167
00:07:42,960 --> 00:07:45,160
nije izuzetno.

168
00:07:46,040 --> 00:07:50,216
Istinski izvanredna saosećajnost altruiste
se proteže daleko mimo tog kruga,

169
00:07:50,240 --> 00:07:52,456
čak i mimo njihovog šireg kruga poznanika,

170
00:07:52,480 --> 00:07:55,416
na ljude koji su potpuno
van njihovog društvenog kruga,

171
00:07:55,440 --> 00:07:56,976
na potpune strance,

172
00:07:57,000 --> 00:07:58,720
baš poput čoveka koji me je spasio.

173
00:07:59,960 --> 00:08:03,456
I imala sam priliku da pitam
mnoge altruistične donatore bubrega

174
00:08:03,480 --> 00:08:07,856
kako to uspevaju da stvore
tako širok krug saosećajnosti,

175
00:08:07,880 --> 00:08:11,216
da su spremni da daju
svoj bubreg potpunom strancu.

176
00:08:11,240 --> 00:08:14,736
I otkrila sam da je za njih
uistinu teško da odgovore na to pitanje.

177
00:08:14,760 --> 00:08:18,816
Pitam: "Kako to da ste
spremni da uradite ovo,

178
00:08:18,840 --> 00:08:20,816
kad mnogi drugi ljudi ne bi?

179
00:08:20,840 --> 00:08:23,256
Vi ste jedan od manje od 2000 Amerikanaca

180
00:08:23,280 --> 00:08:25,896
koji je dao bubreg strancu.

181
00:08:25,920 --> 00:08:27,760
Šta vas čini tako posebnim?"

182
00:08:28,400 --> 00:08:29,680
A šta oni kažu?

183
00:08:31,400 --> 00:08:33,320
Kažu: "Ništa.

184
00:08:34,200 --> 00:08:35,976
Nema ništa naročito kod mene.

185
00:08:36,000 --> 00:08:37,799
Ista sam kao i svi drugi."

186
00:08:39,200 --> 00:08:42,296
I mislim da je to zapravo
odgovor koji mnogo otkriva

187
00:08:42,320 --> 00:08:46,160
jer nagoveštava da krugovi
ovih altruista ne izgledaju ovako,

188
00:08:47,240 --> 00:08:49,216
pre su sličniji ovome.

189
00:08:49,240 --> 00:08:50,480
Nemaju centar.

190
00:08:51,320 --> 00:08:53,736
Ovi altruisti bukvalno ne vide sebe

191
00:08:53,760 --> 00:08:56,016
kao centar bilo čega,

192
00:08:56,040 --> 00:08:59,000
da su bolji ili suštinski važniji
od bilo koga drugog.

193
00:08:59,960 --> 00:09:03,256
Kad sam altruistkinju pitala
kakvog je smisla imalo doniranje bubrega,

194
00:09:03,256 --> 00:09:05,960
rekla je: "Jer se ne radi o meni."

195
00:09:07,040 --> 00:09:08,776
Druga je rekla:

196
00:09:08,800 --> 00:09:11,056
"Nisam različita. Nisam jedinstvena.

197
00:09:11,080 --> 00:09:14,416
Vaše istraživanje će da otkrije
da sam ista kao i vi."

198
00:09:14,440 --> 00:09:18,536
Smatram da je najbolji opis
ovog divnog odsustva samoobuzetosti -

199
00:09:18,560 --> 00:09:20,416
skromnost,

200
00:09:20,440 --> 00:09:23,536
a to je vrlina,
koja prema rečima Sv. Avgustina

201
00:09:23,560 --> 00:09:25,080
od ljudi pravi anđele.

202
00:09:26,120 --> 00:09:27,816
Zašto je tako?

203
00:09:27,840 --> 00:09:30,616
Tako je jer ako nemate središte kruga,

204
00:09:30,640 --> 00:09:33,176
onda nema unutrašnjih
ili spoljašnjih krugova,

205
00:09:33,200 --> 00:09:36,096
niko nije više ili manje vredan
vaše brige i saosećanja

206
00:09:36,120 --> 00:09:37,320
od bilo koga drugog.

207
00:09:37,920 --> 00:09:41,416
I mislim da ovo zaista
razlikuje izuzetne altruiste

208
00:09:41,440 --> 00:09:42,680
od prosečnih osoba.

209
00:09:43,400 --> 00:09:46,976
Ali takođe smatram da je ovaj
pogled na svet dostižan mnogima

210
00:09:47,000 --> 00:09:48,976
a možda čak i većini ljudi.

211
00:09:49,000 --> 00:09:51,256
A ovo smatram jer na društvenom nivou,

212
00:09:51,280 --> 00:09:55,000
širenje altruizma i saosećajnosti
se već svuda dešava.

