WEBVTT

00:00:00.560 --> 00:00:04.336
Tôi sẽ nói với bạn 
về cuộc khủng hoảng di cư toàn cầu

00:00:04.360 --> 00:00:08.176
và mục tiêu của tôi 
là để cho bạn thấy rằng cuộc khủng hoảng này

00:00:08.200 --> 00:00:10.800
không chỉ có thể được quản lý,
chứ không phải là không thể giải quyết

00:00:11.960 --> 00:00:17.256
mà còn cho bạn thấy nó định nghĩa bản thân chúng ta

00:00:17.280 --> 00:00:20.520
giống như cuộc thử thách của những người tị nạn ngoài kia

NOTE Paragraph

00:00:21.320 --> 00:00:24.136
Với tôi, đây không chỉ là trách nhiệm nghề nghiệp,

00:00:24.160 --> 00:00:29.096
bởi vì tôi đang quản lý một tổ chức phi chính phủ
giúp đỡ người tị nạn và mất nhà cửa trên khắp thế giới

00:00:29.120 --> 00:00:30.320
Đây cũng là trách nhiệm cá nhân

NOTE Paragraph

00:00:31.320 --> 00:00:33.120
Tôi yêu bức ảnh này

00:00:33.920 --> 00:00:36.016
Anh chàng cực kì bảnh trai đứng bên phải,

00:00:36.040 --> 00:00:37.240
không phải là tôi.

00:00:37.760 --> 00:00:41.336
Đó là bố tôi, Ralph, tại London, năm 1940

00:00:41.360 --> 00:00:43.160
với ông nội tôi Samuel

00:00:43.920 --> 00:00:46.416
Họ là người tị nạn Do Thái từ Bỉ

00:00:46.440 --> 00:00:49.760
Họ sơ tán vào ngày Phát xít xâm lược

00:00:50.600 --> 00:00:52.034
Và tôi cũng yêu bức ảnh này

00:00:52.640 --> 00:00:54.800
Đây là những đứa trẻ tị nạn

00:00:55.480 --> 00:00:58.160
từ Ba Lan đến Anh năm 1946

00:00:59.000 --> 00:01:02.080
Và ở giữa là mẹ tôi, Marion

00:01:02.640 --> 00:01:05.656
Bà đến Anh để bắt đầu một cuộc sống mới

00:01:05.680 --> 00:01:07.176
ở một đất nước mới

00:01:07.200 --> 00:01:08.456
tự lập hoàn toàn

00:01:08.480 --> 00:01:09.920
khi chỉ mới 12 tuổi

00:01:10.920 --> 00:01:12.536
Tôi biết rằng:

00:01:12.560 --> 00:01:15.816
Nếu Anh không chấp nhận người tị nạn

00:01:15.840 --> 00:01:17.040
trong thập niên 40,

00:01:17.800 --> 00:01:20.880
Thì có lẽ tôi đã không ở đây hôm nay

NOTE Paragraph

00:01:22.240 --> 00:01:26.360
Và trong 70 năm, vòng quay lịch sử lại lặp lại

00:01:26.840 --> 00:01:29.856
Âm thanh của những bức tường đang được xây dựng

00:01:29.880 --> 00:01:32.376
những phát biểu chính trị đầy tính thù hằn

00:01:32.400 --> 00:01:36.080
sự sụp đổ của các giá trị nhân đạo
mà chúng ta theo đuổi

00:01:36.760 --> 00:01:40.656
ở chính những quốc gia mà 70 năm trước
họ đã giúp đỡ

00:01:40.680 --> 00:01:45.320
những nạn nhân chiến tranh
tuyệt vọng và không nhà cửa

00:01:46.600 --> 00:01:49.280
Năm ngoái, cứ mỗi phút

00:01:50.320 --> 00:01:53.656
lại có thêm 24 người phải rời bỏ nhà cửa

00:01:53.680 --> 00:01:56.200
bởi xung đột, bạo lực và bị áp bức

00:01:57.160 --> 00:01:59.856
và có thêm một cuộc tấn công
bằng vũ khí hóa học ở Syria

00:01:59.880 --> 00:02:03.336
Taliban làm rung chuyển Afghanistan

00:02:03.360 --> 00:02:08.639
những nữ sinh bị bắt ở phía bắc Nigeria
bởi Boko Haram

00:02:09.800 --> 00:02:13.296
Có những người không rời bỏ quê hương

00:02:13.320 --> 00:02:14.560
để có một cuộc sống tốt đẹp hơn

00:02:15.280 --> 00:02:16.960
mà đơn giản là chỉ để sống sót

NOTE Paragraph

00:02:19.080 --> 00:02:20.280
Thật đau lòng làm sao

00:02:21.520 --> 00:02:26.680
khi mà những người tị nạn được biết đến nhất thế giới
lại không thể đến đây và kể chuyện cho các bạn hôm nay

00:02:27.240 --> 00:02:28.960
Rất nhiều người trong các bạn biết về bức ảnh này

00:02:29.800 --> 00:02:32.416
Nó chụp lại thi thể vô hồn

00:02:32.440 --> 00:02:34.536
của cậu bé 5 tuổi Alan Kurdi

00:02:34.560 --> 00:02:39.016
một người tị nạn từ Syria, đã thiệt mạng khi cố gắng vượt qua biển Địa Trung Hải trong năm 2015

