Return to Video

The Last Star in the Universe – Red Dwarfs Explained

  • 0:01 - 0:06
    Iam, la lasta stelo mortos,
    kaj la universo fariĝos kaj restos malklara eterne.
  • 0:07 - 0:10
    Ĝi probable estos ruĝa nano, ia eta stelo,
  • 0:10 - 0:13
    tio ankaŭ estas unu el niaj plej bonaj rimedoj
    por trovi ekstertera vivo,
  • 0:13 - 0:18
    kaj povus esti la lasta hejmo de la homaro,
    antaŭ ke la universo fariĝos malloĝebla,
  • 0:18 - 0:22
    do kion oni scias pri ili,
    kaj kial ili estas nia lasta espero.
  • 0:32 - 0:35
    Almenaŭ 70% de steloj en nia universo estas ruĝaj nanoj.
  • 0:36 - 0:41
    Ili estas la plej etaj steloj tie,
    ilia maso nur estas proksimume 7% ĝis 50% de nia suno,
  • 0:41 - 0:46
    ne tro pli granda ol nia planedo Jupitero,
    kiu tamen grandegas.
  • 0:46 - 0:48
    Ili ankaŭ estas malfortegaj.
  • 0:49 - 0:51
    Estas neebla vidi ilin
    per la nuda okulo.
  • 0:51 - 0:53
    Vi neniam vidis iun en la nokta ĉielo.
  • 0:53 - 0:55
    Eĉ uzante nian teknologion,
  • 0:55 - 0:58
    ni povas klare spektas ruĝajn nanojn
    sed nur en nia najbaraĵo.
  • 0:58 - 1:02
    Proksimume 20 ol la 30 steloj proksime al
    la Tero estas ruĝaj nanoj.
  • 1:03 - 1:07
    Kiel ĉiuj steloj,
    ruĝaj nanoj kunfandas hidrogenon al helium,
  • 1:07 - 1:11
    sed kiam pli amasaj steloj
    amasigas ĉiun la fanditan heliumon en siajn kernojn,
  • 1:11 - 1:16
    ruĝaj nanoj restas konvektaj, tio signifas ke
    la heliumo kaj la hidrogeno konstante miksiĝas,
  • 1:16 - 1:21
    do ili foruzas ilian brulaĵon nekredeble
    malrapide antaŭ, ke ili estas estingita.
  • 1:21 - 1:23
    Ruĝaj nanoj brulas tiel malrapide
  • 1:23 - 1:28
    ke ilia averaĝa vivodaŭro estas inter
    unu kaj dek trilionoj jaroj;
  • 1:28 - 1:32
    kompare, la Suno vivos
    ankoraŭ dum kvin bilionoj jaroj.
  • 1:32 - 1:36
    Pro la universo havas nur
    13,75 bilionoj jarojn
  • 1:36 - 1:39
    Neniu solsola ruĝa nano atingis
    stadion de posta disvolviĝo.
  • 1:40 - 1:43
    Ĉiu unuopa el la trilionoj kiuj ekzistas
    ankoraŭ estas bebo.
  • 1:44 - 1:47
    Parolante de beboj,
    la pli eta stelo en la tuta universo
  • 1:47 - 1:53
    estas ruĝa nano, ĉar la ruĝaj nanoj
    estas precize sur la limo de esti stelo ĉiuokaze.
  • 1:53 - 1:57
    Apenaŭ malpli da hidrogeno,
    kaj ili estus nur brunaj nanoj,
  • 1:57 - 2:00
    kiuj estas malsukcesintaj steloj, kiuj ne
    povas subteni reago de fandado longtempe,
  • 2:00 - 2:04
    do kio pri eksterteruloj
    aŭ nova hejmo por la homaro?
  • 2:05 - 2:09
    Ekde la morto de nia suno,
    ni eventuale bezonos serĉi novan hejmon,
  • 2:09 - 2:14
    kaj kie estas loĝeblaj planedoj,
    tie povas esti eksterteruloj.
  • 2:14 - 2:18
    La kosma teleskopo Kepler trovis tion
    almenaŭ duone de ĉiuj ruĝaj nanoj
  • 2:18 - 2:22
  • 2:22 - 2:28
  • 2:28 - 2:32
  • 2:32 - 2:34
  • 2:34 - 2:39
  • 2:39 - 2:41
  • 2:42 - 2:46
  • 2:46 - 2:48
  • 2:49 - 2:52
  • 2:52 - 2:55
  • 2:55 - 3:00
  • 3:00 - 3:02
  • 3:03 - 3:07
  • 3:07 - 3:10
  • 3:11 - 3:15
  • 3:15 - 3:19
  • 3:19 - 3:24
  • 3:24 - 3:27
  • 3:27 - 3:29
  • 3:29 - 3:33
  • 3:33 - 3:36
  • 3:36 - 3:39
  • 3:39 - 3:41
  • 3:41 - 3:44
  • 3:45 - 3:48
  • 3:48 - 3:51
  • 3:52 - 3:55
  • 3:55 - 3:58
  • 3:58 - 4:01
  • 4:01 - 4:05
  • 4:05 - 4:08
  • 4:08 - 4:11
  • 4:11 - 4:17
  • 4:17 - 4:21
  • 4:21 - 4:23
  • 4:24 - 4:27
  • 4:27 - 4:30
  • 4:31 - 4:35
  • 4:35 - 4:40
  • 4:40 - 4:44
  • 4:44 - 4:48
  • 4:49 - 4:53
  • 4:53 - 4:56
  • 4:56 - 5:01
  • 5:01 - 5:04
  • 5:04 - 5:07
  • 5:07 - 5:11
  • 5:12 - 5:15
  • 5:15 - 5:20
  • 5:21 - 5:25
  • 5:25 - 5:29
  • 5:29 - 5:33
  • 5:33 - 5:37
  • 5:39 - 5:42
  • 5:42 - 5:46
Title:
The Last Star in the Universe – Red Dwarfs Explained
Description:

more » « less
Video Language:
English
Duration:
05:51

Esperanto subtitles

Incomplete

Revisions