213
00:09:55,920 --> 00:09:58,376
Psiholog Stiven Pinker i drugi su pokazali

214
00:09:58,400 --> 00:10:01,656
da širom sveta za ljude
postaje sve manje prihvatljiva

215
00:10:01,680 --> 00:10:04,136
patnja u krugovima
koji su sve širi za druge,

216
00:10:04,160 --> 00:10:07,216
a to je dovelo do pada
u svim vidovima okrutnosti i nasilja,

217
00:10:07,240 --> 00:10:10,760
od zlostavljanja životinja
i porodičnog nasilja do smrtne kazne.

218
00:10:11,480 --> 00:10:14,296
I dovelo je do porasta
u svim vidovima altruizma.

219
00:10:14,320 --> 00:10:17,416
Pre sto godina ljudi bi smatrali
da je smešno

220
00:10:17,420 --> 00:10:18,936
koliko je normalno i uobičajeno

221
00:10:18,960 --> 00:10:22,256
da ljudi doniraju svoju krv i koštanu srž

222
00:10:22,280 --> 00:10:23,920
trenutno potpunim strancima.

223
00:10:24,720 --> 00:10:26,816
Da li je moguće da će
za sto godina od sad

224
00:10:26,840 --> 00:10:29,416
ljudi da smatraju
da je doniranje bubrega strancu

225
00:10:29,440 --> 00:10:30,896
jednako normalno i uobičajeno

226
00:10:30,920 --> 00:10:33,936
kao što danas smatramo
da je doniranje krvi i koštane srži?

227
00:10:33,960 --> 00:10:35,160
Možda.

228
00:10:35,800 --> 00:10:38,696
Pa, šta je u korenu
svih ovih sjajnih promena?

229
00:10:38,720 --> 00:10:40,496
Delimično se čini

230
00:10:40,520 --> 00:10:43,720
da je to porast bogatstva
i životnog standarda.

231
00:10:44,600 --> 00:10:47,336
Kako društva postaju bogatija i imućnija,

232
00:10:47,360 --> 00:10:49,976
čini se da ljudi usmeravaju
svoju pažnju ka spolja,

233
00:10:50,000 --> 00:10:53,856
i posledica toga je porast u raznim
vidovima altruizma prema strancima,

234
00:10:53,880 --> 00:10:58,600
od volontiranja i dobrotvornih donacija,
čak i do altruističnih donacija bubrega.

235
00:10:59,440 --> 00:11:02,416
Ali sve ove promene takođe povlače

236
00:11:02,440 --> 00:11:05,656
čudne i paradoksalne rezultate,

237
00:11:05,680 --> 00:11:09,216
a to je da čak iako svet
postaje bolje i humanije mesto,

238
00:11:09,240 --> 00:11:10,456
a jeste tako,

239
00:11:10,480 --> 00:11:13,176
uobičajeno je viđenje da postaje sve gori

240
00:11:13,200 --> 00:11:15,240
i okrutniji, a nije tako.

241
00:11:16,080 --> 00:11:17,896
I ne znam tačno zašto je tako,

242
00:11:17,920 --> 00:11:21,496
ali mislim da je možda
zato što znamo mnogo više

243
00:11:21,520 --> 00:11:24,696
o patnji stranaca na udaljenim mestima

244
00:11:24,720 --> 00:11:27,136
i stoga sad marimo daleko više

245
00:11:27,160 --> 00:11:29,360
o patnji tih dalekih stranaca.

246
00:11:30,240 --> 00:11:33,936
Ali su evidentni vidovi promene
koju trenutno pokazujemo;

247
00:11:33,960 --> 00:11:36,416
da su koreni altruizma i saosećajnosti

248
00:11:36,440 --> 00:11:39,456
podjednako deo ljudske prirode
kao okrutnost i nasilje,

249
00:11:39,480 --> 00:11:41,176
možda čak i više,

250
00:11:41,200 --> 00:11:45,256
i dok se neki ljudi čine
po prirodi osetljivijim

251
00:11:45,280 --> 00:11:47,376
prema patnji udaljenih drugih,

252
00:11:47,400 --> 00:11:50,176
zaista verujem da je sposobnost
izmeštanja sebe

253
00:11:50,200 --> 00:11:51,976
iz središta kruga

254
00:11:52,000 --> 00:11:56,056
i širenje kruga saosećanja ka spolja,
da bismo uključili čak i strance,

255
00:11:56,080 --> 00:11:58,880
dostižno skoro svim ljudima.

256
00:12:00,080 --> 00:12:01,296
Hvala vam.

257
00:12:01,320 --> 00:12:07,508
(Aplauz)