00:02:39.040 --> 00:02:43.440
Nhưng không chỉ có cậu mà còn 3700 người khác chịu chung số phận khi cố gắng đến thiên đường châu Âu

00:02:44.440 --> 00:02:46.000
Trong năm tiếp theo, 2016,

00:02:46.720 --> 00:02:49.080
5000 người đã thiệt mạng

00:02:50.840 --> 00:02:52.040
Đã quá trễ để cứu họ

00:02:53.240 --> 00:02:55.976
Nhưng vẫn chưa là quá trễ cho hàng triệu người khác

NOTE Paragraph

00:02:56.000 --> 00:02:58.048
Ta vẫn có thể giúp đỡ được cho những người như Frederick

00:02:58.640 --> 00:03:02.136
Tôi gặp anh ấy ở trại tị nạn Nyarugusu, ở Tanzania

00:03:02.160 --> 00:03:03.360
Anh ấy tới từ Burundi

00:03:03.720 --> 00:03:06.296
Anh ấy muốn hoàn thành việc học tập của mình

00:03:06.320 --> 00:03:09.416
Anh ấy đã hoàn thành 11 năm, và muốn học nốt năm thứ 12

00:03:09.440 --> 00:03:14.056
Anh ấy bảo tôi: "Tôi cầu cho cuộc sống của mình không phải bị kết thúc ở đây

00:03:14.080 --> 00:03:15.280
trong cái trại tị nạn này"

NOTE Paragraph

00:03:16.200 --> 00:03:18.480
Và chúng ta cũng vẫn còn có thể giúp được Halud

00:03:19.480 --> 00:03:22.176
Cha mẹ cô là người tị nạn từ Palestine

00:03:22.200 --> 00:03:25.000
sống trong trại tị nạn Yarmouk ở ngoại ô Damas của Syria

00:03:25.480 --> 00:03:27.006
Cô ấy đã là con của người tị nạn

00:03:27.040 --> 00:03:29.800
Nay lại chịu chung số phận với bố mẹ, ở Li băng

00:03:30.520 --> 00:03:34.160
Cô ấy đang làm việc cho tổ chức International Rescue Committee để giúp đỡ những người tị nạn khác

00:03:34.840 --> 00:03:37.816
nhưng cô lại hoàn toàn không chắc chắn

00:03:37.840 --> 00:03:39.976
về chính tương lai của mình

00:03:40.000 --> 00:03:41.680
không biết nó sẽ đi về đâu

NOTE Paragraph

00:03:42.400 --> 00:03:46.296
Cuộc nói chuyện này là về Frederick, và Halud

00:03:46.320 --> 00:03:47.720
và hàng triệu người giống họ:

00:03:48.320 --> 00:03:50.256
tại sao họ phải rời bỏ nhà cửa,

00:03:50.280 --> 00:03:54.720
cách họ vật lộn để tồn tại, họ cần những gì và trách nhiệm của chúng ta là gì?

00:03:55.600 --> 00:03:57.240
Tôi thực sự tin vào điều này,

00:03:58.440 --> 00:04:01.000
rằng vấn đề lớn nhất của thế kỉ 21 này

00:04:01.760 --> 00:04:04.800
liên quan đến trách nhiệm của chúng ta với những người xa lạ

00:04:05.320 --> 00:04:08.576
"The Future You" nói về trách nhiệm của bạn

00:04:08.600 --> 00:04:09.800
với những người xa lạ

00:04:10.440 --> 00:04:11.816
Các bạn biết rõ hơn ai hết,

00:04:11.840 --> 00:04:15.640
rằng thế giới đang được kết nối rộng rãi hơn bao nhiêu

00:04:16.519 --> 00:04:18.416
thì càng nguy hiểm bấy nhiêu

00:04:18.440 --> 00:04:20.959
khi ta bị sự chia rẽ hủy hoại

00:04:22.000 --> 00:04:24.256
Và không có điều gì chứng tỏ điều này rõ hơn

00:04:24.280 --> 00:04:26.240
bằng việc chúng ta đang đối xử với người tị nạn ra sao

NOTE Paragraph

00:04:26.840 --> 00:04:29.776
Thực tế là có 65 triệu người

00:04:29.800 --> 00:04:33.016
rời bỏ nhà cửa bởi bạo lực và áp bức 
vào năm ngoái

00:04:33.040 --> 00:04:34.776
Nếu đó là dân số của một quốc gia,

00:04:34.800 --> 00:04:38.080
thì quốc gia đó sẽ là quốc gia đông dân thứ 21
trên thế giới

00:04:38.880 --> 00:04:43.776
Hầu hết bọn họ, khoảng 40 triệu người,
cố gắng bám trụ lại đất nước,


00:04:43.800 --> 00:04:45.376
nhưng 25 triệu là người di cư

00:04:45.400 --> 00:04:48.400
Điều đó có nghĩa là họ vượt biên sang
quốc gia bên cạnh

00:04:49.120 --> 00:04:53.136
Đa phần họ sống ở những quốc gia nghèo,

00:04:53.160 --> 00:04:56.176
tương đối nghèo hoặc có thu nhập dưới trung bình,
như Li băng

00:04:56.200 --> 00:04:57.480
nơi Halud đang sống.

00:04:58.880 --> 00:05:02.840
Ở Li băng, cứ bốn người thì có một người tị nạn

00:05:03.560 --> 00:05:06.816
tức là một phần tư dân số

NOTE Paragraph

00:05:06.840 --> 00:05:08.936
Người tị nạn thường ở lại lâu dài,

00:05:08.960 --> 00:05:11.056
Thời gian trung bình

00:05:11.080 --> 00:05:12.280
là 10 năm

00:05:13.320 --> 00:05:17.680
Tôi đã tới nơi từng là trại tị nạn lớn nhất thế giới,
ở phía đông Kenya

00:05:18.080 --> 00:05:19.296
có tên là Dadaab

00:05:19.320 --> 00:05:21.456
Nó được xây dựng vào năm 1991- 1992

00:05:21.480 --> 00:05:25.400
như là một "nơi ở tạm thời" cho nạn nhân
từ cuộc nội chiến ở Somali

00:05:25.920 --> 00:05:27.120
Tôi đã gặp Silo

00:05:27.720 --> 00:05:30.536
và ngây thơ nói với Silo rằng

00:05:30.560 --> 00:05:32.760
"Anh có bao giờ nghĩ rằng
mình sẽ được trở về nhà ở Somali không?"

00:05:33.880 --> 00:05:35.840
Và anh ấy trả lời: "Ý anh là sao, về nhà?

00:05:36.320 --> 00:05:37.520
Tôi được sinh ra ở đây."

00:05:38.720 --> 00:05:40.816
Và sau đó tôi hỏi người quản lý trại

00:05:40.840 --> 00:05:44.896
trong số 330.000 người, có bao nhiêu người
được sinh ra ở đây?

00:05:44.920 --> 00:05:46.120
Họ cho tôi câu trả lời

00:05:47.160 --> 00:05:48.680
100,000.

00:05:49.840 --> 00:05:52.240
Cuộc tị nạn dài hạn nghĩa là như vậy đấy

NOTE Paragraph

00:05:53.440 --> 00:05:55.896
Việc này có nguyên nhân rất sâu xa:

00:05:55.920 --> 00:05:58.159
Những quốc gia nhỏ không thể
khiến người dân no ấm

00:05:58.840 --> 00:06:01.256
bởi hệ thống chính trị phụ thuộc bên ngoài

00:06:01.280 --> 00:06:03.560
yếu hơn bao giờ hết kể từ năm 1945

00:06:04.320 --> 00:06:08.416
và sự khác biệt về mục đích, cách điều hành,
cũng như chính sách với thế giới

00:06:08.440 --> 00:06:10.600
một thành phần quan trọng của thế giới Hồi giáo

00:06:12.680 --> 00:06:15.856
Đây đều là những thử thách dài hạn
đã tồn tại qua nhiều thế hệ

00:06:15.880 --> 00:06:19.360
Vì thế nên cuộc khủng hoảng di cư này
không thể được giải quyết chỉ trong một sớm một chiều

00:06:20.360 --> 00:06:24.896
Nó còn phức tạp nữa, và khi mà bạn có một vấn đề
vừa to lớn, dài hạn, lại phức tạp

00:06:24.920 --> 00:06:26.800
thì mọi người đều nghĩ là không thể giải quyết được

NOTE Paragraph

00:06:28.120 --> 00:06:30.240
Khi Giáo hoàng Francis đến Lampedusa

00:06:31.360 --> 00:06:32.936
ngoài khơi nước Ý vào năm 2014

00:06:32.960 --> 00:06:36.256
ông buộc tội tất cả chúng ta

00:06:36.280 --> 00:06:39.720
về một vấn đề mà ông gọi là
"Chủ nghĩa thờ ơ toàn cầu"

00:06:40.760 --> 00:06:41.976
Điều đó thực sự ám ảnh

00:06:42.000 --> 00:06:45.440
Trái tim của chúng ta đều đã biến thành đá sỏi

00:06:46.560 --> 00:06:48.376
Tôi không rõ nữa, bạn nói thử xem

00:06:48.400 --> 00:06:52.280
bạn có được phép tranh luận với Giáo hoàng,
kể cả ở một cuộc hội thảo TED không?

00:06:52.880 --> 00:06:54.296
Nhưng tôi nghĩ điều đó không đúng

00:06:54.320 --> 00:06:56.416
Tôi nghĩ rằng ai cũng muốn tạo nên sự khác biệt

00:06:56.440 --> 00:07:00.136
chi là họ không biết rằng liệu có giải pháp nào
cho cuộc khủng hoảng này hay không mà thôi

00:07:00.160 --> 00:07:01.976
Và những gì tôi muốn nói với các bạn ngày hôm nay

00:07:02.000 --> 00:07:05.108
là khi mà những vấn đề xuất hiện,
thì đều có giải pháp cho những vấn đề đó

NOTE Paragraph

00:07:05.800 --> 00:07:07.136
Giải pháp đầu tiên:

00:07:07.160 --> 00:07:10.736
Những người tị nạn này cần được làm việc
ở đất nước mà họ đang sống

00:07:10.760 --> 00:07:14.016
và những đất nước đó
cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ về kinh tế

00:07:14.040 --> 00:07:15.920
Ở Uganda năm 2014, đã có một nghiên cứu chỉ ra rằng:

00:07:16.680 --> 00:07:19.576
80% người tị nạn ở thủ đô Kampala

00:07:19.600 --> 00:07:22.336
không cần đến bất cứ sự hỗ trợ nhân đạo nào
vì họ có việc làm

00:07:22.360 --> 00:07:23.789
Họ được hỗ trợ để có việc làm

NOTE Paragraph

00:07:24.400 --> 00:07:26.176
Giải pháp thứ hai:

00:07:26.200 --> 00:07:30.256
Giáo dục cho trẻ nhỏ là cần thiết,
chứ không thể là sự xa xỉ

00:07:30.280 --> 00:07:31.920
với những ai phải tị nạn dài hạn

00:07:33.480 --> 00:07:37.576
Trẻ em sẽ trưởng thành đúng hướng khi chúng được
cung cấp sự hỗ trợ về cả xã hội lẫn tâm lý,

00:07:37.600 --> 00:07:39.336
cùng với giáo dục

00:07:39.360 --> 00:07:40.560
Tôi đã tận mắt chứng kiến điều đó

00:07:42.680 --> 00:07:46.016
Nhưng có đến một nửa số trẻ tị nạn trên thế giới

00:07:46.040 --> 00:07:48.016
không được học Tiểu học

00:07:48.040 --> 00:07:51.416
và 3 phần tư số trẻ không được học Trung học

00:07:51.440 --> 00:07:52.640
Điều này thật điên rồ

NOTE Paragraph

00:07:53.760 --> 00:07:56.256
Giải pháp thứ ba:

00:07:56.280 --> 00:07:59.736
hầu hết người tị nạn sống trong thành phố,
chứ không phải trại tị nạn

00:07:59.760 --> 00:08:02.416
Nếu tôi hay bạn là người tị nạn ở trong thành phố
thì chúng ta sẽ muốn gì?

00:08:02.440 --> 00:08:05.440
Chúng ta sẽ muốn đủ tiền
để trả tiền thuê nhà hay mua quần áo

00:08:06.600 --> 00:08:08.776
Đó là mục đích của các tổ chức nhân đạo,

00:08:08.800 --> 00:08:10.176
hay một phần quan trọng trong kế hoạch của họ:

00:08:10.200 --> 00:08:12.856
cung cấp tài chính để giúp đỡ người di cư

00:08:12.880 --> 00:08:14.856
đồng thời hỗ trợ kinh tế trong khu vực

NOTE Paragraph

00:08:14.880 --> 00:08:16.856
Và còn có giải pháp thứ tư nữa:

00:08:16.880 --> 00:08:19.616
đây là điều gây tranh cãi
nhưng vẫn cần phải bàn tới

00:08:19.640 --> 00:08:23.136
Những người tị nạn dễ bị tổn thương nhất
cần có một sự khởi đầu mới

00:08:23.160 --> 00:08:25.240
và một cuộc sống mới ở một quốc gia mới,

00:08:26.120 --> 00:08:27.320
thậm chí có thể ở các nước phương Tây

00:08:28.080 --> 00:08:31.640
Con số này tương đối nhỏ, chỉ vài trăm nghìn người
chứ không phải hàng triệu

00:08:32.320 --> 00:08:35.000
nhưng nó mang tính biểu tượng to lớn

00:08:35.880 --> 00:08:38.576
Đầy không phải là lúc để cấm người tị nạn

00:08:38.600 --> 00:08:40.416
giống như chính sách mà tổng thống Trump đã đề nghị

00:08:40.440 --> 00:08:43.640
Mà đây là lúc để giúp đỡ và cưu mang họ,
những nạn nhân của khủng bố

00:08:44.159 --> 00:08:45.376
Và hãy nhớ rằng

NOTE Paragraph

00:08:45.400 --> 00:08:47.960
(Tiếng vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:08:52.480 --> 00:08:56.216
Hãy nhớ rằng, bất cứ ai hỏi bạn rằng:
"Họ có thực sự đáng tin cậy hay không?"


00:08:56.240 --> 00:08:59.440
đó là một câu hỏi hay và hợp lý

00:09:00.280 --> 00:09:04.416
Sự thực là, người tị nạn đến để tái định cư lâu dài

00:09:04.440 --> 00:09:08.096
và họ đáng tin cậy hơn bất cứ ai đến nhập cư
ở đất nước chúng ta

00:09:08.120 --> 00:09:10.256
Vì vậy mà trong lúc câu hỏi đó là hợp lý

00:09:10.280 --> 00:09:14.160
thì việc đánh đồng người tị nạn với khủng bố
là cực kì phi lý

NOTE Paragraph

00:09:15.120 --> 00:09:16.336
Bây giờ, điều gì sẽ xảy ra khi

NOTE Paragraph

00:09:16.360 --> 00:09:19.736
(Tiếng vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:09:19.760 --> 00:09:22.896
Điều gì sẽ xảy ra khi người tị nạn không có việc làm?

00:09:22.920 --> 00:09:24.776
Con cái của họ sẽ không được giáo dục tử tế

00:09:24.800 --> 00:09:27.856
không có tiền, chẳng lẽ họ không thể nào có được
một con đường hợp pháp để hi vọng về tương lai?

00:09:27.880 --> 00:09:29.960
Họ sẽ liều lĩnh với những chuyến đi đầy rủi ro

00:09:30.440 --> 00:09:35.176
2 năm trước tôi đã từng tới Lesbos, một hòn đảo tuyệt đẹp
của Hi Lạp

00:09:35.200 --> 00:09:37.056
Đó là nhà của 90,000 người

00:09:37.080 --> 00:09:40.560
Trong một năm, 500,000 nghìn người tị nạn
đã đi qua hòn đảo này

00:09:41.240 --> 00:09:43.056
Và tôi muốn cho bạn thấy những gì tôi đã
tận mắt chứng kiến

00:09:43.080 --> 00:09:46.416
Khi tôi lái xe tới phía bắc đảo

00:09:46.440 --> 00:09:49.920
thì có hàng đống áo phao cứu hộ vứt đi của những ai
đã sống sót vào được tới bờ

00:09:50.840 --> 00:09:52.416
Và khi tôi nhìn kĩ hơn

00:09:52.440 --> 00:09:54.896
thì trong đó còn có áo phao cứu hộ cho trẻ em

00:09:54.920 --> 00:09:56.296
màu vàng

00:09:56.320 --> 00:09:57.560
Và tôi đã chụp tấm ảnh này

00:09:58.480 --> 00:10:01.616
Có lẽ các bạn không nhìn rõ chữ viết trên đó,
nhưng tối muốn đọc to nó lên

00:10:01.640 --> 00:10:04.710
"Cảnh báo: không có tác dụng chống đuối nước"

00:10:05.920 --> 00:10:07.480
Trong thế kỉ 21 này

00:10:08.440 --> 00:10:10.696
trẻ em chỉ được cho áo phao

00:10:10.720 --> 00:10:12.856
trên hành trình liều lĩnh tới châu Âu

00:10:12.880 --> 00:10:16.216
kể cả khi những chiếc áo phao đó không thể
giúp các em thoát chết

00:10:16.240 --> 00:10:18.840
nếu các em ngã khỏi con tàu đang chở mình.

NOTE Paragraph

00:10:20.800 --> 00:10:24.200
Đây là không chỉ là một cuộc khủng hoảng,
mà còn là một phép thử

00:10:25.760 --> 00:10:28.680
Phép thử các nền văn minh đã tồn tại lâu đời

00:10:29.560 --> 00:10:31.120
Đó là phép thử lòng nhân đạo của chúng ta

00:10:32.000 --> 00:10:34.296
Đó là phép thử cho thế giới phương Tây

00:10:34.320 --> 00:10:36.520
Về việc chúng ta là ai và chúng ta đại diện cho điều gì

00:10:39.160 --> 00:10:41.800
Đó là phép thử về nhân cách,
chứ không chỉ bằng các chính sách


00:10:42.960 --> 00:10:45.136
Thảm họa người tị nạn thực sự là một vấn đề khó

00:10:45.160 --> 00:10:47.480
Họ đến từ những nơi xa xôi của thế giới

00:10:48.160 --> 00:10:49.600
Họ đã phải trải qua khổ đau

00:10:50.080 --> 00:10:52.176
Họ thường mang tôn giáo khác chúng ta

00:10:52.200 --> 00:10:55.376
Đó chính là những lý do khiến cho chúng ta
phải giúp đỡ họ

00:10:55.400 --> 00:10:56.840
chứ không phải lý do để phớt lờ

00:10:57.400 --> 00:11:00.600
Ta phải giúp đỡ họ vì điều này nói lên rằng
chúng ta là ai

00:11:02.480 --> 00:11:04.320
Điều này cũng thể hiện những giá trị của ta

00:11:05.120 --> 00:11:10.080
Sự đồng cảm và chủ nghĩa vị tha là nền
móng của một nền văn minh

00:11:11.320 --> 00:11:13.736
Hãy biến sự đồng cảm và chủ nghĩa vị tha đó
thành hành động

00:11:13.760 --> 00:11:16.000
để thực hiện những điều tối thiểu mà bản thân
có thể làm

NOTE Paragraph

00:11:16.960 --> 00:11:19.216
Trong thế giới hiện đại này,
đừng viện lý do gì cả

00:11:19.240 --> 00:11:23.336
Đừng nói rằng chúng tôi không biết
điều gì đang xảy ra ở Juba, Nam Sudan,

00:11:23.360 --> 00:11:24.936
hay Aleppo, Syria

00:11:24.960 --> 00:11:27.856
Thông tin đều ở đó,
trong chiếc điện thoại thông minh

00:11:27.880 --> 00:11:29.256
trên tay chúng ta

00:11:29.280 --> 00:11:31.856
Sự dốt nát hoàn toàn không phải là lý do

00:11:31.880 --> 00:11:36.280
Không thể giúp đỡ, và chúng ta cho họ thấy
rằng mình không hề có tình người

NOTE Paragraph

00:11:37.080 --> 00:11:40.160
Điều này còn thể hiện liệu chúng ta có hiểu rõ
chính nguồn gốc của mình hay không

00:11:40.960 --> 00:11:43.456
Lý do khiến cho người tị nạn được đảm bảo quyền lợi
trên khắp thế giới

00:11:43.480 --> 00:11:46.256
là do sự lãnh đạo tài tình

00:11:46.280 --> 00:11:48.616
bởi các chính khách sau chiến tranh thế giới thứ 2

00:11:48.640 --> 00:11:50.600
sau đó trở thành những quyền cơ bản

00:11:51.640 --> 00:11:55.280
Chối bỏ người tị nạn là
chối bỏ chính ông cha chúng ta

00:11:56.400 --> 00:11:57.616
Điều này

NOTE Paragraph

00:11:57.640 --> 00:11:59.336
(Tiếng vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:11:59.360 --> 00:12:03.376
Điều này còn thể hiện sức mạnh của nền dân chủ

00:12:03.400 --> 00:12:05.656
như chống lại chế độ độc tài

00:12:05.680 --> 00:12:07.880
Đã có bao nhiêu chính trị gia từng nói rằng

00:12:08.760 --> 00:12:13.080
Chúng tôi tin vào quyền lực của những hành động,
chứ không phải hành động thể hiện quyền lực

00:12:13.600 --> 00:12:17.280
Nó có nghĩa là những gì chúng ta đại diện
quan trọng hơn những cuộc chiến mà chúng ta gây ra

00:12:18.360 --> 00:12:20.160
Những người tị nạn cố gắng tìm kiếm sự bình yên

00:12:20.800 --> 00:12:24.640
đã coi phương Tây như cội nguồn của hi vọng và
là một nơi đáng để sống

00:12:26.720 --> 00:12:28.640
Người Nga, Iran

00:12:29.480 --> 00:12:31.776
Trung Quốc, Eritrea, Cuba

00:12:31.800 --> 00:12:34.400
đã tìm đến phương Tây vì sự an toàn ở đây

00:12:35.480 --> 00:12:37.160
Chúng ta lại vứt bỏ điều đó đi

NOTE Paragraph

00:12:38.120 --> 00:12:40.376
Và điều đó còn thể hiện một phẩm chất khác
ở chúng ta:

00:12:40.400 --> 00:12:42.734
liệu chúng ta có đủ khiêm tốn
để nhận ra lỗi lầm của chính mình?

00:12:43.320 --> 00:12:45.176
Tôi không phải người

00:12:45.200 --> 00:12:48.536
tin rằng tất cả mọi vấn đề trên thế giới
đều do phương Tây gây ra

00:12:48.560 --> 00:12:49.776
Vì không phải như vậy

00:12:49.800 --> 00:12:52.160
Nhưng khi chúng ta có lỗi,
chúng ta nên thừa nhận nó

00:12:52.880 --> 00:12:55.376
Đó không phải là một tai nạn
khi mà đất nước đã nhận

00:12:55.400 --> 00:12:57.656
nhiều người tị nạn hơn nhất, Mỹ


00:12:57.680 --> 00:13:00.960
lại nhận nhiều người tị nạn Việt Nam nhất
hơn bất kì nước nào

00:13:01.960 --> 00:13:03.160
Ta cần tôn trọng lịch sử

00:13:04.200 --> 00:13:06.880
Nhưng hãy xem xét lịch sử gần đây,
ở Iraq và Afghanistan

00:13:07.560 --> 00:13:11.296
Bạn không thể đền bù
cho lỗi lầm từ chính sách ngoại giao

00:13:11.320 --> 00:13:12.896
bởi các hành động nhân đạo

00:13:12.920 --> 00:13:16.816
nhưng khi bạn làm hỏng cái gì,
thì bạn có nghĩa vụ phải tham gia sửa chữa nó

00:13:16.840 --> 00:13:19.120
và đó là nghĩa vụ của chúng ta bây giờ

NOTE Paragraph

00:13:21.520 --> 00:13:23.656
Bạn có nhớ rằng
ở đầu cuộc nói chuyện

00:13:23.680 --> 00:13:26.176
Tôi đã nói rằng tôi muốn giải thích rằng
cuộc khủng hoảng người tị nạn

00:13:26.200 --> 00:13:27.840
có thể được quản lý, 
chứ không phải là không thể giải quyết?

00:13:29.040 --> 00:13:31.656
Đó là sự thật. Và tôi muốn bạn nghĩ khác đi

00:13:31.680 --> 00:13:34.400
Nhưng tôi cũng muốn bạn hành động

00:13:35.680 --> 00:13:37.856
Nếu bạn là một nhà tuyển dụng

00:13:37.880 --> 00:13:39.080
hãy thuê người tị nạn

00:13:40.440 --> 00:13:43.256
Nếu bạn bị thuyết phục bởi những lập luận của tôi

00:13:43.280 --> 00:13:44.776
hãy cố gắng thuyết phục

00:13:44.800 --> 00:13:47.040
khi gia đình hay bạn bè
hay đồng nghiệp nhắc lại điều đó

00:13:48.440 --> 00:13:50.696
Nếu bạn có tiền, hãy làm từ thiện

00:13:50.720 --> 00:13:53.496
điều đó tạo ra sự khác biệt
cho người tị nạn trên khắp thế giới

00:13:53.520 --> 00:13:54.720
Nếu bạn là một công dân,

00:13:56.040 --> 00:13:58.376
hãy bầu cho các chính trị gia

00:13:58.400 --> 00:14:02.016
người sẽ áp dụng những giải pháp mà tôi đã đưa ra

NOTE Paragraph

00:14:02.040 --> 00:14:06.256
(Tiếng vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:14:06.280 --> 00:14:08.456
Nghĩa vụ đối với những người xa lạ

00:14:08.480 --> 00:14:10.456
thể hiện phẩm chất của chúng ta

00:14:10.480 --> 00:14:13.016
theo những cách bình thường mà lớn lao

00:14:13.040 --> 00:14:14.760
hiển nhiên mà cao cả

00:14:15.800 --> 00:14:17.200
Trong năm 1942

00:14:18.600 --> 00:14:20.976
bà nội và cô tôi sống ở Brussel

00:14:21.000 --> 00:14:22.280
dưới sự chiếm đóng của Đức

00:14:24.000 --> 00:14:25.600
Họ nhận được lệnh triệu tập

00:14:26.360 --> 00:14:30.200
từ chính quyền Đức Quốc Xã
và phải tới nhà ga Brussel

00:14:32.280 --> 00:14:35.360
Bà tôi ngay lập tức nghĩ rằng
có điều gì đó không ổn

00:14:36.720 --> 00:14:39.216
Bà nài nỉ họ hàng

00:14:39.240 --> 00:14:41.360
đừng tới ga Brussel

00:14:42.240 --> 00:14:43.800
Họ nói với bà

00:14:45.440 --> 00:14:48.216
"Nếu chúng ta không đi,
nếu chúng ta không làm những điều đã nói,

00:14:48.240 --> 00:14:49.907
thì ai cũng sẽ gặp rắc rối"

00:14:50.760 --> 00:14:52.696
Bạn có thể đoán được chuyện gì đã xảy ra

00:14:52.720 --> 00:14:55.244
với những người họ hàng
đã tới ga Brussel

00:14:56.160 --> 00:14:57.446
Chúng tôi không gặp lại họ nữa

00:14:58.160 --> 00:14:59.800
Nhưng bà và cô tôi,

00:15:00.720 --> 00:15:03.256
họ tới một ngôi làng nhỏ

00:15:03.280 --> 00:15:04.640
ở phía nam Brussel

00:15:05.720 --> 00:15:09.256
nơi họ đã từng đi nghỉ trong thập kỉ trước

00:15:09.280 --> 00:15:12.936
và họ đến một căn nhà của một
nông dân ở đó

00:15:12.960 --> 00:15:15.040
một người Công giáo tên là Monsieur Maurice

00:15:15.840 --> 00:15:17.880
họ xin được ở nhờ

00:15:18.880 --> 00:15:20.536
Và ông ấy đã cho phép

00:15:20.560 --> 00:15:22.280
khi chiến tranh kết thúc

00:15:22.920 --> 00:15:26.520
tôi được kể rằng 17 người Do Thái
đã sống ở trong ngôi làng đó

NOTE Paragraph

00:15:28.360 --> 00:15:30.336
Và khi tôi lớn hơn một chút,
tôi đã hỏi cô:

00:15:30.360 --> 00:15:32.400
"Cô có thể đưa cháu đến gặp
Monsieur Maurice không?"

00:15:33.400 --> 00:15:36.616
Cô trả lời: "Được chứ. Ông ấy vẫn còn sống.
Đi gặp ông ấy nào"

00:15:36.640 --> 00:15:38.440
Và cứ như vậy

00:15:39.320 --> 00:15:40.696
chúng tôi tới gặp ông

00:15:40.720 --> 00:15:43.536
Và tôi nhớ rằng

00:15:43.560 --> 00:15:44.816
Khi tôi gặp ông

00:15:44.840 --> 00:15:48.296
ông có mái tóc trắng như thế này

00:15:48.320 --> 00:15:49.520
Tôi hỏi ông

00:15:51.160 --> 00:15:52.360
Tại sao ông lại làm như vậy?

00:15:53.400 --> 00:15:56.160
Tại sao ông chấp nhận sự nguy hiểm đó?

00:15:57.240 --> 00:15:58.976
Ông nhìn tôi và nhún vai

00:15:59.000 --> 00:16:00.520
và ông nói bằng tiếng Pháp

00:16:01.240 --> 00:16:02.576
"On doit."

00:16:02.600 --> 00:16:03.800
"Ai đó phải làm thôi"

00:16:04.280 --> 00:16:06.520
Đó là tính cách bẩm sinh của con người

00:16:07.120 --> 00:16:08.376
Đây là điều tự nhiên

00:16:08.400 --> 00:16:12.616
Và tôi cho rằng điều này cũng là
bẩm sinh và tự nhiên trong chúng ta

00:16:12.640 --> 00:16:13.840
Hãy nói với chính mình rằng

00:16:15.080 --> 00:16:17.576
Cuộc khủng hoảng di cư này có thể được quản lý

00:16:17.600 --> 00:16:19.176
chứ không phải là không thể được giải quyết

00:16:19.200 --> 00:16:20.520
và bất cứ ai trong chúng ta

00:16:21.320 --> 00:16:25.216
cũng có một trách nhiệm để thực hiện điều đó

00:16:25.240 --> 00:16:29.416
Vì việc này không chỉ để giải cứu chính chúng ta
và các giá trị sống của chúng ta

00:16:29.440 --> 00:16:32.296
mà còn để giải cứu những người tị nạn
và cuộc sống của họ

NOTE Paragraph

00:16:32.320 --> 00:16:33.616
Thực sự cảm ơn các bạn rất nhiều

NOTE Paragraph

00:16:33.640 --> 00:16:36.760
(Tiếng vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:16:45.120 --> 00:16:47.976
Bruno Giussani: Cám ơn David
David Miliband: Cám ơn

NOTE Paragraph

00:16:48.000 --> 00:16:49.576
BG: đó là những gợi ý đầy thuyết phục

00:16:49.600 --> 00:16:52.776
và lời kêu gọi trách nhiệm của mỗi cá nhân
cũng vậy

00:16:52.800 --> 00:16:55.016
nhưng tôi thắc mắc một điều:

00:16:55.040 --> 00:16:59.056
anh đã nhắc tới, anh đã nói thể này
"sự lãnh đạo tài tình"

00:16:59.080 --> 00:17:00.936
điều mà dẫn những thứ từ 60 năm trước

00:17:00.960 --> 00:17:03.016
tới cả cuộc thảo luận về quyền con người

00:17:03.040 --> 00:17:05.760
và hội nghị về người tị nạn,...

00:17:07.240 --> 00:17:09.616
Sự lãnh đạo đó được tạo ra sau một nỗi đau lớn

00:17:09.640 --> 00:17:13.616
và nhận được sự đồng thuận cao

00:17:13.640 --> 00:17:15.776
nhưng giờ đây chúng ta đang ở thời kì
chính trị bị chia rẽ

00:17:15.800 --> 00:17:18.536
Thực ra thì, người tị nạn lại là
một trong những vấn đề gây chia rẽ

00:17:18.560 --> 00:17:20.520
Vậy sự lãnh đạo nào phù hợp
để vượt qua vấn đề này đây?

NOTE Paragraph

00:17:21.160 --> 00:17:23.616
DM: Tôi nghĩ rằng ông đúng khi nói rằng

00:17:23.640 --> 00:17:26.040
sự lãnh đạo được tạo ra trong chiến tranh

00:17:26.760 --> 00:17:29.016
có tính chất

00:17:29.040 --> 00:17:30.296
và cách nhìn nhận khác với

00:17:30.320 --> 00:17:33.000
sự lãnh đạo được tạo ra trong thời bình.

00:17:33.560 --> 00:17:37.296
Vì thế câu trả lời sẽ là sự lãnh đạo
phải tới từ tầng lớp phía dưới,

00:17:37.320 --> 00:17:38.776
chứ không phải từ tầng lớp thượng lưu

00:17:38.800 --> 00:17:42.136
Ý tôi là, có một hội nghị trong tuần này

00:17:42.160 --> 00:17:45.976
về việc dân chủ hóa quyền lực.

00:17:46.000 --> 00:17:48.176
Chúng ta phải bảo toàn chế độ dân chủ

00:17:48.200 --> 00:17:50.696
nhưng cũng đồng thời
phải khiến cho nó có tác dụng.

00:17:50.720 --> 00:17:52.536
Và khi có người nào đó nói với tôi

00:17:52.560 --> 00:17:54.416
"Người tị nạn bị đối xử không ra gì"

00:17:54.440 --> 00:17:55.696
tôi nói lại với họ rằng

00:17:55.720 --> 00:17:57.816
"Không, có 2 thái cực khác nhau

00:17:57.840 --> 00:17:59.056
ngay lúc này

00:17:59.080 --> 00:18:01.080
những kẻ đáng sợ sệt đang kêu ca nhiều hơn

00:18:01.104 --> 00:18:02.616
những người thấy tự hào"

00:18:02.640 --> 00:18:06.616
Câu trả lời của tôi cho câu hỏi của ông là
chúng ta sẽ giúp đỡ, cổ vũ

00:18:06.640 --> 00:18:08.416
và tạo sự tự tin cho người lãnh đạo

00:18:08.440 --> 00:18:10.216
khi chúng ta huy động được nguồn lực.

00:18:10.240 --> 00:18:13.536
Và tôi nghĩ rằng khi ông đang
tìm kiếm người lãnh đạo

00:18:13.560 --> 00:18:14.896
thì ông phải nhìn vào trong

00:18:14.920 --> 00:18:16.616
và huy động trong
chính cộng đồng của mình.

00:18:16.640 --> 00:18:19.856
để cố gắng tạo ra điều kiện
cho hướng giải quyết khác

NOTE Paragraph

00:18:19.880 --> 00:18:22.096
BG: Cám ơn anh, David
Cám ơn vì đã tới với TED

NOTE Paragraph

00:18:22.120 --> 00:18:25.520
(Tiếng vỗ tay)